organizacja życia po wojnie

Taksonomia

Kod

Uwagi do zakresu

Noty źródłowe

Display note(s)

Terminy hierarchiczne

organizacja życia po wojnie

Terminy równoznaczne

organizacja życia po wojnie

Powiązane terminy

organizacja życia po wojnie

286 Opis archiwalny results for organizacja życia po wojnie

286 results directly related Exclude narrower terms

Wiktor Gut - relacja

Relacja Wiktora Guta dot. dzieciństwa spędzonego w Belgii, w polskiej rodzinie górniczej, zakończenia II wojny światowej, wyzwalania spod niemieckiej okupacji przez żołnierzy amerykańskich, przyjazdu do Polski, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, aktywność politycznej ojca, zabraniu go przez funkcjonariuszy UB, następnie jego śmierci w niewyjaśnionych okolicznościach. Świadek opowiada o bliskich, którzy również zdecydowali się powrócić do ojczyny, ich losach a także o pracy w górnictwie.   Zakres chronologiczny: 1940 - 1990   Miejsca wydarzeń: Jumet (Belgia), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kowary (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Czechowice-Dziedzice (pow. bielski, woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Warszawa (Woj. mazowieckie), Magdeburg (Niemcy), Wieliczka (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Praga (Czechy), Berlin (Niemcy), Dąbrowa Górnicza (woj. śląskie)

Gut Wiktor

Józef Kowalski - relacja

Relacja Józefa Kowalskiego dot. dzieciństwa spędzonego we Francji, w polskiej rodzinie górniczej, czasów II wojny światowej, przyjazdu do Polski, osiedlenia się na ziemiach zachodnich, pracy w kopalni, życia codziennego oraz losów znajomych, którzy również przyjechali na Dolny Śląsk z Francji i Belgii.   Zakres chronologiczny: 1937 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Metz i okolice (Francja), Kowar (pow. jelniogórski, woj. dolnośląskie), Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Bogatynia (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Lubin (woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Calais (Francja)

Kowalski Józef

Bogdan Król - relacja

Relacja Bogdana Króla reemigranta z Francji dot. życia codziennego przed oraz w trakcie II wojny światowej w rodzinie polskich górników we Francji w rejonie Pas-de-Calais, edukacji, późniejszych problemów z językiem polskim, zwyczajów kulturowych, pierwszych wrażeń po przyjeździe do Polski na Dolny Śląsk, działalności w stowarzyszeniu "Dom Bretanii" kontaktach z francuzami od lat '60, wyjazdów do Francji, organizowania wystaw poświęconych słynnym Polakom we Francji oraz szczególnych sytuacji zapamiętanych z dzieciństwa jak przyjmowanie komunii świętej.   Zakres chronologiczny: 1920 -2014   Miejsca wydarzeń: Dzielice (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Villard de Lans (Francja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Boguszów-Gorce (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Chorzów (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Ricamarie (Francja)

Król Bogdan

Zofia Pelczarska - relacja

Relacja Zofii Pielczarskiej dot. dzieciństwa spędzonego we Francji, w rodzinie polskich górników, życia codziennego, zachowania polskich tradycji oraz wymiany kulturowej, kuchni francuskiej, nauki w szkole, stosunków ludności polskiej z francuską, przyjazdu do Polski w 1948 r., osiedlania się na Dolnym Śląsku, pracy i górnictwa.   Zakres chronologiczny: 1938 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Reims (Francja), Pas de Calais (Francja), Paryż (Francja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Kowary (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Starogard Gdański (woj. pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Pielczarska Zofia

Zenona Podeszwa - relacja

Relacja Zenony Podeszwy dot. dzieciństwa spędzonego we Francji przed i w trakcie II wojny światowej, ucieczki z terenów okupowanych przez Niemców, przyjazdu do Polski w 1946 r., osiedlenia się na Dolnym Śląsku, życia codziennego, kontaktów z rodziną we Francji i w Belgii, wyjazdów zagranicznych, stowarzyszeń skupiających reemigrantów i poglądów politycznych.   Zakres chronologiczny: 1934 - 2014   Miejsca wydarzeń: Normandia, Pas-de-Calais (Francja), Katowice (woj. śląskie), Kowary (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Paryż (Francja), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Liège (Belgia), Częstochowa (woj. śląskie), Essen (Niemcy), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie)

Podeszwa Zenona

Zofia Satyła - relacja

Relacja Zofii Satyły dot. dzieciństwa spędzonego we Francji, II wojny światowej, ewakuacji wraz z ludnością francuską, przyjazdu do Polski w 1946 r., osadnictwa na ziemiach zachodnich polskich górników z Francji, życia codziennego, pierwszych wrażeń, sytuacji materialnej, relacji z ludnością niemiecką, życia codziennego i osobistego.   Zakres chronologiczny: 1936 - 2014   Miejsca wydarzeń: Thivencelle (Francja), Gliwice (woj. śląskie), Strzegom (woj. dolnośląskie), Świebodzice (woj. dolnośląskie), Cieplice (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Dąbrowa Gónicza (woj. śląskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Satyła Anna

Alfreda Słowik - relacja

Relacja Alfredy Słowik dot. dziecięcych lat spędzonych w przedwojennej Francji, życia codziennego polskich imigrantów, relacji Polaków z Francuzami, nauki w szkole francuskiej następstwem czego były trudności w poprawnym używaniu języka polskiego, przyjazdu po zakończeniu II wojny światowej do Polski, osadnictwa na ziemiach zachodnich, życia codziennego i osobistego.   Zakres chronologiczny: 1933 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Lens Francja, Pas-de-Calais, Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Sosnowiec (woj. śląskie), Dąbrowa Górnicza (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Nieszawa (woj. kujawsko-pomorskie)

Słowik Alfreda

Liliana Pauletta Sztor-Marciniak - relacja

Relacja Liliany Sztor-Marciniak dot. historii rodziny (polskich emigrantów we Francji w dwudziestoleciu międzywojennym), II wojny światowej, życia codziennego Polaków we Francji, relacji z Francuzami, poglądów socjalistycznych, przyjazdu do Polski po zakończeniu II wojny światowej, osadnictwo na ziemiach zachodnich, pracy, działalności w organizacjach społecznych między innymi na rzecz walki z alkoholizmem.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Lille (Francja, Paryż (Francja), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Dąbrowica (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Boguszów-Gorce (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kamienna Góra (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Świebodzice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kraków (woj. małopolskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie)

Sztor-Marciniak Liliana

Maria Szymaniak - relacja

Relacja Marii Szymaniak dot. przyjazdu wraz z rodzicami i rodzeństwem w 1946 r. z Francji, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, życia w poniemieckich domach, relacji z ludnością niemiecką, nauki w szkole, pracy, warunków materialnych, życia kulturalnego i społecznego w Nowej Rudzie.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1990   Miejsce wydarzeń: Francja, Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Ludwikowice Kłodzkie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie) , Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie)

Szymaniak Maria

Feliks Ziętalak - relacja

Relacja Feliksa Ziętalaka dot. dzieciństwa i młodości spędzonej we Francji, w rodzinie polskich robotników, organizacji życia po wojnie, decyzji o powrocie do ojczyny, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, pracy, życia codziennego, kontaktów z rodziną za granicą PRL oraz wyjazdów do Francji.   Zakres chronologiczny: 1932 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Estourmel Francja, Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wierzchosławice (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Bolków (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Polanica Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Ziętalak Feliks

Władysław Ząbek -relacja

Relacja Władysława Ząbka reemigranta z Francji dot. życia przez II wojną światową w rodzinie polskich górników we Francji w rejonie Pas-de-Calais, warunków materialnych, relacji z Francuzami, edukacji, przyjazdu do Polski, osadnictwa na ziemiach zachodnich, nauki języka polskiego, studiów w ZSRR, pracy, życia codziennego oraz wyjazdów w 1969 i 1981 roku do Francji.   Zakres chronologiczny: 1932 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Mericourt-Coron Francja, Lille Francja, Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Jedlina-Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnoślaskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Moskwa (Rosja), Donbas (Ukraina), Bochnia (woj. małopolskie), Londyn (Wielka Brytania), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Międzygórze (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Ząbek Władysław

Edmund Żurawski - relacja

Relacja Edmunda Żurawskiego dot. życia we Francji wraz z rodziną przed oraz w trakcie II wojny światowej, relacji Polaków z Francuzami, reemigracji do ojczyzny polskich górników z Francji, sytuacji zawodowej, osadnictwa na ziemiach zachodnich, relacji z ludnością niemiecką i żydowską w Wałbrzychu, życia codziennego i osobistego.   Zakres chronologiczny: 1928 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Środkowa Francja, Jedlina Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Szczawno Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kamieńsk, Biały Kamień (obecnie dzielnica Wałbrzycha), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Rusinowa (dzielnica Wałbrzycha) , Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Paryż (Francja), Hamburg (Niemcy), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Żurawski Edmund

Andrzej Janik - relacja

Relacja Andrzeja Janika dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej, wywożenia ludności polskiej z terenów przyłączonych do III Rzeszy, pracy fizycznej w obozie pracy, powrotu do Polski, osiedlenia się we Wrocławiu i pracy Miejskiej Radzie Narodowej. Zakres chronologiczny: 1939 - 1956. Miejsca wydarzeń: Oborniki (woj. wielkopolskie), Dachau (Niemcy), Monachium (Niemcy), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Janik Andrzej

Czesława Korczyńska - relacja

Relacja repatriantki z okolic Kołomyi dot. czasu II wojny światowej, wyjazdu wraz z rodziną, przyjazdu na Dolny Śląsk, osadnictwa w Złotoryi, relacji z ludnością niemiecką, żołnierzami radzieckimi, wpływu Kościoła Katolickiego oraz życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1990. Miejsca wydarzeń: Kułaczkowce (obw. iwanofrankiwski, Ukraina) , Kołomyja (obw. iwanofrankiwski, Ukraina), Wąsosz (pow. górowski, woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Katyń (obw. smoleński, Rosja), Miednoje (obw. twerski, Rosja), Ostaszków (obw. twerski, Rosja)

Korczyńska Czesława

Rachela Bogner - relacja

Relacja Racheli Bogner dotycząca losów jej rodziny podczas II Wojny Światowej, przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, młodości spędzonej w Legnicy, uczestnictwa w życiu kulturalnym miasta, relacji z innymi Żydami mieszkającymi w Legnicy, życia codziennego i obchodzenia świąt żydowskich, relacji z mieszkającymi w Legnicy Rosjanami i Niemcami.   Zakres chronologiczny: 1941 - 1959   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Respublika Komi (Republika Komi, Rosja), Krasnodarskij Kraj (Kraj Krasnodarski, Rosja), Jawor (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Hajfa (Izrael), Brześć (Białoruś), Bolków (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Jerozolima (Izrael), Budapeszt (Węgry), Petach Tikwa (Izrael), Beer Szewa (Izrael), Teheran (Iran)

Bogner Rachela

Stella Salamon - relacja

Relacja Stelli Salamon dot. początków II wojny światowej w Leningradzie, ucieczki z miasta wraz z matką, złych warunków życiowych w Kirgistanie, ciężkiej pracy fizycznej, przyjazdu do Polski w 1946 r., osiedlenia się na Dolnym Śląsku, edukacji, życia studenckiego, wspomnień związanych z czasem spędzonym w Legnicy, wyjazdu do Izraela w latach '50.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Petersburg (d. Leningrad), Kirgistan, Chojnów (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Hajfa (Izrael), Wrocław (woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Wieliczka (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Ryga (Łotwa), Tel Awiw (Izrael)

Salamon Stella

Krystyna Sarna - relacja

Relacja mieszkanki Złotoryi, pracownika banku, dot. powojennych przesiedleń, przyjazdu wraz z rodziną i osadnictwa na Dolnym Śląsku, relacji z ludnością ukraińską, niemiecką, żołnierzami rosyjskimi, roli Kościoła Katolickiego, pracy oraz życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1939-1956.   Miejsca wydarzeń: Kołomyja (Ukraina), Ostrowiec Świętokrzyski (woj.  świętokrzyskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie)

Sarna Krystyna

Maria Socha, z d. Windysz - relacja

Relacja mieszkanki Uniejowic (woj. dolnośląskie) dot. powojennych przesiedleń, przyjazdu wraz z rodziną i osadnictwa na Dolnym Śląsku, relacji z ludnością ukraińską, niemiecką, wpływu Kościoła Katolickiego na społeczność wiejską oraz życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1930-1990.   Miejsca wydarzeń: Barysz (Ukraina), Buczacz (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Chojnów (woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Uniejowice (pow. złotoryjski, woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Zagrodno (pow. złotoryjski, woj. dolnośląskie)

Socha Maria z d. Windysz

Genowefa Żukowska - relacja

Relacja przesiedleńca z Dubna (dawne woj. wołyńskie) dot. sytuacji Polaków na Wołyniu podczas II wojny światowej, relacji z Ukraińcami, Niemcami i Rosjanami, przyjazdu na Dolny Śląsk i osiedlenia się wraz z rodziną w Legnicy.   Zakres chronologiczny: 1931 - 1981.   Miejsce wydarzeń: Sokolniki Małe (woj. wielkopolskie), Dubno (Ukraina), Krzywucha (Ukraina), Łuck (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Witosówka (Ukraina), Bytom (woj. śląskie)

Żukowska Genowefa

Zofia Helwing- relacja

Zofia Helwing,córka legionisty, w relacji opisuje liczne przeprowadzki swojej rodziny związane z pracą ojca (przemysł tytoniowy), początek wojny, naloty na stolice kraju, ewakuacja na wieś, wejście Armii Czerwonej na tereny Polski. Wywózka na Syberie w 1940 r., praca przy wycince drzewa, dowożenie żywności i kopanie rowów pod Stalingradem, życie codzienne na zesłaniu. Budowa szkoły, tamy nad rzeką Iszym w Kazachstanie, wyjazd na Ukraine w 1944 r. Powrót do Polski w 1946 r. na tzw. Ziemie Odzyskane. Poszukiwanie mieszkania i pracy. Zakres chronologiczny: 1939-1950 Miejsca wydarzeń: Kowel (daw. woj. wołyńskie), Winniki (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Poznań (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wilno (daw. woj wileńskie, obecnie Litwa), Kościan (woj. wielkopolskie), Mołodeczno (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Zabielicze (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Stalingrad (obecnie Wołgograd, Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Astana (Kazachstan)  

Helwing Zofia

Stanisław Wolski - relacja

Relacja Stanisława Wolskiego, w której przeważają wątki poświęcone przestrzeni społecznej powojennego Wrocławia: przybyłym po II Wojnie Światowej osadnikom, społecznościom dzielnic Nadodrze, Księże Małe i Brochów, mikro-społecznościom spotykającym się w barze "Złota Kaczka"; drugim głównym wątkiem jest autobiograficzna relacja z obrony Wrocławia przed powodzią w 1997 r.; autor opowiada też o swoich przedsięwzięciach artystycznych - Theatrum 70 i Teatrze Kalambur, wtrąca też ogólnie ujętą historię swojej rodziny i wspomina wiele drobnych wątków pobocznych.  
Zakres chronologiczny: 1955-1997  
Miejsca wydarzeń: Bielanka (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kijów (Ukraina), Rawicz (woj. wielkopolskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Wolski Stanisław

Janina Kwiatkowska - relacja

Relacja Janiny Kwiatkowskiej dot. wywózki w 1940 r. wraz z matką i siostrą na Sybir, śmierci matki, ciężkich warunków materialnych, głodu, powrotu do Polski, osiedleniu się w Białymstoku, organizacji życia po wojnie, pracy i życia codziennego. Świadek opowiada o wyjeździe do Wielkiej Brytanii do ojca, który została tam po wojnie (oficer Wojska Polskiego), początkach życia w Londynie, organizacjach polonijnych, możliwościach zawodowych Polaków na emigracji, autorytetach politycznych, dbaniu o polską kulturę i tradycję, wizytach w Polsce do 1989 r. i po transformacji ustrojowej.  

  • Zakres chronologiczny: 1940 - 2013.  
  • Miejsca wydarzeń: Kożany (pow. białostocki, woj. podlaskie), Kirów (Rosja), Białystok (woj. podlaskie), Częstochowa (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Rzym (Włochy), Paryż (Francja), Londyn (Wielka Brytania)

Kwiatkowska Janina

Helena Ziemniak - relacja

Relacja Heleny Ziemniak dot. II wojny światowej, wywózki całej rodziny w głąb III Rzeszy na roboty przymusowe, pracy rodziców, przyjazdu do Polski, organizacji życia, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, nauki i pracy w handlu.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsca wydarzeń: Klon (woj. wielkopolskie), Anklam (Maklemburgia, Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Ziemniak Helena

Krystyna Mrozowska-Pieracka - relacja

Krystyna Mrozowska-Pieracka opisuje stosunki polsko-żydowskie w przedwojennym Chełmie Lubelskim, przeżycia wojenne, ucieczki przed frontem, niemiecką okupację, problem głodu, powstanie Teatru Wojska Polskiego, organizację życia kulturalnego po wojnie, zamieszkanie w poniemieckim domu, spędzanie urlopów w czasach PRL, tradycje świąteczne.   Zakres chronologiczny: 1920-2018   Miejsca wydarzeń: Chełm (woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Radom (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), , Świdnica (woj. dolnośląskie), Solice Zdrój (dziś Szczawno Zdrój, pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Krynica Zdrój (pow. nowosądecki, woj. małopolskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Polanica Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Mrozowska-Pieracka Krystyna

Tadeusz Pudłowski - relacja

Relacja Tadeusza Pudłowskiego, w której opowiada wydarzenia podczas II wojny światowej, okrucieństwa okupantów i represje. Następnie opisuje podróż na zachód i życie po wojnie we wsi Ligotka.   Zakres chronologiczny: 1930-2009   Miejsca wydarzeń: Stojańce (Ukraina), Stryj (Ukraina), Prusice (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Ligotka (woj. opolskie), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszyce, Kłodzko (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Sądowa Wisznia (Ukraina), Żmigród (woj. dolnośląskie)

Pudłowski Tadeusz

Anna Zając - relacja

  • Relacja Anny Zając, mieszkanki podlwowskich Sokolnik, wspominającej przedwojenne życie w rodzinnej wsi, okupacje: niemiecką i radziecką, warunki życia i głód, traktowanie przez okupantów, następnie dokwaterowanie rodziny łemkowskiej i zmuszenie do wyjazdu z rodzinnej wsi, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, warunki mieszkaniowe, życie codzienne i rodzinne; wspomina też dobre relacje z zastanymi po przyjeździe Niemcami - zwykłymi ludźmi, lekarzem, księdzem; opowiada też o odwiedzinach rodzinnej wsi i Kresów w 1990 r.  
  • Zakres chronologiczny: 1938-1990  
  • Miejsca wydarzeń:
    Sokìl'niki (Sokolniki, daw. pow. Lwów, Ukraina),
    L'viv (Lwów, Ukraina),
    Oława (woj. dolnośląskie),
    Wierzbno (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
    Marcinkowice (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
    Sambor (Ukraina),
    Drohobycz (Ukraina),
    Gródek (Ukraina),
    Kamionka Strumiłowa (Ukraina),
    Rudki (Ukraina),
    Wrocław (woj. dolnośląskie),
    Radziechów (Ukraina)

Zając Anna

Stefan Selerowicz - relacja

  • Relacja przymusowego robotnika przebywającego i pracującego we Wrocławiu podczas obleżenia miasta w 1945 roku, w dalszej części opis formowania się służby porządkowej po wojnie i pracy milicjanta.  
  • Zakres chronologiczny: 1922-1989.  
  • Miejsca wydarzeń:
  • Bełchatów (woj. łódzkie),
  • Wrocław (woj. dolnośląskie),
  • Zelów (pow. bełchatowksi, woj. łódzkie),
  • Łódź (woj. łódzkie),
  • Częstochowa (woj. śląskie),
  • Praszka (pow. oleski, woj. opolskie),
  • Wieluń (woj. łódzkie),
  • Hanower (Niemcy)

Selerowicz Stefan

Stanisława Cuter - relacja

  • Wspomnienia Stanisławy Cuter z okresu drugiej wojny światowej. Wywózki do Kazachstanu, warunków życia i pracy Polaków na zesłaniu. Następnie opisuje powrót do kraju i trudy jakie były udziałem jej rodziny.]
  • Zakres chronologiczny: 1935-1998
  • Miejsca wydarzeń: Wiszniówka (Białoruś), Kustanajska (obłast), Trojeck (Nowopołeck).

Cuter Stanisława

Jerzy Ruge - relacja

Relacja żołnierza Armii Krajowej, powstańca warszawskiego, dotycząca jego przyżyć wojennych oraz organizacji życia po wojnie i życia zawodowego. W wywiadzie aktywny udział bierze żona świadka - Emilia Ruge.   Zakres chronologiczny: 1939-2011   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Kraków (woj. małopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Oborniki Śląskie (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Grenoble (Francja), Poznań (woj. wielkopolskie), Oborniki Śląskie (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Wołów (woj. dolnośląskie)

Ruge Jerzy

Marek Czapliński - relacja

Relacja prof. Marka Czaplińskiego, byłego dziekana Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, dotycząca jego dzieciństwa w powojennym Wrocławiu oraz środowiska wrocławskich historyków II połowy XX w.; świadek opisuje codzienność wrocławskiego Oporowa - w latach 40. XX w. oddzielnej wsi - na którym się wychował, szkoły do jakich chodził, zabawy, w jakich uczestniczył; następnie wspomina swoje studia i pracę naukową, jednak główny nacisk kładzie na prezentację poszczególnych postaci historyków, stosunków panujących na wydziale, kwestii funkcjonowania w rzeczywistości komunistycznej i kwestii cenzury; wspomina też swoje wyjazdy i kontakty zagraniczne, zdawkowo opowiada o protestach studenckich w 1968 r. i wyborach w 1989 r., nie unika też tematu przelotnej współpracy z aparatem bezpieczeństwa PRL.   Zakres chronologiczny: 1946-1990   Miejsca wydarzeń: Kraków (woj. małopolskie), Oporów (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie, wieś nieistniejąca), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Merseburg (Saksonia-Anhalt, Niemcy), Borowa (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Ziębice ( pow. ząbkowicki, woj. dolnoślaskie), Bonn (Niemcy), Berlin (Niemcy), Kolonia (Niemcy), Frankfurt (Niemcy), Poczdam (Niemcy), Legnica (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Czapliński Marek

Moje wspomnienia z „Powstania Poznańskiego w 1956 r.”

Wspomnienia Zbigniewa Adamskiego, dziennikarza gazety zakładowej „Wspólny Cel” w Jeleniej Górze, który trafił do wojska w Poznaniu w 1954 r. Opisuje swoje obowiązki służbowe na stanowisku foto-reportera. Znaczną częścią wspomnień są wydarzenia Poznańskiego Czerwca 1956 r. Autor stosuje dużo ocen i uogólnień, ale wymienia z nazwiska niektórych żołnierzy, tekst uzupełniają wklejone skany zdjęć. Zakres chronologiczny: 1954-1956 r. Miejsca wydarzeń: Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Adamski Zbigniew

Moje wspomnienia z pracy w Dolnośląskiej Fabryce Włókien Sztucznych późniejszej ZWCh "Chemitex-Celwiskoza" w Jeleniej Górze

Wspomnienia Zbigniewa Adamskiego, pracownika Dolnośląskich Zakładów Włókienniczych w Jeleniej Górze, redaktora naczelnego zakładowej gazety "Wspólny Cel", wspominającego przyjazd do Jeleniej Góry, odbudowę zakładu, swoją służbę w wojsku przypadającą na rok 1956 i powstanie w Poznaniu, pracę w gazecie zakładowej, tematy w niej poruszane, w mniejszym stopniu stosunki panujące w zakładzie i zakończenie działalności fabryki po 1989 r.; autor stosuje dużo ocen i uogólnień, ale wymienia z nazwiska wielu pracowników, w tym z kadry kierowniczej, tekst uzupełniają wklejone doń skany zdjęć. Zakres chronologiczny: 31.08.1952 - 12.1989 Miejsca wydarzeń: Wrocław, Jelenia Góra, Poznań.

Adamski Zbigniew

Komentarz odrzański

Krótka biografia, wspomnienia i komentarz dotyczące uruchamiania przemysłu stoczniowego w powojennej Polsce. Autor zwraca uwagę na stan Odry po wojnie, opowiada o kompletowaniu załogi i uruchamianiu stoczni rzecznej we Wrocławiu, o organizacji prawnej przemysłu stoczniowego i zakupach statków, wspomina rzeczywistość delegacji w Holandii, los szyprów/autochtonów, oraz budowę i ostateczny los stoczni w Głogowie. Zwraca też uwagę na postępującą stagnację przemysłu stoczniowego. Wspomnienia powstały dla Instytutu Śląskiego w Opolu. Zakres chronologiczny: 01.1945-1976. Miejsca wydarzeń: Toruń, Wrocław, Amsterdam, Warszawa.

Kuszewski Zbigniew

Moje Miasto

Rękopis zawiera krótki opis przyjazdu i życia w powojennym Wrocławiu osieroconej dziewczyny, która przybyła do miasta z siostrą, telegrafistką w Dyrekcji Kolejowej w Radomiu, oddelegowaną na Ziemie Zachodnie. Tekst skupia się na wyglądzie miasta oraz początkach polskiego szkolnictwa i harcerstwa. Zakres chronologiczny: 19.07.1945-1.11.1945 Miejsce wydarzeń: Wrocław

Skulska Irena

Moje wspomnienia z lat 1945-53

Autor opisuje przebieg repatriacji jego rodziny z miasteczka w woj. tarnopolskim na Psie Pole, organizację mszy św. i szkolnictwa po wojnie, akcję odgruzowywania miasta i komunikację w zrujnowanym Wrocławiu, wspomina również o akcji zdejmowania uszkodzonego lustra z czubka Iglicy. Zakres chronologiczny: 10.1945-1953 Miejsce wydarzeń: Kopyczyńce (woj. tarnopolskie), Wrocław

Józefczuk Jerzy

Moja droga na Dolny Śląsk

Autor opisuje okupację niemiecką w rodzinnym miasteczku - Krzywin. Przedstawia losy swojego ojca, który podczas Kampanii Wrześniowej dostał się do sowieckiej niewoli, a po dwóch latach udało mu się dołączyć do Armii generała Andersa. Opowiada o swojej powojennej edukacji: najpierw w Liceum Ogólnokształcącym w Kościanie, a później na Wyższej Szkole Pedagogicznej we Wrocławiu. Wspomina o indoktrynacji w szkolnictwie. Następnie wspomina o swojej pracy, jako nauczyciela matematyki, w Trzebnicy najpierw w szkole publicznej, a później przyzakładowej szkole zawodowej. Pokrótce opisuje powojenne miasto. Przedstawia również swój wkład w reformowanie i organizowanie szkolnictwa zawodowego na terenie miasta. Jego działania uwieńczyło powołanie Zespołu Szkół Zawodowych. Na koniec autor wspomina, że za swoja pracę otrzymał: Złoty Krzyż Zasługi i Krzyż Kawalerski. Zakres chronologiczny: 1933-2008 Miejsca wydarzeń: Krzywin (woj. wielkopolskie, pow. kościański), Kościan (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie)

Grzemski Wacław

Pobyt na ,,Ziemiach Odzyskanych" pierwsze wspomnienia

Autorka wspomina swoje pierwsze lata życia w powojennym Zgorzelcu. Opisuje swój pobyt w Miejskim Gimnazjum i Liceum. Wymienia swoich kolegów z klasy, oraz nauczycieli. Krótko ich charakteryzuje. Opowiada również o organizacji sklepików szkolnych oraz o działalności szkolnej grupy teatralnej. Wspomina o tym, że na jednym z przedstawień: ,,Balladyna", obecna była Irena Solska -żona aktora Ludwika Solskiego. Zakres chronologiczny: 1945-1948 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskiej), Zgorzelice (obec. Zgorzelec, woj. dolnośląskie)

Gawrońska -Kozłowska Wanda

Wspomnienia rodziców

Wspomnienia Stanisława i Katarzyny Duchaczek spisane przez ich córkę - Czesławę Kucharczyk. Relacja spisana jest z perspektywy obojga rodziców, podzielona na rodziały tematyczne: wojny/bitwy, organizacja zycia tuż po wojnie, inne - więzienie we Lwowie, migracje powojenne, społeczeństwo-tradycje-zwyczaje-religia, rola kościoła w zakresie integracji społecznej oraz pojednania międzynarodowego, "Solidarność" i ruchy opozycyjne, przeciwstawianie się represjom komunistycznym. Zakres chronologiczny: 1945-1994

Kucharczyk Czesława

Moje życiowe puzzle

Autorka opowiada o swoich wspomnieniach związanych z wyjazdem rodziny na Ziemie Zachodnie, bardzo dokładnie przedstawia realia powojennego życia codziennego (wyrób ubrań, zdobywanie pożywienia, dbanie o higienę, domowe sposoby leczenia, sposób spędzania wolnego czasu). Wspomina zjawiska występujące tuż po wojnie (szaber, analfabetyzm). Przedstawia dokładnie losy poszczególnych członków rodziny. Szczegółowo opisuje swoją edukację: najpierw w szkole podstawowej w Strzegomiu, później w Liceum Legnicy, a następnie studia w Wojewódzkim Ośrodku Szkolenia Pedagogicznego w Wałbrzychu. Wspomina również o pracy w świetlicy w szkole podstawowej w Strzegomiu. Zakres chronologiczny: 1943-1992 Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Strzegom (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Cetera Ryszarda

Historia rodziny z Rzeszowszczyzny na tle wydarzeń wojennych i powojennych

Autor w swoich wspomnieniach przedstawia losy swoje i swojej rodziny. Opisuje pobyt we wsi Zöfing w Austrii na robotach przymusowych. Skupia się na przedstawieniu życia codziennego oraz relacji jakie łączyły Polaków z Niemcami i Austriakami. Na uwagę zasługuje tutaj opis Bożego Narodzenia i Wielkanocy. Opisuje wejście wojsk radzieckich na teren wsi, następnie dokładnie opowiada jak wyglądała jego podróż na Ziemie Zachodnie (warunki w pociągu, wygląd wsi po przejściu przez nie wojsk radzieckich). Opowiada o poważnym wypadku, któremu uległ jako młody chłopak. Następnie opisuje swoje dalsze losy: pracę w fabryce ,,PREMOS", edukację, działalność w związkach zawodowych, rozwijanie zainteresowań sportowych i turystycznych, życie osobiste. Na końcu autor wspomina o swojej pasji, jakim jest zbieranie pocztówek. Opisuje swoją działalność kulturową w RSTK. Zamieszcza również listę wystaw, które organizował. Zakres chronologiczny: 1939-2007 Miejsca wydarzeń: Frysztak (woj. podkarpackie), Zöfing (Austria), Wiedeń (Austria), Baumgarten (Austria), Judenau (Austria), Warszawa (woj. mazowieckie), Kutno (woj. łódzkie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Chmura Stanisław

Wspomnienia przesiedleńca

Autor we wspomnieniach przedstawia losy swoje i swojej rodziny od II wojny światowej do czasów współczesnych. W pierwszej części opisuje okupację niemiecką i radziecką rodzinnej wsi Wicyń. Wspomina również o atakach UPA na Polaków. Następnie skupia się na wyjeździe z rodzinnych stron i osiedleniu się w Biskupiach Oławskich. W międzyczasie opisuje swoje dwie podróże do Wicynia z ok. 1976 i 2002 roku. Potem przedstawia realia życia na wsi w okresie PRL (kolektywizacja wsi, trudna sytuacja materialna, praca na roli, niełatwy dostęp do edukacji). W drugiej części opisuje życie codzienne w Wicyniu przed II wojną światową oraz pod okupacją radziecką. Przedstawia przyczyny wyjazdu Polaków na Ziemie Zachodnie, warunki w jakich ludziach musieli podróżować oraz trudności jakie napotkali nowi mieszkańcy Biskupic Oławskich. Zamieszcza również cztery listy rodzin, które wyjechały do: Bielska, Biskupic Oławskich, Nowej Wsi, Rzepina, Krzeszyc, Radzików, Lipian, Radów, Przemysława oraz spis miejscowości, do których zostali przesiedleni mieszkańcy Wicynia w 1945 r. Jako załącznik dołączona jest mapa osiedlenia Wilcynian po 1945 r. Zakres chronologiczny: 1939-2002 Miejsca wydarzeń: Wicyń (obec.Smerekiwka, Ukraina), Złoczow (Ukraina), Biskupice Oławskie (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina)

Argasiński Leon

Fragment z życia rodziny Dębickich

Wiktor Dębicki na początku wspomina o prześladowaniach Polaków przez uzbrojone oddziały Ukraińców i ucieczce swojej rodziny. Następnie opowiada o wyjeździe na Ziemie Zachodnie i przybyciu do Marcinowic. Opisuje pobyt w nowym domu, oraz relacje ze współlokatorami -Niemcami. Wspomina o przymusowych dostawach żywności, oraz o aresztowaniu jego ojca przez UB. Opisuje spółdzielnię gospodarczą -,,Kołchoz". Dodano załączniki: Postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, Karty zwolnienia więźnia śledczego. Zakres chronologiczny: 1940-1955 Miejsca wydarzeń: Białoktrynica (Ukraina), Marcinowice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie)

Dębicki Wiktor

Wspomnienia Tadeusza Bronowskiego

Tadeusz Bronowski w liście przedstawia pokrótce swoją biografię. Najpierw przedstawia losy swojej rodziny przed II wojną światową, oraz podczas okupacji radzieckiej. Następnie wspomina o wyjeździe ze Lwowa do Wrocławia. Skupia się na opisie pomocy porządkowania Hali Stulecia oraz postawienie Iglicy. Wymienia profesorów, którzy przyjechali ze Lwowa do Wrocławia. Na końcu w kilku zdaniach opisuje swoje dalsze dzieje: rozpoczęcie pracy i uzyskanie mieszkania. Wspomina, że przeszedł na emeryturę w 1996 r. Zakres chronologiczny: 1930-1996 Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Wrocław

Bronowski Tadeusz

Przeszłość rodziny Adama i Weroniki Burdzy

W pierwszej części relacji Bogusława Dębicka przytacza wspomnienia proboszcza z jej rodzinnej wsi Romana Dacy, który cudem przeżył napad uzbrojonych grup Ukraińców na plebanię. Następnie opisuje swoją podróż na Ziemie Zachodnie. Wspomina o działalności szabrowników. Następnie opowiada o uwięzieniu i torturowaniu swojego ojca przez UB, jego długą rekonwalescencję po zwolnieniu i śmierć. Opisuje nierówną walkę w sądzie o ukaranie winnych tej śmierci oraz odszkodowanie. Wspomina o inwigilacji jej rodziny przez władze. Pokrótce przedstawia historię członków swojej rodziny, a także losy innych Polaków w trakcie II wojny światowej i w okresie powojennym. Przytacza wspomnienia swojego stryja - Józefa Burdzego, w których opisuje on swoje aresztowanie, rozprawę i uwięzienie (lata 50). Autorka następnie przedstawia dalsze losy swojej rodziny. Opisuje jak wyglądało życie kulturalne na wsi po wojnie. Wspomina o metodach władzy w walce z Kościołem. Dodano załączniki: Legitymację członka Komisji Wysiedleńczo -Zabezpieczającej, zaświadczenie pełnienia obowiązków sołtysa, list od Eryki Pusz, odpis Wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24.05.1963, Odpowiedź PRN w Środzie Śląskiej na pismo Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu dot. gospodarstwa Adama Burdzego. Zakres chronologiczny: 1940-1989 Miejsca wydarzeń: Nowosielce -Żurawno (Ukraina), Łukowiec Wiszniowski (Ukraina), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Mieczków (woj. dolnośląskie), Wrocław, Mściwojów (woj. dolnośląskie)

Dębicka Bogusława

Zarys powojennej historii Malczyc

Krótki zarys pierwszych lat powojennej historii Malczyc. Opracowanie opiera się głównie na dokumentach Gminnej Rady narodowej w Małoszynie (ówczesna nazwa Malczyc) z Archiwum Państwowego we Wrocławiu. Zakres chronologiczny 1945-1950

Stowarzyszenie Sympatyków Malczyc i Okolic

Hołd dla Taty; Eugeniusz Czagan

Wspomnienia Eugeniusza Czagana spisane po jego śmierci przez córkę - Dorotę. Są to wspomnienia o jednym z Wrocławian, który bez reszty oddał się budowaniu przemysłu fermentacyjnego i spożywczego w stolicy dolnego Śląska. Pracował w: "Polmosie", Wrocławskich Zakładach Przemysłu Piekarskiego, Zakładach Piwowarskich we Wrocławiu, Spółdzielczych Zakładach Piekarsko-ciastkarskich we Wrocławiu i w "Przeglądzie Piekarskim i Cukierniczym". Wewnątrz znajduje się także krótki życiorys spisany przez bohatera wspomnień. Praca zawiera sporo zdjęć będącymi ilustracjami tematu. Zakres chronologiczny: 1930-2009

Czagan Dorota

Weterani i ...

Jan Góralski w swoich wspomnieniach opisuje (częściowo w formie wywiadu) losy czterech weteranów (w tym własne). Dzięki relacjom możemy poznać wiele szczegółów dotyczących okresu 20-lecia międzywojennego: życia codziennego, gospodarki, wojska.Weterani dzielą się swoimi przeżyciami z okresu II wojny światowej. W dalszej części przedstawione są ich losy w powojennym Wrocławiu, aż do czasów współczesnych. Autor opowiada także szerzej o życiu codziennym mieszkańców, o rozwoju przemysłu, przedstawia sytuację polityczną i gospodarczą w kraju i ich skutki dla stolicy Dolnego Śląska oraz przytacza kilkakrotnie szczegółowe opisy i historie niektórych wrocławskich budynków. Na uwagę zasługują również opis: podróży pociągiem repatriacyjnym (wspomnienia jednego z weteranów), wysiedlenia Niemców, przygotowań do otwarcia: Wystawy Ziem Odzyskanych, Ogrodu Zoologicznego oraz Światowego Kongresu Intelektualistów, epidemi ospy (1963), wizyt Janna Pawła II we Wrocławiu (1978 i 1997), stanu wojennego we Wrocławiu (1981-1982), Powodzi Tysiąclecia (1997), oraz wycofanie się wojsk (pocz.lat 90 XX w.) We wspomnieniach możemy znaleźć teksty kilku piosenek ułańskich. Praca ma układ tematyczno-chronologiczny. Autor opatrzył ją przypisami, a także ustępami wspomnień innych osób. Zakres chronologiczny: 1904 -1999 Miejsca wydarzeń: Wrocław, Gródek Jagielloński (Kresy, Lwów, Pomorze, Hrubieszowo, województwo poznańskie, Rybno (pogranicze Prus Wschodnich), Nowe Miasto, Rajcza (k. Żywca)

Góralski Jan

Pierwsze Dni

Jan Góralski w swoich wspomnieniach opisuje pierwszy rok w powojennym Wrocławiu, począwszy od 6 maja 1945, a skończywszy na 9 maja 1946 roku. Odnosi się do wcześniejszych wydarzeń związanych z oblężeniem Wrocławia. Skupia się przede wszystkim na opisie tworzenia się: władz miasta, administracji (sądownictwo, opieka medyczna), instytucji: naukowych, kulturalnych, religijnych, społecznych oraz politycznych; komunikacji (poczta, komunikacja miejska, kolej), a także przemysłu. Dokładnie opisuje zniszczenia wojenne oraz zmagania i trudności związane z ich usuwaniem. Wspomina o życiu codziennym mieszkańców. Praca ma układ tematyczny. Autor wielokrotnie przytacza wspomnienia innych pionierów i dawnych mieszkańców Wrocławia. Opatrzył ją przypisami, w których powołuje się na liczne opracowania (publikacje naukowe i popularnonaukowe, gazety). Na końcu pracy znajduje się Kalendarium ważniejszych wydarzeń roku, oraz bibliografia. Zakres chronologiczny: 6 maj 1945 - 9 maj 1946 Miejsca wydarzeń: Wrocław

Góralski Jan

Relacja Lucjana Sowy

Relacja Lucjana Sowy dotyczy przyjazdu z Frnacji na Ziemie Zachodnie i Północne w 1947 roku, organizacji powojennego życia, służby wojskowej w KBW oraz pobytu w Stanach Zjednoczonych Ameryki w latach osiemdziesiątych XX wieku.

Sowa Lucjan

Janina Łuczak - relacja

Relacja dotyczy życia Janiny Łuczak, dzieciństwa w przedwojennej Częstochowie, wywiezienia do Niemiec na roboty przymusowe po wybuchu II wojny światowej, powrotu do kraju i pracy.   Zakres chronologiczny: 1923-2018   Miejsca wydarzeń: Barnin (pow. koszaliński, woj. zachodniopomorskie), Berlin (Niemcy), Częstochowa (woj. śląskie), Hamburg (Niemcy), Jelcz-Laskowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Kłobuck (woj. śląskie), Kostrzyn nad Odrą (pow. gorzowski, woj. lubuskie), Kraków (woj. małopolskie), Kulików (woj. lubelskie), Londyn (Wielka Brytania), Lwów (Ukraina), Miłoszyce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Nowa Sól (woj. lubuskie), Oława (woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Ratowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Schwerin (Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie)  

Łuczak Janina

Julianna Adamczyk - relacja

Relacja dotyczy życia Julianny Adamczyk przed wojną, wojennych losów jej rodziny, a także losów rodzin z Wołynia po wojnie.   Zakres chronologiczny relacji: 1923 - 2018   Miejsca wydarzeń: Włodzimierz Wołyński (Ukraina), Bubnowo (obw. wołyński, Ukraina), Radowicze (obw. wołyński, Ukraina), Płock (woj. mazowieckie), Kórnik (pow. poznański, woj. wielkopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Kluczkowice (pow. opolski, woj. lubelskie), Siedmiarki (obw. wołyński, Ukraina), Gulczewo (pow. płocki, woj. mazowieckie), Gostynin (woj. mazowieckie), Strzelce (woj. lubelskie), Hrubieszów (woj. lubelskie), Przeworsk (woj. podkarpackie), Nałęczów (pow. puławski, woj. lubelskie), Czesławice (pow. puławski, woj. lubelskie)

Adamczyk Julianna

Elżbieta Schneider - relacja

Relacja Elżbiety Schneider z domu Danek, dotyczy życia pod niemiecką okupacją, robót przymusowych oraz przynależności do wilamowskiej mniejszości, dbania o tradycje i rewitalizację języka wilamowskiego.   Zakres chronologiczny relacji: 1923-2018   Miejsca wydarzeń: Wilamowice (pow. bielski, woj. śląskie), Wiedeń (Austria)

Schneider Elżbieta

Aniela Hałas - relacja

Relacja dotyczy realiów wsi międzywojennej na Lubelszczyźnie, okupacji rodzinnej miejscowości podczas II Wojny Światowej, przyjazdu na Ziemie Zachodnie i pracy w gospodarstwie w czasach PRL.   Zakres chronologiczny relacji: 1918 - 2018   Miejsca wydarzeń: Łada (pow. janowski, woj. lubelskie), Kondraty (pow. biłgorajski, woj. lubelskie), Grzywna (pow. toruńskie, woj. kujawsko-pomorskie), Browina (pow. toruński, woj. kujawsko-pomorskie), Goraj (pow. biłgorajski, woj. lubelskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Turobin (pow. biłgorajski, woj. lubelskie), Krosno (woj. podkarpackie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Chełmża (pow. toruński, woj. kujawsko-pomorskie), Londyn (Wielka Brytania), Dania

Hałas Aniela

Stefania Melnyczek - relacja

Relacja dotyczy życia przed wojną w Bieszczadach, deportacji w ramach operacji "Wisła", życia po wysiedleniu na Mazurach.   Zakres chronologiczny: 1931-1970   Miejscowości: Rudenka (pow. leski, woj. podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Uherce Mineralne (pow. leski, woj. podkarpackie), Bełchówka (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Jankowce (pow. leski, woj. podkarpackie), Chyrów (Ukraina), Orelec (pow. leski, woj. podkarpackie), Bóbrka (pow. leski, woj. podkarpackie), Zwyżyń (Ukraina), Pieczarki (pow. węgorzewski, woj. warmińsko-mazurskie), Olszanica (pow. leski, woj. podkarpackie), Bezmiechowa Górna (pow. leski, woj. podkarpackie), Paszowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Stańkowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Wańkowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Węgorzewo (woj. warmińsko-mazurskie), Okowizna, Harsz, Miastko (pow. bytowski, woj. pomorskie), Pozezdrze (pow. węgorzewski, woj .warmińsko-mazurskie), Przeradź (pow. szczeciniecki, woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Gołdap (woj. warmińsko-mazurskie), Katyń (Rosja), Równe (Ukraina), Jarosław (woj. podkarpackie), Lubaczów (woj. podkarpackie), Moskwa (Rosja), Chrzanowo (pow. ełcki, woj. warmińsko-mazurskie), Chociwel (pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Biały Bór (pow. szczeciniecki, woj. zachodniopomorskie), Sanok (woj. podkarpackie), Jankowce (pow. leski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Grabowo (woj. podlaskie), Dubno (Ukraina), Lwów (Ukraina), Słosinko (pow. bytowski, woj. pomorskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Bartoszyce (woj. warmińsko-mazurskie), Kołtki (pow. szczeciniecki, woj. zachodniopomorskie)

Melnyczek Stefania

Stanisława Kukofka - relacja

Relacja Stanisławy Kukofki dotyczy wojny we Lwowie,zamordowaniu ojca w Ostaszkowie, przesiedlenia z Kresów do Bytomia, zniszczeń wojennych i integracji kresowiaków z miejscową ludnością.   Zakres chronologiczny: 1939-2019   Miejsca wydarzeń: Berlin (Niemcy), Bytom (woj. śląskie), Gliwice (woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Krzywy Róg (Ukraina), Lwów (Ukraina), Ostaszków (Rosja), Moskwa (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Kukofka Stanisława

Adam Szwół - relacja

Relacja dotyczy życia Adama Szwół, w powojennym Perlinie.   Zakres chronologiczny: 1944-2019   Miejsca wydarzeń: Radomyśl nad Sanem (pow. stalowowolski, woj. podkarpackie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Choczewo (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Perlino (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Lubiatowo (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Gniewino (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Czarnobyl (Ukraina), Żarnowiec (pow. prudnicki, woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wejherowo (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Dęblin (pow. rycki, woj. lubelskie), Łętowo (pow. wejherowski, woj. pomorskie). Tarnów (woj. małopolskie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Zęblewo (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Mielec (woj. podkarpackie), Kostków (pow. jarosławski, woj. podkarpackie)

Szwół Adam

Irena Wojciechowska - relacja

Irena Wojciechowska z domu Baranowska opisuje młodość na przedwojennych Kresach, edukację, pracę, relacje z Żydami przed i w czasie wojny, wkroczenie Armii Czerwonej do Puchacza, relacje z Rosjanami i Ukraińcami pod okupacją radziecką, wkroczenie wojsk niemieckich, przesiedlenie na Ziemie Zachodnie, długi pobyt na dworcu w Bytmoniu, pracę zawodową w Wałbrzychu i we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1923-1990   Miejsca wydarzeń: Puchacz (obw. rówieński, Ukraina), Bazaltowe (obw. rówieński, Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Karasin (obwód wołyński, Ukraina), Klesów (obwód rówieński, Ukraina), Sarny (obwód rówieński, Ukraina), Rokietnica (pow. poznański, woj. wielkopolskie)

Wojciechowska Irena

Stefania Idasiak - relacja

Stefania Idasiak z domu Rodak opisuje ucieczkę przed Niemcami, wywiezienie na roboty przymusowe do Niemiec, relacje z Niemcami, którzy pilnowali robotników przymusowych, znęcanie się nadzorcy nad pracownikami za nienoszenie znaku „P”, lęk przed rosyjskimi żołnierzami, kolejne miejsca zamieszkania po wojnie, w Kowalówce oraz w Namysłowie.   Zakres chronologiczny: 1920-2018   Miejsca wydarzeń: Galowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Kowalówka (woj. podkarpackie), Namysłów (woj. opolskie), Galewice (pow. wieruszowski, woj. łódzkie), III Rzesza (obecnie Niemcy), Wieliczka (woj. małopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kępno (pow. kaliski, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Drożdż Leokadia

Bogusław Bednarek - relacja

Bogusław Bednarek, polonista i pracownik Instytutu Polonistyki na Uniwersytecie Wrocławskim, opisuje dzieciństwo, przesiedlenie rodziny na Ziemie Zachodnie, a także życie akademickie, naukowe, kadrę akademicką, ludzi związanych z wrocławską polonistyką, a także współtworzenie "Labiryntów Kultury" na na antenie TVP Wrocław.   Zakres chronologiczny: 1950- 2011   Miejsca wydarzeń: Maków Podhalański (pow. suski, woj. małopolskie), Zawoja (pow. suski, woj. małopolskie), Złoty Potok (obw. tarnopolski, Ukraina), Iłowa Żagańska (pow. żagański, woj. lubuskie), Gorzuchy (pow. kaliski, woj. wielkopolskie), Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Nysa (woj. opolskie), Nietków (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Bednarek Bogusław

Maria Sobulska - relacja

Relacja Marii Sobulskiej dotyczy dzieciństwa spędzonego w Podkamieniu, wybuchu II Wojny Światowej, osiedlenia się w okolicach Brzegu Dolnego po wojnie, pracy w zakładach odzieżowych przy ul. Szewskiej we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1930-2017   Miejsca wydarzeń: Podkamień (obw. lwowski, Ukraina), Brody (obw. lwowski, Ukraina), Krzemieniec (obw. tarnopolski, Ukraina), Brzeg Dolny (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Sobulska Maria

Maria Kuszyńska - relacja

Maria Kuszyńska, z domu Wiśniewska, opisuje życie przed wybuchem II wojny, zastój handlowy produktów rolniczych, zarobki pracowników majątku, zabawy z dzieciństwa, funkcjonowanie poczty i sposób przemieszczania się miedzy miejscowościami, święta katolickie i tradycje z nimi związane, traktowanie dzieci przez rodziców w tamtych czasach, pracę w gorzelni, wybuch II wojny światowej, wejście wojsk niemieckich, ich późniejszą ucieczkę i wejście wojsk radzieckich do Góry, życiu po wojnie, obchody świąt państwach w 20-leciu międzywojennym i śmierć Piłsudskiego.   Zakres chronologiczny: 1920-2018   Miejsca wydarzeń: Góra, Poznań (woj. wielkopolskie), Gdynia (woj. pomorskie), Ateny (Grecja), Rzym (Włochy), Monachium (Niemcy), Berlin (Niemcy), Liverpool (Wielka Brytania), Londyn (Wielka Brytania), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Parzęczew (woj. łódzkie), Chocicz (pow. żarski, woj. lubuskie), Jarocin (woj. wielkopolskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Magdeburg (Niemcy), Rawicz (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Beniuk Szymon

Anna Kasprzyk - relacja

Anna Kasprzyk opisuje naukę pracy na roli w wieku dziecięcym oraz pracę sezonową na folwarku, maszyny tkackie używane w latach przedwojennych, łapanki młodych ludzi do wywózek na roboty, ukrywanie się przed wywózką, ucieczka przed frontem, chowanie rzeczy w ścianach domów na Wschodzie, przyjazd na Ziemie Zachodnie, znajdowanie rzeczy schowanych przez Niemców, a także zwyczaje Żydów na Kresach i relacje pomiędzy dziećmi polskimi, ukraińskimi i żydowskimi.   Zakres chronologiczny relacji: 1924–2018   Miejsca wydarzeń: Kresy, Zabojki (Ukraina), Kozłów (Ukraina), Lubrza (woj. opolskie), Pokropiwna (Ukraina), Denysów (Ukraina), Prudnik (woj. opolskie), Baligród (pow. leski, woj. podkarpackie), Gubin (pow. krośnieński, woj. lubuskie), Śmicz (pow. prudnicki, woj. opolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Tarnopol (Ukraina), Berlin (Niemcy), Prężynka (pow. prudnicki, woj. opolskie)

Kasprzyk anna

Katarzyna Glier - relacja

Katarzyna Glier z domu Hardyn, opisuje pracę w wielu majątkach ziemskich przed wojną, a także pracę opiekunki w przedwojennym Krakowie, tworzenie list Volksdeutscherów, eksterminację Żydów w czasie II wojny światowej w Krakowie, przesiedlenia osadników wojskowych na Ziemie Zachodnie i Północne, obecność Armii Czerwonej w Polsce po zakończeniu II wojny światowej oraz organizację życia codzinnego i administracyjnego na Żuławach po 1945 roku.   Zakres chronologiczny: 1920-1918   Miejsca wydarzeń: Zabierzów Bocheński (pow. wielicki, woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Cedry Wielkie (pow. gdański, woj. pomorskie), Wampierzów (pow. mielecki, woj. podkarpackie), Tarnów (woj. małopolskie), Bochnia (woj. małopolskie)

Glier Katarzyna

Janina Byra - relacja

Janina Byra opisuje warunki życia przed II Wojną Światową, społeczność rodzinnego Suśca, stosunki pomiędzy mieszkańcami różnych narodowości, okupację niemiecką i rosyjską, budowę schronu ziemnego, represje Niemców wobec mieszkańców wsi, życie codzienne i obchody świąt, przeprowadzkę do Lublińca, powstanie PGR w Lublińcu i pracę w nim.   Zakres chronologiczny: 1938-1953   Miejsca wydarzeń: Susiec (woj. lubelskie), Nowy Lubliniec (pow. lubczowski, woj. podkarpackie)

Byra Janina

Łucja Pawłowska - relacja

Łucja Pawłowska opisuje wybuch wojny na terenach Wielkopolski, wysiedlenie do Generalnej Gubernii, prześladowania ludności polskiej przez Niemców, problem biedy, represje ze strony władz po wojnie oraz organizację życia po wojnie, pracę zawodową w PRL, strajki w zakładach i wprowadzenie stanu wojennego.   Zakres chronologiczny: 1939-2000   Miejsca wydarzeń: Gniezno (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kłecko (pow. gnieźnieński, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Pawłowska Łucja

Stefan Arczyński - relacja

Stefan Arczyński, fotograf, opisuje życie przed wojną na terenie Niemiec, pracę w zawodzie fotografa, m.in. robienie zdjęć podczas Igrzysk Olimpisjkich w Berlinie w 1936 roku, aresztowanie, służbę wojskową w szeregach Wermachtu podczas II Wojny Światowej, niewolę rosyjską, przyjazd do Polski i pracę jako fotograf we własnym zakładzie fotograficznym.   Zakres chronologiczny: 1916-1956   Miejsca wydarzeń: Essen (Niemcy), Berlin (Niemcy), Wrocław (woj. dolnoślaskie), Kamienna Góra (woj. dolnośląskie), Verdun (Francja), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Niendorf (Niemcy), Monchengladbach (Niemcy), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Międzygórze (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Lubawka (pow. kamiennogórski, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wołgograd (Rosja), Gdańsk (woj. pomorskie)

Arczyński Stefan

Janina Głowacka - relacja

Janina Głowacka z domu Jankowska opisuje wybuch II Wojny Światowej, przesiedlenie na Żuławy, pracę w gospodarce i spółdzielni produkcyjnej, nabożeństwa majowe, porównuje prace gospodarskie w powiecie łomżyńskim i na Żuławach.   Zakres chronologiczny: 1929-2018   Miejsca wydarzeń: Młynik (woj. podlaskie), Kmiecin (woj. pomorskie), Łomża (woj. podlaskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie)

Głowacka Janina

Maria Mazurek - relacja

Maria Mazurek z domu Bydlak opisuje pracę w gospodarstwie w okresie dziecięcym, pomoc Żydom ukrywającym się w lesie w pobliżu Strzegomia, udział brata w Powstaniu Warszawskim, osiedlenie się na Żuławach, trudy życia codziennego po wojnie, m.in. głód, ciężką pracę na roli bez potrzebnego sprzętu, pracę w spółdzielni rolniczej, nabożeństwa majowe.   Zakres chronologiczny: 1930-2018   miejsca wydarzeń: Strzegom (woj. świętokrzyskie), Leszkowy (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie)

Mazurek MAria

Lucjan Nagrodzki - relacja

Lucjan Nagrodzki opisuje sytuację w obozie KL Lublin na Majdanku, sytuację ludności żydowskiej na Lubelszczyźnie, wyzwolenie obozu,  przyjazd na Żuławy i przejęcie poniemieckiego gospodarstwa, pracę na roli, działalność w Radzie Gminy.   Zakres chronologiczny: 1934-2018   Miejsca wydarzeń: Lublin (woj. lubelskie), Świdnik (woj. lubelskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lubstowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Malbok (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Lasowiec (woj. warmińsko-mazurskie), Myszewo (pow. malborski, woj. pomorskie), Nowy Staw (pow. malborski, woj. pomorskie), Zosinowo (pow. radzyński, woj. lubelskie), Radzyń Podlaski (woj. lubelskie), Szadółki (pow. gdański, woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Wejherowo (woj. pomorskie), Wierciny (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Kałdowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Kmiecin (pow. malborski, woj. pomorskie)

Nagrodzki Lucjan

Piotr Przedcieczyński - relacja

Piotr Przedcieczyński opisuje życie na Podlasiu przed wojną, organziację życia po wojnie na Żuławach, objęcie poniemieckiego gospodarstwa, charakterystykę uprawy ziemi na Żuławach a także pomoc sąsiedzką w powojennych latach.   Zakres chronologiczny: 1924-2018   Miejsca wydarzeń: Michałówka (pow. bialski, woj. lubelskie), Ostaszewo (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Groblica (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Nowy Dwór Gdański (woj. pomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Dziegciarka (Biała Podlaska, pow. bialski, woj. lubelskie), Leśna Podlaska (pow. bialski, woj. lubelskie), Burwin (pow. bialski, woj. lubelskie), Krasówka (pow. bialski, woj. lubelskie), Łomazy (pow. bialski, woj. lubelskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Tczew (woj. pomorskie), Nowa Cerkiew (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Miśk Mazowiecki (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Palczewo (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Lichnowy (pow. malborski, woj. pomorskie)

Przedcieczyński Piotr

Tadeusz Sahaj - relacja

Tadeusz Sahaj opisuje życie w Wacowicach przez II wojną światową, stosunki między Polakami, Ukraińcami i Żydami, wkroczenie Armii Czerwonej i życie pod radziecką okupacją, wybory do Rady Ukraińskiej, pobyt w domu delegatów ukraińskich, wykreślenie z listy osób do wywózki na Sybir, okupację niemiecką, szkolnictwo w czasie wojny, wysiedlenie i transport na zachód oraz stosunki z niemiecką ludnością na Ziemiach Zachodnich.   Zakres chronologiczny: 1929-1950   Miejsca wydarzeń: Wacowice (pow. drohobycki, woj. lwowskie), Rychcice (pow. drohobycki, woj. lwowskie), Drohobycz (woj. lwowskie), Lwów (woj. lwowskie), Sambor (woj. lwowskie), Bielsko Biała (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zakopane (woj. małopolskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wiedeń (Austria), Szczawin (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie)

Sahaj Tadeusz

Helena Zubowska - relacja

Helena Zubowska opisuje losy swojej rodziny zamieszkałej w Obertynie, przesuwanie się linii frontu podczas działań wojennych, działalność UPA w okolicach Obertyna, życie codzienne podczas wojny, problem głodu, przesiedlenie na Ziemie Zachodnie i Północne, organizację powojennego życia w Siedlcach, zniszczenia wojenne we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1935-1980   Miejsca wydarzeń: Obertyn (pow. horodeński, woj. stanisławowskie), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zadubrowce (Ukraina), Radwanice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Marcinkowice (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Zubowska Helena

Jan Walukiewicz- relacja

Jan Walukiewicz, opisuje życie codzienne podczas wojny, udział w działaniach partyzanckich - Bataliony Chłopskie, życie w PRL. Zakres chronologiczny: 1939 - 1994   Miejsca wydarzeń: Wilno (woj. wileńskie, obecnie Litwa), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie)

Walukiewicz Jan

Tadeusz Piekarczuk- relacja

Tadeusz Piekarczuk, opisuje migracje na Ziemie Zachodnie, trudy życia codziennego, Pierwszą Komunię Św., powstawanie szkolnictwa, rabunki dokonywane przez Rosjan, odbudowę przemysłu. Zakres chronologiczny: 1945 - 1980   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (woj. dolnośląskie), Cucułowsce (daw. woj. stanisławowskie, obecnie Wilchiwci, Ukraina), Oława (woj. dolnośląskie), Nowy Tomyśl (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Chwałowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie)

Piekarczuk Tadeusz

Michał Sobków - relacja

Michał Sobków, wrocławski lekarz, opisuje relacje pomiędzy trzema grupami narodowościowymi: Polakami, Ukraińcami a Żydami na przedwojennych Kresach, okupacje sowiecką, wkroczenie wojsk niemieckich na Kresy, relacje Polaków z Ukraińcami przed jak i w trakcie wojny, rzezie Ukraińców na Polakach, a także stosunek ukraińskiego duchowieństwa do tych rzezi, migracje na Ziemie Zachodnie, budowę życia codziennego w powojennym Wrocławiu, studia medyczne i pracę lekarza inspekcyjnego.   Zakres chronologiczny: 1927-2010   Miejsca wydarzeń: Koropiec (Ukraina), Wiszniów (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zaleszczyki (Ukraina), Stanisławów (Ukraina), Charków (Ukraina), Siechnice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie)

Sobków Michał

Jadwiga Mazur - relacja

Jadwiga Mazur opisuje życie codzienne na Ziemiach Zachodnich po wojnie, funkcjonowanie oświaty, pracę w stacji sanitarno-epidemiologicznej, zwyczaje typowe dla regionu.   Zakres chronologiczny: 1944-2016   Miejsca wydarzeń: Stary Strachocin (pow. makowski, woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Nowy Dwór (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Maków Mazowiecki (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Mazur Jadwiga

Irena Zając - relacja

Irena Zając, z domu Jastrząb, opisuje okupacje niemiecką w Ostrowcu, powstawanie i funkcjonowanie edukacji na Ziemiach Zachodnich, relacje pomiędzy Polakami z różnych stron Polski, a także ludnością żydowską.   Zakres chronologiczny: 1925-2016   Miejsca wydarzeń: Ostrów Świętokrzyski (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Pułaczów (pow. kielecki, woj. świętokrzyskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Opatów (woj. świętokrzyskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Zając Irena

Józef Owczarek - relacja

Józef Owczark opisuje organizajce życia powojennego na Ziemiach Zachodnich i Północnych, zakładanie posterunkó milicji, problem szabrownictwa, edukację, działaność w harcerstwie, pracę w rybołóstwie, relacje pomiędzy Polakami, Rosjanami, Niemcami, Ukraińcami.   Zakres chronologiczny: 1940-1990   Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj. łódzkie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Smołdzin (woj. pomorskie), Sycewice (pow. słupski, woj. pomorskie), Żelków (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Częstochowa (woj. śląskie)

Karmelita Aleksandra

Kazimiera Waszkiewicz - relacja

Kazimiera Waszkiewicz, z domu Kaleta, opisuje życie codzienne na Ziemiach Północnych po wojnie, relacje między Polakami a Niemcami, roboty przymusowe w Niemczach, integracje ludności z różnych zakątków Polski.   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Wielka Wieś (pow. konecki, woj. świętokrzyskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Słupsk (woj. pomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), warszawa (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie), Berlin (Niemcy)

Waszkiewicz Kazimiera

Juliusz Palibuda - relacja

Juliusz Palibuda opowiada o wywózce na roboty do Wrocławia, życiu w oblężonym Wrocławiu, latach powojennych w stolicy Dolnego Śląska, harcerstwie, zakładach pracy i służbie wojskowej.   Zakres chronologiczny: 1932-1990   Miejsca wydarzeń: Mikorzyn (pow. kępiński, woj. wielkopolskie), Ostrzeszów (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kazuń (pow. nowodworski, woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie)

Palibuda Juliusz

Tadeusz Krzyczkowski - relacja

Tadeusz Krzyczkowski opisuje uniknięcie wywózki na Sybir, okupację niemiecką spędzoną w pałacu hrabiny Łoś w Brzysku, powojenne lata na Opolszczyźnie, integrację pomiędzy przyjezdnymi a ludnością autochtoniczną, zwyczaje religijne, a także stan wojenny z perspektywy działacza partyjnego.   Zakres chronologiczny: 1939-2016   Miejsca wydarzeń: Byszów (Ukraina), Brzyska (pow. jasielski, woj. podkarpackie), Sowczyce (pow. oleski, woj. opolskie), Olesno (woj. opolskie), Stanisławów (Ukraina), Opole (woj. opolskie), Halicz (Ukraina), Bozanowice (pow. oleski, woj. opolskie), Teheran (Iran), Jałta (Ukraina), Kościeliska (pow. oleski, woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Radłów (woj. opolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Budapeszt (Węgry), Łódź (woj. łódzkie), Częstochowa (woj. śląskie), Katowice (woj. śląskie)

Krzyczkowski Tadeusz

Halina Lipińska - relacja

Halina Lipińska, z domu Makles, opisuje życie w czasie II Wojny Światowej z perspektywy dziecka, a także życie codzienne na Ziemiach Zachodnich, relacje pomiędzy ludnością napływową a autochtoniczną, tradycje i zwyczaje związane z obchodzeniem świąt, kulinariami, działalność w Zespole Ludowym w Lasowicach Wielkich.   Zakres chronologiczny: 1935-1990   Miejsca wydarzeń: Mokra (pow. kłobucki, woj. śląskie), Mstów (pow. częstochowski, woj. śląskie), Lasowice Wielkie (pow. kluczborski, woj. opolskie), Olesno (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Chudoba (pow. kluczborski, woj. opolskie), Częstochowa (woj. śląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Monachium (Niemcy), Szumirad (pow. kluczborski, woj. opolskie), Krzepice (pow. kołbucki, woj. śląskie)

Lipińska Halina

Gerhard Bełkot - relacja

Relacja Gerharda Bełkota. Świadek opisuje życie na Opolszczyźnie w czasie II Wojny Światowej oraz w latach powojennych, porusza kwestie życia codziennego i zawodowego, praktyk religijnych i relacji międzyludzkich.   Zakres chronologiczny: 1936-1990   Miejsca wydarzeń: Olesno (pow. oleski, woj. opolskie), Szumirad (pow. kluczborski, woj. opolskie), Żagań (pow. żagański, woj. lubuskie), Gliwice (woj. śląskie), Częstochowa (woj. śląskie), Opole (woj. opolskie), Kozłowice (pow. oleski, woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie)

Bełkot Gerhard

Antoni Brud - relacja

Antonii Brud opisuje powojenną organizację życia, represje ze strony władz komunistycznych, działalność Związku Żołnierzy Górników Represonowanych Politycznie.   Zakres chronologiczny: 1947-2007   Miejsca wydarzeń: Gniewczyna Łańcucka (pow. przeworski, woj. podkarpackie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Zawidów (pow. zgorzelecki, woj. dolnośląskie), Lubań (woj. dolnośląskie)

Brud Antoni

Stanisława Prabucka - relacja

Stanisława Prabucka, opisuje życie we wsi Stare Budy, gdzie mieszkała do końca II Wojny Światowej, opowiada o obu okupacjach: niemieckiej i radzieckiej. Od 1945 roku autorka relacji mieszkała w Kwidzyniu, gdzie organizowała działanie Koła Gospodyń Wiejskich oraz jako członek Miejskiej Rady Narodowej, zajmowała się tematyką żywienia. Opowiada o organizacji życia wiejskiego, w tym dożynek i pochodów pierwszomajowych.   Zakres chronologiczny: 1918-2016   Miejsca wydarzeń: Stare Budy (pow. wyszkowski, woj. mazowieckie), Brańszczyk (pow. wyszkowski, woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Wiedeń (Austria), Sadlinki (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Podzamcze (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Janowo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie)

Prabucka Stanisława

Franciszek Falewicz - relacja

Franciszek Falewicz opisuje życie na Ziemach Zachodnich w okresie powojennym, mówi o stosunkach pomiędzy Polakami a Niemcami, życiu wiejskim, samopomocy sąsiedzkiej, wspólnych świętach, problemie szabrownictwa. Krótko wspomina też o przesiedleniu i podróży pociągiem do Słupska.   Zakres chronologiczny: 1941-1970 Miejska wydarzeń: Polany (pow. oszmiański, woj. wileńskie), Słupsk (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Hamburg (Niemcy), Młodeczno (Białoruś), Wieliczka (woj. małopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Katowice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Falewicz Franciszek

Eugenia Jadanowska - relacja

Relacja Eugeni Jadanowskiej. Autorka opisuje życie towarzyskie, zarówno wspólne zabawy jak i prace na roli, w pierwszych latach po wojnie. Realcja zawiera informacje na temat życia gospodyń wiejskich i sposobu spędzania przez nie czasu.   Zakres chronologiczny: 1938-1980 Miejsca wydarzeń: Zachoczewie (pow. leski, woj, podkarpackie), Smłodziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Kluki (pow. słupski, woj.pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Jadanowska Eugenia

Anna Murdza - relacja

Relacja Anny Murdzy, Łemkini przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", dotycząca przesiedlenia na tzw. Ziemie Odzyskane i pierwszych lat tamże, stosunków z ludnością polską i ukraińską; relacja początkowo będąca opowieścią świadek przyjmuje szybko kształt rozmowy redaktora ze świadek i jej córką na tematy związane z kulturą ludową Łemków - ubioru, języka, potraw; świadek cytuje tradycyjne piosenki i anegdoty, wraca też w ograniczonym zakresie do wspomnień z rodzinnej wsi z lat 40. XX w. i problemu partyzantki polskiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1945-2015   Miejsca wydarzeń: Wola Michowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Słowacja, Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Brzezie (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Międzyborze (pow. świdwiński, woj. zachodniopomorskie), Komańcza (pow. sanocki, woj. podkarpackie)

Murdza Anna

Ołena Skoczypiec - relacja

Relacja Ołeny Skoczypiec, Ukraińki przesiedlonej podczas wojny do Besarabii a następnie podczas Akcji "Wisła"; świadek porusza temat relacji Ukraińców z Polakami w rodzinnej wsi i następnie na przesiedleniu w Besarabii i na tzw. Ziemiach Odzyskanych, opowiada też o warunkach życia i pracy nauczyciela w szkole polskiej i ukraińskiej po II Wojnie Światowej, dużo miejsca poświęca kwestii organizowania cerkwi grekokatolickiej w Białym Borze i relacjom z księżmi rzymskokatolickimi; świadek często opowiada ogólnie, zasłania się niepamięcią.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Miłków (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Mandża (Besarabia), Oleszyce (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Kaliska (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Drzewiany (pow. koszaliśki, woj. zachodniopomorskie), Koszalin (Woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Załuż (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Skoczypiec Ołena

Olga Uchryn - relacja

Relacja Olgi Uchryn, Ukraińki przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", opowiadająca o życiu w bieszczadzkiej wsi w latach 40. XX w. i na tzw. Ziemiach Odzyskanych w latach 50.-80. XX w., najwięcej uwagi poświęcając relacjom Polaków i Ukraińców, warunkom życia i życiu codziennemu; porusza też temat partyzantki ukraińskiej, wywózki ojca na Sybir, przesiedlenia, organizowania PGR, odwiedzin stron rodzinnych, organizowania się lokalnej cerkwi grekokatolickiej.   Zakres chronologiczny: 1945-2015   Miejsca wydarzeń: Żernica Niżna (pow. leski, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Dyminek (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kaliska (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kołtki (pow. szczecinecki, woj. Zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kocborowo (Starogard Gdański, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Goleniów (woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Bylica (woj. zachodniopomorskie), Żary (woj. lubuskie), Żagań (woj. lubuskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Ciechocinek (pow. aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie), Hoczew (pow. leski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Uchryn Olga

Zofia Skoczypiec - relacja

Relacja Zofii Skoczypiec, Ukraińki przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", dotycząca jej rodzinnej wsi Trójca, życia codziennego tuż po wojnie, wysiedlenia w 1947 r. i pierwszych lat pobytu na tzw. Ziemiach Odzyskanych, relacjach z ludnością polską, organizowania się ludności ukraińskiej wokół cerkwi, szkoły i stowarzyszenia kulturalnego, przełamywania wraz z Polakami wzajemnych uprzedzeń i ucieczek na Zachód w latach późniejszych; świadek czyni też pewne refleksje na temat tożsamości Ukraińców i małżeństw mieszanych, opowiada też historię swojego ojca, który przed II Wojną Światową wyjeżdżał do Francji, aby zarobić na warsztat tkacki.   Zakres chronologiczny: 1936-2015   Miejsca wydarzeń: Trójca (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Rybotycze (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Wybudowanie (dziś Biały Dwór, pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Kreców (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Sanok (woj. podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Tarnów (woj. małopolskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Gdynia (woj. pomorskie)

Skoczypiec Zofia

Michał Kowalczyk - relacja

Relacja Michała Kowalczyka, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej wsi Krajna, czasów II Wojny Światowej i działań okupanta niemieckiego i rosyjskiego, wywózki na tzw. Ziemie Odzyskane i zakwaterowania w Białym Borze, działań zmierzających do nawiązania kontaktów z rozproszoną rodziną, organizowania szkoły ukraińskiej i parafii grekokatolickiej w Białym Borze oraz społeczności ukraińskiej tamże; świadek opowiada szczegółowo kilka wątków, np. ukrycie się w Krajni Ukraińców uciekających przed polskim wojskiem, poszukiwanie domu w Białym Borze, dużo miejsca poświęca, wraz z żoną, obsadzie personalnej i ocenie kierownictwa szkoły ukraińskiej w Białym Borze; na końcu przytacza opowieść świadka zabójstwa gen. Karola Świerczewskiego.   Zakres chronologiczny: 1939-1965   Miejsca wydarzeń: Krajna (daw. pow. Dobromil, woj. lwowskie, wieś nieistniejąca), Bińcze (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Toronto (Kanada), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Sydney (Australia), Katowice (woj. śląskie), Olszanica (pow. leski, woj. podkarpackie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Lędyczek (pow. złotowski, woj. wielkopolskie), Białogard (woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Zegrze (pow. legionowski, woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Brzeżawa (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Olszanowo (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Czaplinek (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Sokal (Ukraina), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Kowalczyk Michał

Marian Tobis - relacja

Relacja Mariana Tobisa, zamieszkałego w Jeleniej Górze od 1945 r., dotycząca wojennych losów jego rodziny, osiedlenia na Dolnym Śląsku i pierwszych lat funkcjonowania miasta; świadek barwnie opisuje stosunki panujące w mieście, rolę pozostałych jeszcze Niemców, zakłady pracy, PUR, szkoły, komunikację miejską, napięcia między Armią Czerwoną, wojskiem polskim i stroną czechosłowacką, podaje wiele szczegółów i nazwisk; mniej miejsca poświęca czasom okupacji niemieckiej i swojej pracy przymusowej w gospodarstwie niedaleko swojego miejsca urodzenia.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Praszka (pow. wieluński, woj. łódzkie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Śnieżka (Karkonosze), Kijów (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Karpacz (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Harrachov (Republika Czeska)

Tobis Marian

Teresa Ślusarek - relacja

Relacja Teresy Ślusarek, pracownicy szkoły pielęgniarsko-położniczej we Wrocławiu, na temat czasów jej nauki w szkole oraz utworzenia "Solidarności"; świadek opowiada o przyjeździe do Wrocławia z Wielunia, opisuje zniszczone miasto, przybycie do szkoły pielęgniarsko-położniczej, kadrę nauczycielską i niektóre wydarzenia, np. usunięcie jednej z uczennic z powodów politycznych; wspomina o naciskach politycznych na uczennice placówki; mówi o powołaniu "Solidarności" w szkole, a także o wpadce czołowych jej działaczy w Warszawie, nie wymienia jednak nazwisk; świadek powtarza niektóre wątki, a relacja jest momentami chaotyczna, być może z powodu choroby.   Zakres chronologiczny: 1948-1980   Miejsca wydarzeń: Wieluń (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Londyn (Wielka Brytania), Wilno (Litwa)

Ślusarek Teresa

Bolesław Dul - relacja

Relacja Bolesława Dula, kresowiaka, kaprala LWP, dotycząca życia w Horodkowie przed wojną, wywózki do Rosji i pracy przymusowej w tartaku, powołania do I Armii Wojska Polskiego, i służby w 5. pułku piechoty 2. Warszawskiej Dywizji Piechoty oraz pierwszych lat powojennych na tzw. Ziemiach Odzyskanych; świadek opisuje szczegóły wysiedlenia i transportu do Swierdłowska (dziś Jekaterynburg), warunki pracy i mieszkania, a następnie powołanie do wojska; opowiada o ćwiczeniach w Sielcach nad Oką, próbie forsowania Wisły pod Puławami, postój w Warszawie w czasie trwania Powstania Warszawskiego, zdawkowo wspomina o walkach na Wale Pomorskim; opisuje też odnalezienie rodziny ekspatriowanej na Dolny Śląsk i okoliczności zamieszkania w Lipnicy; mniej szczegółowo opowiada o swojej edukacji na Kresach Wschodnich i stosunkach z Ukraińcami przed wojną.   Zakres chronologiczny: 1932-1946   Miejsca wydarzeń: Horodków (daw. pow. Rohatyn, Ukraina, wieś nieistniejąca), Rogatin (Rohatyn, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Nowy Zawod (obłast swierdłowska, Federacja Rosyjska), Sel'cy (Sielce nad Oką, Federacja Rosyjska), Puławy (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lublin (woj. lubelskie), Żagań (woj. dolnośląskie), Lipnica (pow. Środa Śląska, woj. dolnośląskie), Żytmierz (Ukraina), Chełm (woj. lubelskie), Smoleńsk (Rosja), Kowel (Ukraina), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Mława (woj. mazowieckie), Opole (woj. opolskie), Berlin (Niemcy)

Dul Bolesław

Bolesław Wiśniewski - relacja

Relacja Bolesława Wiśniewskiego, pracownika Zakładu Naprawy Nadwozi Samochodowych w Jelczu, urodzonego na Kresach Wschodnich II RP, wspominającego swą rodzinną wieś (kolonię) Alfredówkę, położoną tuż przy granicy z Ukraińską SRR, przejście żołnierzy radzieckich w 1944 r., wysiedlenie i transport na tzw. Ziemie Odzyskane, pierwsze lata w Laskowicach i pracę przy budowie i naprawie ciężarowych samochodów pożarniczych; świadek szczegółowo opisuje warunki transportu, wspomina zamieszkałych w Laskowicach Niemców, wysiedlonych w 1948 r., wspomina też niektóre wydarzenia z pracy i mówi o swoim stosunku do niej.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Alfredówka (Ukraina, kolonia nieistniejąca); Podrałówka (kolonia nieistniejąca, Ukraina); Moczulanka (Močulânka, obw. Równe, Ukraina); Laskowice Oławskie (dziś Jelcz-Laskowice, pow. Oława, woj. dolnośląskie)

Kowalska Danuta

Julia Krzaklewska - relacja

Relacja Julii Krzaklewskiej dotycząca czasu II Wojny Światowej we Lwowie, wysiedlenia zeń i pierwszych lat pobytu we Wrocławiu; świadek prowadzi narrację głównie w oparciu o losy męża, aresztowanego i więzionego przez sowieckiego okupanta, później studiującego weterynarię i medycynę i pracującego w PGR niedaleko Ołtaszyna; świadek wspomina też losy niektórych członków swojej rodziny, którzy zginęli na Kresach, warunki życia w okupowanym Lwowie, wysiedlenie i transport do Wroclawia, warunki bytowe w zniszczonym Wrocławiu tuż po wojnie, szabrowników, życie na Ołtaszynie i działalność męża zmierzającą do utworzenia muzeum Panoramy Racławickiej; świadek mówi też, iż ślub, jaki wzięła z mężem był pierwszym ślubem w katedrze wrocławskiej po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1939- 1985 Miejsca wydarzeń: L'viv (Lwów, Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Bytom (woj. śląskie)

Krzaklewska Julia

Bogusław Traczewski - relacja

Relacja Bogusława Traczewskiego, wywiezionego w 1940 r. z rodzinnego Wilna na Syberię, repatrianta, uczestnika strajków w 1956, 1970 i 1980 r.; świadek szczegółowo opowiada o wywiezieniu swojej rodziny przez radzieckiego okupanta, warunkach pobytu w syberyjskim łagrze Bajaryk, poszczególnych zdarzeniach z tamtego okresu, następnie repatriacji na tzw. Ziemie Odzyskane, pobycie w obozie przejściowym w Rzęsinie koło Gryfic, stosunkach z zastanymi tam Niemcami - wspomina też o pozostających do 1946 r. w okolicznych lasach niedobitkach Wehrmachtu; następnie wspomina o przenosinach do Szczecina i udziale w demonstracjach podczas kolejnych lat przełomowych w powojennej historii Polski; opowieść jest szczegółowa i precyzyjna, świadek stara się opowiadać tylko o tym, co sam widział lub czego doświadczył; mówi też o swojej postawie i motywach podjętych decyzji.   Zakres chronologiczny: 10.02.1940-2000   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Tûmeň (Tiumeń, Federacja Rosyjska), Bajaryk (Syberia), Brest (Brześć, Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzęsin (pow. Gryfice, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Wrocław (woj. dolnośląskie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Trzygłów (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Kukań (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Traczewski Bogusław

Anna Strzelczyk - relacja

Relacja Anny Strzelczyk, wspominająca zakończenie I Wojny Światowej w jej rodzinnej wsi oraz swoje losy podczas II Wojny Światowej; okresowi międzywojennemu świadek poświęca ledwie kilka zdań, wspomina rodzinę niemiecką, u której pracowała sezonowo, niechętną osobie Hitlera; główne wątki w relacji to ucieczka przed wojskami niemieckimi we wrześniu 1939 r. oraz praca przymusowa w fabryce broni w Dinslaken koło Essen; świadek wspomina szczegółowo poszczególne wydarzenia i osoby; wspomina też niemiecką administrację w okolicach Wielunia oraz osobę zarządcy, Ślązaka życzliwego Polakom; później świadek opisuje swoje małżeństwo i motywy przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane oraz swoje pierwsze lata w Malczycach; zapytana wspomina też zbrodnie niemieckie na Żydach w czasie wojny; pojawiła się też kwestia zakłamywania historii przez władze komunistyczne.   Zakres chronologiczny: 1914-1950 Miejsca wydarzeń: Naramice (pow. wieluński, woj. łódzkie), okolice Zduńskiej Woli (woj. łódzkie), Dinslaken (Nadrenia Północna-Westfalia, Niemcy), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Essen (Niemcy), Lututów (pow. wieruszowski, woj. łódzkie), Legnica (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Strzelczyk Anna

Bronisława Prymus - relacja

Relacja Bronisławy Prymus, dotycząca jej rodzinnej wsi Rychlik (niem. Karolina) w okresie przedwojennym i powojennym; świadek przekazuje relacje swojej mamy oraz własne obserwacje; opowiada o swojej niemiecko-polskiej rodzinie, relacjach z innymi mieszkańcami - przy czym najwięcej uwagi poświęca okresowi powojennemu i swojej edukacji - wspomina też inne rodziny, które zdecydowały się po wojnie zostać we wsi, zmianach nazwisk i nauce języka polskiego; mówi o nazewnictwie Rychlika i jego ulic, rozplanowaniu i pozostałościach po niemieckiej przeszłości wsi, wspomina też relacje z przyjezdnymi repatriantami i życiu codziennym powojennego Rychlika.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Rychlik (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Śmieszkowo (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Miśk (Białoruś), Drezdenko (woj. lubuskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Hamburg (Niemcy)

Prymus Bronisława

Wyniki 1 do 100 z 286