Pokazano 295 rekordów

Opis archiwalny
Relacje historii mówionej i spisane wspomnienia organizacja życia po wojnie
Zaawansowane opcje wyszukiwania
Drukuj podgląd Hierarchy Zobacz:

286 rekordów z cyfrowym obiektem Pokaż wyniki z obiektami cyfrowymi

Janina Łuczak - relacja

Relacja dotyczy życia Janiny Łuczak, dzieciństwa w przedwojennej Częstochowie, wywiezienia do Niemiec na roboty przymusowe po wybuchu II wojny światowej, powrotu do kraju i pracy.   Zakres chronologiczny: 1923-2018   Miejsca wydarzeń: Barnin (pow. koszaliński, woj. zachodniopomorskie), Berlin (Niemcy), Częstochowa (woj. śląskie), Hamburg (Niemcy), Jelcz-Laskowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Kłobuck (woj. śląskie), Kostrzyn nad Odrą (pow. gorzowski, woj. lubuskie), Kraków (woj. małopolskie), Kulików (woj. lubelskie), Londyn (Wielka Brytania), Lwów (Ukraina), Miłoszyce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Nowa Sól (woj. lubuskie), Oława (woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Ratowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Schwerin (Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie)  

Łuczak Janina

Julianna Adamczyk - relacja

Relacja dotyczy życia Julianny Adamczyk przed wojną, wojennych losów jej rodziny, a także losów rodzin z Wołynia po wojnie.   Zakres chronologiczny relacji: 1923 - 2018   Miejsca wydarzeń: Włodzimierz Wołyński (Ukraina), Bubnowo (obw. wołyński, Ukraina), Radowicze (obw. wołyński, Ukraina), Płock (woj. mazowieckie), Kórnik (pow. poznański, woj. wielkopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Kluczkowice (pow. opolski, woj. lubelskie), Siedmiarki (obw. wołyński, Ukraina), Gulczewo (pow. płocki, woj. mazowieckie), Gostynin (woj. mazowieckie), Strzelce (woj. lubelskie), Hrubieszów (woj. lubelskie), Przeworsk (woj. podkarpackie), Nałęczów (pow. puławski, woj. lubelskie), Czesławice (pow. puławski, woj. lubelskie)

Adamczyk Julianna

Elżbieta Schneider - relacja

Relacja Elżbiety Schneider z domu Danek, dotyczy życia pod niemiecką okupacją, robót przymusowych oraz przynależności do wilamowskiej mniejszości, dbania o tradycje i rewitalizację języka wilamowskiego.   Zakres chronologiczny relacji: 1923-2018   Miejsca wydarzeń: Wilamowice (pow. bielski, woj. śląskie), Wiedeń (Austria)

Schneider Elżbieta

Aniela Hałas - relacja

Relacja dotyczy realiów wsi międzywojennej na Lubelszczyźnie, okupacji rodzinnej miejscowości podczas II Wojny Światowej, przyjazdu na Ziemie Zachodnie i pracy w gospodarstwie w czasach PRL.   Zakres chronologiczny relacji: 1918 - 2018   Miejsca wydarzeń: Łada (pow. janowski, woj. lubelskie), Kondraty (pow. biłgorajski, woj. lubelskie), Grzywna (pow. toruńskie, woj. kujawsko-pomorskie), Browina (pow. toruński, woj. kujawsko-pomorskie), Goraj (pow. biłgorajski, woj. lubelskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Turobin (pow. biłgorajski, woj. lubelskie), Krosno (woj. podkarpackie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Chełmża (pow. toruński, woj. kujawsko-pomorskie), Londyn (Wielka Brytania), Dania

Hałas Aniela

Stefania Melnyczek - relacja

Relacja dotyczy życia przed wojną w Bieszczadach, deportacji w ramach operacji "Wisła", życia po wysiedleniu na Mazurach.   Zakres chronologiczny: 1931-1970   Miejscowości: Rudenka (pow. leski, woj. podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Uherce Mineralne (pow. leski, woj. podkarpackie), Bełchówka (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Jankowce (pow. leski, woj. podkarpackie), Chyrów (Ukraina), Orelec (pow. leski, woj. podkarpackie), Bóbrka (pow. leski, woj. podkarpackie), Zwyżyń (Ukraina), Pieczarki (pow. węgorzewski, woj. warmińsko-mazurskie), Olszanica (pow. leski, woj. podkarpackie), Bezmiechowa Górna (pow. leski, woj. podkarpackie), Paszowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Stańkowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Wańkowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Węgorzewo (woj. warmińsko-mazurskie), Okowizna, Harsz, Miastko (pow. bytowski, woj. pomorskie), Pozezdrze (pow. węgorzewski, woj .warmińsko-mazurskie), Przeradź (pow. szczeciniecki, woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Gołdap (woj. warmińsko-mazurskie), Katyń (Rosja), Równe (Ukraina), Jarosław (woj. podkarpackie), Lubaczów (woj. podkarpackie), Moskwa (Rosja), Chrzanowo (pow. ełcki, woj. warmińsko-mazurskie), Chociwel (pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Biały Bór (pow. szczeciniecki, woj. zachodniopomorskie), Sanok (woj. podkarpackie), Jankowce (pow. leski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Grabowo (woj. podlaskie), Dubno (Ukraina), Lwów (Ukraina), Słosinko (pow. bytowski, woj. pomorskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Bartoszyce (woj. warmińsko-mazurskie), Kołtki (pow. szczeciniecki, woj. zachodniopomorskie)

Melnyczek Stefania

Stanisława Kukofka - relacja

Relacja Stanisławy Kukofki dotyczy wojny we Lwowie,zamordowaniu ojca w Ostaszkowie, przesiedlenia z Kresów do Bytomia, zniszczeń wojennych i integracji kresowiaków z miejscową ludnością.   Zakres chronologiczny: 1939-2019   Miejsca wydarzeń: Berlin (Niemcy), Bytom (woj. śląskie), Gliwice (woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Krzywy Róg (Ukraina), Lwów (Ukraina), Ostaszków (Rosja), Moskwa (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Kukofka Stanisława

Adam Szwół - relacja

Relacja dotyczy życia Adama Szwół, w powojennym Perlinie.   Zakres chronologiczny: 1944-2019   Miejsca wydarzeń: Radomyśl nad Sanem (pow. stalowowolski, woj. podkarpackie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Choczewo (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Perlino (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Lubiatowo (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Gniewino (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Czarnobyl (Ukraina), Żarnowiec (pow. prudnicki, woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wejherowo (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Dęblin (pow. rycki, woj. lubelskie), Łętowo (pow. wejherowski, woj. pomorskie). Tarnów (woj. małopolskie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Zęblewo (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Mielec (woj. podkarpackie), Kostków (pow. jarosławski, woj. podkarpackie)

Szwół Adam

Irena Wojciechowska - relacja

Irena Wojciechowska z domu Baranowska opisuje młodość na przedwojennych Kresach, edukację, pracę, relacje z Żydami przed i w czasie wojny, wkroczenie Armii Czerwonej do Puchacza, relacje z Rosjanami i Ukraińcami pod okupacją radziecką, wkroczenie wojsk niemieckich, przesiedlenie na Ziemie Zachodnie, długi pobyt na dworcu w Bytmoniu, pracę zawodową w Wałbrzychu i we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1923-1990   Miejsca wydarzeń: Puchacz (obw. rówieński, Ukraina), Bazaltowe (obw. rówieński, Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Karasin (obwód wołyński, Ukraina), Klesów (obwód rówieński, Ukraina), Sarny (obwód rówieński, Ukraina), Rokietnica (pow. poznański, woj. wielkopolskie)

Wojciechowska Irena

Stefania Idasiak - relacja

Stefania Idasiak z domu Rodak opisuje ucieczkę przed Niemcami, wywiezienie na roboty przymusowe do Niemiec, relacje z Niemcami, którzy pilnowali robotników przymusowych, znęcanie się nadzorcy nad pracownikami za nienoszenie znaku „P”, lęk przed rosyjskimi żołnierzami, kolejne miejsca zamieszkania po wojnie, w Kowalówce oraz w Namysłowie.   Zakres chronologiczny: 1920-2018   Miejsca wydarzeń: Galowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Kowalówka (woj. podkarpackie), Namysłów (woj. opolskie), Galewice (pow. wieruszowski, woj. łódzkie), III Rzesza (obecnie Niemcy), Wieliczka (woj. małopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kępno (pow. kaliski, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Drożdż Leokadia

Bogusław Bednarek - relacja

Bogusław Bednarek, polonista i pracownik Instytutu Polonistyki na Uniwersytecie Wrocławskim, opisuje dzieciństwo, przesiedlenie rodziny na Ziemie Zachodnie, a także życie akademickie, naukowe, kadrę akademicką, ludzi związanych z wrocławską polonistyką, a także współtworzenie "Labiryntów Kultury" na na antenie TVP Wrocław.   Zakres chronologiczny: 1950- 2011   Miejsca wydarzeń: Maków Podhalański (pow. suski, woj. małopolskie), Zawoja (pow. suski, woj. małopolskie), Złoty Potok (obw. tarnopolski, Ukraina), Iłowa Żagańska (pow. żagański, woj. lubuskie), Gorzuchy (pow. kaliski, woj. wielkopolskie), Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Nysa (woj. opolskie), Nietków (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Bednarek Bogusław

Moje wspomnienia z „Powstania Poznańskiego w 1956 r.”

Wspomnienia Zbigniewa Adamskiego, dziennikarza gazety zakładowej „Wspólny Cel” w Jeleniej Górze, który trafił do wojska w Poznaniu w 1954 r. Opisuje swoje obowiązki służbowe na stanowisku foto-reportera. Znaczną częścią wspomnień są wydarzenia Poznańskiego Czerwca 1956 r. Autor stosuje dużo ocen i uogólnień, ale wymienia z nazwiska niektórych żołnierzy, tekst uzupełniają wklejone skany zdjęć. Zakres chronologiczny: 1954-1956 r. Miejsca wydarzeń: Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Adamski Zbigniew

Moje wspomnienia z pracy w Dolnośląskiej Fabryce Włókien Sztucznych późniejszej ZWCh "Chemitex-Celwiskoza" w Jeleniej Górze

Wspomnienia Zbigniewa Adamskiego, pracownika Dolnośląskich Zakładów Włókienniczych w Jeleniej Górze, redaktora naczelnego zakładowej gazety "Wspólny Cel", wspominającego przyjazd do Jeleniej Góry, odbudowę zakładu, swoją służbę w wojsku przypadającą na rok 1956 i powstanie w Poznaniu, pracę w gazecie zakładowej, tematy w niej poruszane, w mniejszym stopniu stosunki panujące w zakładzie i zakończenie działalności fabryki po 1989 r.; autor stosuje dużo ocen i uogólnień, ale wymienia z nazwiska wielu pracowników, w tym z kadry kierowniczej, tekst uzupełniają wklejone doń skany zdjęć. Zakres chronologiczny: 31.08.1952 - 12.1989 Miejsca wydarzeń: Wrocław, Jelenia Góra, Poznań.

Adamski Zbigniew

Krystyna Mrozowska-Pieracka - relacja

Krystyna Mrozowska-Pieracka opisuje stosunki polsko-żydowskie w przedwojennym Chełmie Lubelskim, przeżycia wojenne, ucieczki przed frontem, niemiecką okupację, problem głodu, powstanie Teatru Wojska Polskiego, organizację życia kulturalnego po wojnie, zamieszkanie w poniemieckim domu, spędzanie urlopów w czasach PRL, tradycje świąteczne.   Zakres chronologiczny: 1920-2018   Miejsca wydarzeń: Chełm (woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Radom (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), , Świdnica (woj. dolnośląskie), Solice Zdrój (dziś Szczawno Zdrój, pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Krynica Zdrój (pow. nowosądecki, woj. małopolskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Polanica Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Mrozowska-Pieracka Krystyna

Maria Sobulska - relacja

Relacja Marii Sobulskiej dotyczy dzieciństwa spędzonego w Podkamieniu, wybuchu II Wojny Światowej, osiedlenia się w okolicach Brzegu Dolnego po wojnie, pracy w zakładach odzieżowych przy ul. Szewskiej we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1930-2017   Miejsca wydarzeń: Podkamień (obw. lwowski, Ukraina), Brody (obw. lwowski, Ukraina), Krzemieniec (obw. tarnopolski, Ukraina), Brzeg Dolny (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Sobulska Maria

Maria Kuszyńska - relacja

Maria Kuszyńska, z domu Wiśniewska, opisuje życie przed wybuchem II wojny, zastój handlowy produktów rolniczych, zarobki pracowników majątku, zabawy z dzieciństwa, funkcjonowanie poczty i sposób przemieszczania się miedzy miejscowościami, święta katolickie i tradycje z nimi związane, traktowanie dzieci przez rodziców w tamtych czasach, pracę w gorzelni, wybuch II wojny światowej, wejście wojsk niemieckich, ich późniejszą ucieczkę i wejście wojsk radzieckich do Góry, życiu po wojnie, obchody świąt państwach w 20-leciu międzywojennym i śmierć Piłsudskiego.   Zakres chronologiczny: 1920-2018   Miejsca wydarzeń: Góra, Poznań (woj. wielkopolskie), Gdynia (woj. pomorskie), Ateny (Grecja), Rzym (Włochy), Monachium (Niemcy), Berlin (Niemcy), Liverpool (Wielka Brytania), Londyn (Wielka Brytania), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Parzęczew (woj. łódzkie), Chocicz (pow. żarski, woj. lubuskie), Jarocin (woj. wielkopolskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Magdeburg (Niemcy), Rawicz (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Beniuk Szymon

Anna Kasprzyk - relacja

Anna Kasprzyk opisuje naukę pracy na roli w wieku dziecięcym oraz pracę sezonową na folwarku, maszyny tkackie używane w latach przedwojennych, łapanki młodych ludzi do wywózek na roboty, ukrywanie się przed wywózką, ucieczka przed frontem, chowanie rzeczy w ścianach domów na Wschodzie, przyjazd na Ziemie Zachodnie, znajdowanie rzeczy schowanych przez Niemców, a także zwyczaje Żydów na Kresach i relacje pomiędzy dziećmi polskimi, ukraińskimi i żydowskimi.   Zakres chronologiczny relacji: 1924–2018   Miejsca wydarzeń: Kresy, Zabojki (Ukraina), Kozłów (Ukraina), Lubrza (woj. opolskie), Pokropiwna (Ukraina), Denysów (Ukraina), Prudnik (woj. opolskie), Baligród (pow. leski, woj. podkarpackie), Gubin (pow. krośnieński, woj. lubuskie), Śmicz (pow. prudnicki, woj. opolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Tarnopol (Ukraina), Berlin (Niemcy), Prężynka (pow. prudnicki, woj. opolskie)

Kasprzyk anna

Katarzyna Glier - relacja

Katarzyna Glier z domu Hardyn, opisuje pracę w wielu majątkach ziemskich przed wojną, a także pracę opiekunki w przedwojennym Krakowie, tworzenie list Volksdeutscherów, eksterminację Żydów w czasie II wojny światowej w Krakowie, przesiedlenia osadników wojskowych na Ziemie Zachodnie i Północne, obecność Armii Czerwonej w Polsce po zakończeniu II wojny światowej oraz organizację życia codzinnego i administracyjnego na Żuławach po 1945 roku.   Zakres chronologiczny: 1920-1918   Miejsca wydarzeń: Zabierzów Bocheński (pow. wielicki, woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Cedry Wielkie (pow. gdański, woj. pomorskie), Wampierzów (pow. mielecki, woj. podkarpackie), Tarnów (woj. małopolskie), Bochnia (woj. małopolskie)

Glier Katarzyna

Janina Byra - relacja

Janina Byra opisuje warunki życia przed II Wojną Światową, społeczność rodzinnego Suśca, stosunki pomiędzy mieszkańcami różnych narodowości, okupację niemiecką i rosyjską, budowę schronu ziemnego, represje Niemców wobec mieszkańców wsi, życie codzienne i obchody świąt, przeprowadzkę do Lublińca, powstanie PGR w Lublińcu i pracę w nim.   Zakres chronologiczny: 1938-1953   Miejsca wydarzeń: Susiec (woj. lubelskie), Nowy Lubliniec (pow. lubczowski, woj. podkarpackie)

Byra Janina

Łucja Pawłowska - relacja

Łucja Pawłowska opisuje wybuch wojny na terenach Wielkopolski, wysiedlenie do Generalnej Gubernii, prześladowania ludności polskiej przez Niemców, problem biedy, represje ze strony władz po wojnie oraz organizację życia po wojnie, pracę zawodową w PRL, strajki w zakładach i wprowadzenie stanu wojennego.   Zakres chronologiczny: 1939-2000   Miejsca wydarzeń: Gniezno (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kłecko (pow. gnieźnieński, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Pawłowska Łucja

Stefan Arczyński - relacja

Stefan Arczyński, fotograf, opisuje życie przed wojną na terenie Niemiec, pracę w zawodzie fotografa, m.in. robienie zdjęć podczas Igrzysk Olimpisjkich w Berlinie w 1936 roku, aresztowanie, służbę wojskową w szeregach Wermachtu podczas II Wojny Światowej, niewolę rosyjską, przyjazd do Polski i pracę jako fotograf we własnym zakładzie fotograficznym.   Zakres chronologiczny: 1916-1956   Miejsca wydarzeń: Essen (Niemcy), Berlin (Niemcy), Wrocław (woj. dolnoślaskie), Kamienna Góra (woj. dolnośląskie), Verdun (Francja), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Niendorf (Niemcy), Monchengladbach (Niemcy), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Międzygórze (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Lubawka (pow. kamiennogórski, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wołgograd (Rosja), Gdańsk (woj. pomorskie)

Arczyński Stefan

Janina Głowacka - relacja

Janina Głowacka z domu Jankowska opisuje wybuch II Wojny Światowej, przesiedlenie na Żuławy, pracę w gospodarce i spółdzielni produkcyjnej, nabożeństwa majowe, porównuje prace gospodarskie w powiecie łomżyńskim i na Żuławach.   Zakres chronologiczny: 1929-2018   Miejsca wydarzeń: Młynik (woj. podlaskie), Kmiecin (woj. pomorskie), Łomża (woj. podlaskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie)

Głowacka Janina

Wanda Dolecka - relacja

Wanda Dolecka z domu Mazur opisuje przesiedlenie na Żuławy, trudy życia na Lubelszczyźnie, przejęcie gospodarstwa we wsi Leszkowy, trudną sytuację we wsi po przesiedleniu, pracę w spółdzielni produkcyjnej, podtopienia i powodzie na Żuławach, melioracje, pomoc sąsiedzką podczas żniw, zabawy wiejskie, działaność Koła Gospodyń Wiejskich, a także o kontaktach z Niemcami po przyjeździe na Żuławy i przyjazdach Niemców na tereny Żuław w okresie późnego PRL-u.   Zakres chronologiczny: 1945-2018   Miejsca wydarzeń: Siedliszczki (woj. lubelskie), Leszkowy (woj. pomorskie), Kiezmark (pow. gdański, woj. pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Giemlice (pow. gdański, woj. pomorskie), Cedry Wielkie (woj. pomorskie)

Dolecka Wanda

Maria Mazurek - relacja

Maria Mazurek z domu Bydlak opisuje pracę w gospodarstwie w okresie dziecięcym, pomoc Żydom ukrywającym się w lesie w pobliżu Strzegomia, udział brata w Powstaniu Warszawskim, osiedlenie się na Żuławach, trudy życia codziennego po wojnie, m.in. głód, ciężką pracę na roli bez potrzebnego sprzętu, pracę w spółdzielni rolniczej, nabożeństwa majowe.   Zakres chronologiczny: 1930-2018   miejsca wydarzeń: Strzegom (woj. świętokrzyskie), Leszkowy (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie)

Mazurek MAria

Lucjan Nagrodzki - relacja

Lucjan Nagrodzki opisuje sytuację w obozie KL Lublin na Majdanku, sytuację ludności żydowskiej na Lubelszczyźnie, wyzwolenie obozu,  przyjazd na Żuławy i przejęcie poniemieckiego gospodarstwa, pracę na roli, działalność w Radzie Gminy.   Zakres chronologiczny: 1934-2018   Miejsca wydarzeń: Lublin (woj. lubelskie), Świdnik (woj. lubelskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lubstowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Malbok (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Lasowiec (woj. warmińsko-mazurskie), Myszewo (pow. malborski, woj. pomorskie), Nowy Staw (pow. malborski, woj. pomorskie), Zosinowo (pow. radzyński, woj. lubelskie), Radzyń Podlaski (woj. lubelskie), Szadółki (pow. gdański, woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Wejherowo (woj. pomorskie), Wierciny (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Kałdowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Kmiecin (pow. malborski, woj. pomorskie)

Nagrodzki Lucjan

Piotr Przedcieczyński - relacja

Piotr Przedcieczyński opisuje życie na Podlasiu przed wojną, organziację życia po wojnie na Żuławach, objęcie poniemieckiego gospodarstwa, charakterystykę uprawy ziemi na Żuławach a także pomoc sąsiedzką w powojennych latach.   Zakres chronologiczny: 1924-2018   Miejsca wydarzeń: Michałówka (pow. bialski, woj. lubelskie), Ostaszewo (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Groblica (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Nowy Dwór Gdański (woj. pomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Dziegciarka (Biała Podlaska, pow. bialski, woj. lubelskie), Leśna Podlaska (pow. bialski, woj. lubelskie), Burwin (pow. bialski, woj. lubelskie), Krasówka (pow. bialski, woj. lubelskie), Łomazy (pow. bialski, woj. lubelskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Tczew (woj. pomorskie), Nowa Cerkiew (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Miśk Mazowiecki (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Palczewo (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Lichnowy (pow. malborski, woj. pomorskie)

Przedcieczyński Piotr

Relacja Lucjana Sowy

Relacja Lucjana Sowy dotyczy przyjazdu z Frnacji na Ziemie Zachodnie i Północne w 1947 roku, organizacji powojennego życia, służby wojskowej w KBW oraz pobytu w Stanach Zjednoczonych Ameryki w latach osiemdziesiątych XX wieku.

Sowa Lucjan

Tadeusz Sahaj - relacja

Tadeusz Sahaj opisuje życie w Wacowicach przez II wojną światową, stosunki między Polakami, Ukraińcami i Żydami, wkroczenie Armii Czerwonej i życie pod radziecką okupacją, wybory do Rady Ukraińskiej, pobyt w domu delegatów ukraińskich, wykreślenie z listy osób do wywózki na Sybir, okupację niemiecką, szkolnictwo w czasie wojny, wysiedlenie i transport na zachód oraz stosunki z niemiecką ludnością na Ziemiach Zachodnich.   Zakres chronologiczny: 1929-1950   Miejsca wydarzeń: Wacowice (pow. drohobycki, woj. lwowskie), Rychcice (pow. drohobycki, woj. lwowskie), Drohobycz (woj. lwowskie), Lwów (woj. lwowskie), Sambor (woj. lwowskie), Bielsko Biała (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zakopane (woj. małopolskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wiedeń (Austria), Szczawin (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie)

Sahaj Tadeusz

Helena Zubowska - relacja

Helena Zubowska opisuje losy swojej rodziny zamieszkałej w Obertynie, przesuwanie się linii frontu podczas działań wojennych, działalność UPA w okolicach Obertyna, życie codzienne podczas wojny, problem głodu, przesiedlenie na Ziemie Zachodnie i Północne, organizację powojennego życia w Siedlcach, zniszczenia wojenne we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1935-1980   Miejsca wydarzeń: Obertyn (pow. horodeński, woj. stanisławowskie), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zadubrowce (Ukraina), Radwanice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Marcinkowice (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Zubowska Helena

Zofia Helwing- relacja

Zofia Helwing,córka legionisty, w relacji opisuje liczne przeprowadzki swojej rodziny związane z pracą ojca (przemysł tytoniowy), początek wojny, naloty na stolice kraju, ewakuacja na wieś, wejście Armii Czerwonej na tereny Polski. Wywózka na Syberie w 1940 r., praca przy wycince drzewa, dowożenie żywności i kopanie rowów pod Stalingradem, życie codzienne na zesłaniu. Budowa szkoły, tamy nad rzeką Iszym w Kazachstanie, wyjazd na Ukraine w 1944 r. Powrót do Polski w 1946 r. na tzw. Ziemie Odzyskane. Poszukiwanie mieszkania i pracy. Zakres chronologiczny: 1939-1950 Miejsca wydarzeń: Kowel (daw. woj. wołyńskie), Winniki (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Poznań (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wilno (daw. woj wileńskie, obecnie Litwa), Kościan (woj. wielkopolskie), Mołodeczno (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Zabielicze (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Stalingrad (obecnie Wołgograd, Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Astana (Kazachstan)  

Helwing Zofia

Komentarz odrzański

Krótka biografia, wspomnienia i komentarz dotyczące uruchamiania przemysłu stoczniowego w powojennej Polsce. Autor zwraca uwagę na stan Odry po wojnie, opowiada o kompletowaniu załogi i uruchamianiu stoczni rzecznej we Wrocławiu, o organizacji prawnej przemysłu stoczniowego i zakupach statków, wspomina rzeczywistość delegacji w Holandii, los szyprów/autochtonów, oraz budowę i ostateczny los stoczni w Głogowie. Zwraca też uwagę na postępującą stagnację przemysłu stoczniowego. Wspomnienia powstały dla Instytutu Śląskiego w Opolu. Zakres chronologiczny: 01.1945-1976. Miejsca wydarzeń: Toruń, Wrocław, Amsterdam, Warszawa.

Kuszewski Zbigniew

Jan Walukiewicz- relacja

Jan Walukiewicz, opisuje życie codzienne podczas wojny, udział w działaniach partyzanckich - Bataliony Chłopskie, życie w PRL. Zakres chronologiczny: 1939 - 1994   Miejsca wydarzeń: Wilno (woj. wileńskie, obecnie Litwa), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie)

Walukiewicz Jan

Tadeusz Piekarczuk- relacja

Tadeusz Piekarczuk, opisuje migracje na Ziemie Zachodnie, trudy życia codziennego, Pierwszą Komunię Św., powstawanie szkolnictwa, rabunki dokonywane przez Rosjan, odbudowę przemysłu. Zakres chronologiczny: 1945 - 1980   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (woj. dolnośląskie), Cucułowsce (daw. woj. stanisławowskie, obecnie Wilchiwci, Ukraina), Oława (woj. dolnośląskie), Nowy Tomyśl (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Chwałowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie)

Piekarczuk Tadeusz

Michał Sobków - relacja

Michał Sobków, wrocławski lekarz, opisuje relacje pomiędzy trzema grupami narodowościowymi: Polakami, Ukraińcami a Żydami na przedwojennych Kresach, okupacje sowiecką, wkroczenie wojsk niemieckich na Kresy, relacje Polaków z Ukraińcami przed jak i w trakcie wojny, rzezie Ukraińców na Polakach, a także stosunek ukraińskiego duchowieństwa do tych rzezi, migracje na Ziemie Zachodnie, budowę życia codziennego w powojennym Wrocławiu, studia medyczne i pracę lekarza inspekcyjnego.   Zakres chronologiczny: 1927-2010   Miejsca wydarzeń: Koropiec (Ukraina), Wiszniów (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zaleszczyki (Ukraina), Stanisławów (Ukraina), Charków (Ukraina), Siechnice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie)

Sobków Michał

Jadwiga Mazur - relacja

Jadwiga Mazur opisuje życie codzienne na Ziemiach Zachodnich po wojnie, funkcjonowanie oświaty, pracę w stacji sanitarno-epidemiologicznej, zwyczaje typowe dla regionu.   Zakres chronologiczny: 1944-2016   Miejsca wydarzeń: Stary Strachocin (pow. makowski, woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Nowy Dwór (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Maków Mazowiecki (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Mazur Jadwiga

Irena Zając - relacja

Irena Zając, z domu Jastrząb, opisuje okupacje niemiecką w Ostrowcu, powstawanie i funkcjonowanie edukacji na Ziemiach Zachodnich, relacje pomiędzy Polakami z różnych stron Polski, a także ludnością żydowską.   Zakres chronologiczny: 1925-2016   Miejsca wydarzeń: Ostrów Świętokrzyski (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Pułaczów (pow. kielecki, woj. świętokrzyskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Opatów (woj. świętokrzyskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Zając Irena

Józef Owczarek - relacja

Józef Owczark opisuje organizajce życia powojennego na Ziemiach Zachodnich i Północnych, zakładanie posterunkó milicji, problem szabrownictwa, edukację, działaność w harcerstwie, pracę w rybołóstwie, relacje pomiędzy Polakami, Rosjanami, Niemcami, Ukraińcami.   Zakres chronologiczny: 1940-1990   Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj. łódzkie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Smołdzin (woj. pomorskie), Sycewice (pow. słupski, woj. pomorskie), Żelków (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Częstochowa (woj. śląskie)

Karmelita Aleksandra

Kazimiera Waszkiewicz - relacja

Kazimiera Waszkiewicz, z domu Kaleta, opisuje życie codzienne na Ziemiach Północnych po wojnie, relacje między Polakami a Niemcami, roboty przymusowe w Niemczach, integracje ludności z różnych zakątków Polski.   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Wielka Wieś (pow. konecki, woj. świętokrzyskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Słupsk (woj. pomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), warszawa (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie), Berlin (Niemcy)

Waszkiewicz Kazimiera

Juliusz Palibuda - relacja

Juliusz Palibuda opowiada o wywózce na roboty do Wrocławia, życiu w oblężonym Wrocławiu, latach powojennych w stolicy Dolnego Śląska, harcerstwie, zakładach pracy i służbie wojskowej.   Zakres chronologiczny: 1932-1990   Miejsca wydarzeń: Mikorzyn (pow. kępiński, woj. wielkopolskie), Ostrzeszów (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kazuń (pow. nowodworski, woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie)

Palibuda Juliusz

Tadeusz Krzyczkowski - relacja

Tadeusz Krzyczkowski opisuje uniknięcie wywózki na Sybir, okupację niemiecką spędzoną w pałacu hrabiny Łoś w Brzysku, powojenne lata na Opolszczyźnie, integrację pomiędzy przyjezdnymi a ludnością autochtoniczną, zwyczaje religijne, a także stan wojenny z perspektywy działacza partyjnego.   Zakres chronologiczny: 1939-2016   Miejsca wydarzeń: Byszów (Ukraina), Brzyska (pow. jasielski, woj. podkarpackie), Sowczyce (pow. oleski, woj. opolskie), Olesno (woj. opolskie), Stanisławów (Ukraina), Opole (woj. opolskie), Halicz (Ukraina), Bozanowice (pow. oleski, woj. opolskie), Teheran (Iran), Jałta (Ukraina), Kościeliska (pow. oleski, woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Radłów (woj. opolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Budapeszt (Węgry), Łódź (woj. łódzkie), Częstochowa (woj. śląskie), Katowice (woj. śląskie)

Krzyczkowski Tadeusz

Gerhard Bełkot - relacja

Relacja Gerharda Bełkota. Świadek opisuje życie na Opolszczyźnie w czasie II Wojny Światowej oraz w latach powojennych, porusza kwestie życia codziennego i zawodowego, praktyk religijnych i relacji międzyludzkich.   Zakres chronologiczny: 1936-1990   Miejsca wydarzeń: Olesno (pow. oleski, woj. opolskie), Szumirad (pow. kluczborski, woj. opolskie), Żagań (pow. żagański, woj. lubuskie), Gliwice (woj. śląskie), Częstochowa (woj. śląskie), Opole (woj. opolskie), Kozłowice (pow. oleski, woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie)

Bełkot Gerhard

Halina Lipińska - relacja

Halina Lipińska, z domu Makles, opisuje życie w czasie II Wojny Światowej z perspektywy dziecka, a także życie codzienne na Ziemiach Zachodnich, relacje pomiędzy ludnością napływową a autochtoniczną, tradycje i zwyczaje związane z obchodzeniem świąt, kulinariami, działalność w Zespole Ludowym w Lasowicach Wielkich.   Zakres chronologiczny: 1935-1990   Miejsca wydarzeń: Mokra (pow. kłobucki, woj. śląskie), Mstów (pow. częstochowski, woj. śląskie), Lasowice Wielkie (pow. kluczborski, woj. opolskie), Olesno (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Chudoba (pow. kluczborski, woj. opolskie), Częstochowa (woj. śląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Monachium (Niemcy), Szumirad (pow. kluczborski, woj. opolskie), Krzepice (pow. kołbucki, woj. śląskie)

Lipińska Halina

Moje wspomnienia z lat 1945-53

Autor opisuje przebieg repatriacji jego rodziny z miasteczka w woj. tarnopolskim na Psie Pole, organizację mszy św. i szkolnictwa po wojnie, akcję odgruzowywania miasta i komunikację w zrujnowanym Wrocławiu, wspomina również o akcji zdejmowania uszkodzonego lustra z czubka Iglicy. Zakres chronologiczny: 10.1945-1953 Miejsce wydarzeń: Kopyczyńce (woj. tarnopolskie), Wrocław

Józefczuk Jerzy

Antoni Brud - relacja

Antonii Brud opisuje powojenną organizację życia, represje ze strony władz komunistycznych, działalność Związku Żołnierzy Górników Represonowanych Politycznie.   Zakres chronologiczny: 1947-2007   Miejsca wydarzeń: Gniewczyna Łańcucka (pow. przeworski, woj. podkarpackie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Zawidów (pow. zgorzelecki, woj. dolnośląskie), Lubań (woj. dolnośląskie)

Brud Antoni

Stanisława Prabucka - relacja

Stanisława Prabucka, opisuje życie we wsi Stare Budy, gdzie mieszkała do końca II Wojny Światowej, opowiada o obu okupacjach: niemieckiej i radzieckiej. Od 1945 roku autorka relacji mieszkała w Kwidzyniu, gdzie organizowała działanie Koła Gospodyń Wiejskich oraz jako członek Miejskiej Rady Narodowej, zajmowała się tematyką żywienia. Opowiada o organizacji życia wiejskiego, w tym dożynek i pochodów pierwszomajowych.   Zakres chronologiczny: 1918-2016   Miejsca wydarzeń: Stare Budy (pow. wyszkowski, woj. mazowieckie), Brańszczyk (pow. wyszkowski, woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Wiedeń (Austria), Sadlinki (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Podzamcze (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Janowo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie)

Prabucka Stanisława

Moje Miasto

Rękopis zawiera krótki opis przyjazdu i życia w powojennym Wrocławiu osieroconej dziewczyny, która przybyła do miasta z siostrą, telegrafistką w Dyrekcji Kolejowej w Radomiu, oddelegowaną na Ziemie Zachodnie. Tekst skupia się na wyglądzie miasta oraz początkach polskiego szkolnictwa i harcerstwa. Zakres chronologiczny: 19.07.1945-1.11.1945 Miejsce wydarzeń: Wrocław

Skulska Irena

Eugenia Jadanowska - relacja

Relacja Eugeni Jadanowskiej. Autorka opisuje życie towarzyskie, zarówno wspólne zabawy jak i prace na roli, w pierwszych latach po wojnie. Realcja zawiera informacje na temat życia gospodyń wiejskich i sposobu spędzania przez nie czasu.   Zakres chronologiczny: 1938-1980 Miejsca wydarzeń: Zachoczewie (pow. leski, woj, podkarpackie), Smłodziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Kluki (pow. słupski, woj.pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Jadanowska Eugenia

Franciszek Falewicz - relacja

Franciszek Falewicz opisuje życie na Ziemach Zachodnich w okresie powojennym, mówi o stosunkach pomiędzy Polakami a Niemcami, życiu wiejskim, samopomocy sąsiedzkiej, wspólnych świętach, problemie szabrownictwa. Krótko wspomina też o przesiedleniu i podróży pociągiem do Słupska.   Zakres chronologiczny: 1941-1970 Miejska wydarzeń: Polany (pow. oszmiański, woj. wileńskie), Słupsk (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Hamburg (Niemcy), Młodeczno (Białoruś), Wieliczka (woj. małopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Katowice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Falewicz Franciszek

Anna Zając - relacja

  • Relacja Anny Zając, mieszkanki podlwowskich Sokolnik, wspominającej przedwojenne życie w rodzinnej wsi, okupacje: niemiecką i radziecką, warunki życia i głód, traktowanie przez okupantów, następnie dokwaterowanie rodziny łemkowskiej i zmuszenie do wyjazdu z rodzinnej wsi, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, warunki mieszkaniowe, życie codzienne i rodzinne; wspomina też dobre relacje z zastanymi po przyjeździe Niemcami - zwykłymi ludźmi, lekarzem, księdzem; opowiada też o odwiedzinach rodzinnej wsi i Kresów w 1990 r.  
  • Zakres chronologiczny: 1938-1990  
  • Miejsca wydarzeń:
    Sokìl'niki (Sokolniki, daw. pow. Lwów, Ukraina),
    L'viv (Lwów, Ukraina),
    Oława (woj. dolnośląskie),
    Wierzbno (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
    Marcinkowice (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
    Sambor (Ukraina),
    Drohobycz (Ukraina),
    Gródek (Ukraina),
    Kamionka Strumiłowa (Ukraina),
    Rudki (Ukraina),
    Wrocław (woj. dolnośląskie),
    Radziechów (Ukraina)

Zając Anna

Anna Murdza - relacja

Relacja Anny Murdzy, Łemkini przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", dotycząca przesiedlenia na tzw. Ziemie Odzyskane i pierwszych lat tamże, stosunków z ludnością polską i ukraińską; relacja początkowo będąca opowieścią świadek przyjmuje szybko kształt rozmowy redaktora ze świadek i jej córką na tematy związane z kulturą ludową Łemków - ubioru, języka, potraw; świadek cytuje tradycyjne piosenki i anegdoty, wraca też w ograniczonym zakresie do wspomnień z rodzinnej wsi z lat 40. XX w. i problemu partyzantki polskiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1945-2015   Miejsca wydarzeń: Wola Michowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Słowacja, Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Brzezie (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Międzyborze (pow. świdwiński, woj. zachodniopomorskie), Komańcza (pow. sanocki, woj. podkarpackie)

Murdza Anna

Moja droga na Dolny Śląsk

Autor opisuje okupację niemiecką w rodzinnym miasteczku - Krzywin. Przedstawia losy swojego ojca, który podczas Kampanii Wrześniowej dostał się do sowieckiej niewoli, a po dwóch latach udało mu się dołączyć do Armii generała Andersa. Opowiada o swojej powojennej edukacji: najpierw w Liceum Ogólnokształcącym w Kościanie, a później na Wyższej Szkole Pedagogicznej we Wrocławiu. Wspomina o indoktrynacji w szkolnictwie. Następnie wspomina o swojej pracy, jako nauczyciela matematyki, w Trzebnicy najpierw w szkole publicznej, a później przyzakładowej szkole zawodowej. Pokrótce opisuje powojenne miasto. Przedstawia również swój wkład w reformowanie i organizowanie szkolnictwa zawodowego na terenie miasta. Jego działania uwieńczyło powołanie Zespołu Szkół Zawodowych. Na koniec autor wspomina, że za swoja pracę otrzymał: Złoty Krzyż Zasługi i Krzyż Kawalerski. Zakres chronologiczny: 1933-2008 Miejsca wydarzeń: Krzywin (woj. wielkopolskie, pow. kościański), Kościan (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie)

Grzemski Wacław

Olga Uchryn - relacja

Relacja Olgi Uchryn, Ukraińki przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", opowiadająca o życiu w bieszczadzkiej wsi w latach 40. XX w. i na tzw. Ziemiach Odzyskanych w latach 50.-80. XX w., najwięcej uwagi poświęcając relacjom Polaków i Ukraińców, warunkom życia i życiu codziennemu; porusza też temat partyzantki ukraińskiej, wywózki ojca na Sybir, przesiedlenia, organizowania PGR, odwiedzin stron rodzinnych, organizowania się lokalnej cerkwi grekokatolickiej.   Zakres chronologiczny: 1945-2015   Miejsca wydarzeń: Żernica Niżna (pow. leski, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Dyminek (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kaliska (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kołtki (pow. szczecinecki, woj. Zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kocborowo (Starogard Gdański, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Goleniów (woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Bylica (woj. zachodniopomorskie), Żary (woj. lubuskie), Żagań (woj. lubuskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Ciechocinek (pow. aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie), Hoczew (pow. leski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Uchryn Olga

Ołena Skoczypiec - relacja

Relacja Ołeny Skoczypiec, Ukraińki przesiedlonej podczas wojny do Besarabii a następnie podczas Akcji "Wisła"; świadek porusza temat relacji Ukraińców z Polakami w rodzinnej wsi i następnie na przesiedleniu w Besarabii i na tzw. Ziemiach Odzyskanych, opowiada też o warunkach życia i pracy nauczyciela w szkole polskiej i ukraińskiej po II Wojnie Światowej, dużo miejsca poświęca kwestii organizowania cerkwi grekokatolickiej w Białym Borze i relacjom z księżmi rzymskokatolickimi; świadek często opowiada ogólnie, zasłania się niepamięcią.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Miłków (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Mandża (Besarabia), Oleszyce (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Kaliska (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Drzewiany (pow. koszaliśki, woj. zachodniopomorskie), Koszalin (Woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Załuż (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Skoczypiec Ołena

Zofia Skoczypiec - relacja

Relacja Zofii Skoczypiec, Ukraińki przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", dotycząca jej rodzinnej wsi Trójca, życia codziennego tuż po wojnie, wysiedlenia w 1947 r. i pierwszych lat pobytu na tzw. Ziemiach Odzyskanych, relacjach z ludnością polską, organizowania się ludności ukraińskiej wokół cerkwi, szkoły i stowarzyszenia kulturalnego, przełamywania wraz z Polakami wzajemnych uprzedzeń i ucieczek na Zachód w latach późniejszych; świadek czyni też pewne refleksje na temat tożsamości Ukraińców i małżeństw mieszanych, opowiada też historię swojego ojca, który przed II Wojną Światową wyjeżdżał do Francji, aby zarobić na warsztat tkacki.   Zakres chronologiczny: 1936-2015   Miejsca wydarzeń: Trójca (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Rybotycze (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Wybudowanie (dziś Biały Dwór, pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Kreców (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Sanok (woj. podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Tarnów (woj. małopolskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Gdynia (woj. pomorskie)

Skoczypiec Zofia

Michał Kowalczyk - relacja

Relacja Michała Kowalczyka, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej wsi Krajna, czasów II Wojny Światowej i działań okupanta niemieckiego i rosyjskiego, wywózki na tzw. Ziemie Odzyskane i zakwaterowania w Białym Borze, działań zmierzających do nawiązania kontaktów z rozproszoną rodziną, organizowania szkoły ukraińskiej i parafii grekokatolickiej w Białym Borze oraz społeczności ukraińskiej tamże; świadek opowiada szczegółowo kilka wątków, np. ukrycie się w Krajni Ukraińców uciekających przed polskim wojskiem, poszukiwanie domu w Białym Borze, dużo miejsca poświęca, wraz z żoną, obsadzie personalnej i ocenie kierownictwa szkoły ukraińskiej w Białym Borze; na końcu przytacza opowieść świadka zabójstwa gen. Karola Świerczewskiego.   Zakres chronologiczny: 1939-1965   Miejsca wydarzeń: Krajna (daw. pow. Dobromil, woj. lwowskie, wieś nieistniejąca), Bińcze (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Toronto (Kanada), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Sydney (Australia), Katowice (woj. śląskie), Olszanica (pow. leski, woj. podkarpackie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Lędyczek (pow. złotowski, woj. wielkopolskie), Białogard (woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Zegrze (pow. legionowski, woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Brzeżawa (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Olszanowo (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Czaplinek (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Sokal (Ukraina), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Kowalczyk Michał

Marian Tobis - relacja

Relacja Mariana Tobisa, zamieszkałego w Jeleniej Górze od 1945 r., dotycząca wojennych losów jego rodziny, osiedlenia na Dolnym Śląsku i pierwszych lat funkcjonowania miasta; świadek barwnie opisuje stosunki panujące w mieście, rolę pozostałych jeszcze Niemców, zakłady pracy, PUR, szkoły, komunikację miejską, napięcia między Armią Czerwoną, wojskiem polskim i stroną czechosłowacką, podaje wiele szczegółów i nazwisk; mniej miejsca poświęca czasom okupacji niemieckiej i swojej pracy przymusowej w gospodarstwie niedaleko swojego miejsca urodzenia.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Praszka (pow. wieluński, woj. łódzkie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Śnieżka (Karkonosze), Kijów (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Karpacz (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Harrachov (Republika Czeska)

Tobis Marian

Teresa Ślusarek - relacja

Relacja Teresy Ślusarek, pracownicy szkoły pielęgniarsko-położniczej we Wrocławiu, na temat czasów jej nauki w szkole oraz utworzenia "Solidarności"; świadek opowiada o przyjeździe do Wrocławia z Wielunia, opisuje zniszczone miasto, przybycie do szkoły pielęgniarsko-położniczej, kadrę nauczycielską i niektóre wydarzenia, np. usunięcie jednej z uczennic z powodów politycznych; wspomina o naciskach politycznych na uczennice placówki; mówi o powołaniu "Solidarności" w szkole, a także o wpadce czołowych jej działaczy w Warszawie, nie wymienia jednak nazwisk; świadek powtarza niektóre wątki, a relacja jest momentami chaotyczna, być może z powodu choroby.   Zakres chronologiczny: 1948-1980   Miejsca wydarzeń: Wieluń (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Londyn (Wielka Brytania), Wilno (Litwa)

Ślusarek Teresa

Bolesław Wiśniewski - relacja

Relacja Bolesława Wiśniewskiego, pracownika Zakładu Naprawy Nadwozi Samochodowych w Jelczu, urodzonego na Kresach Wschodnich II RP, wspominającego swą rodzinną wieś (kolonię) Alfredówkę, położoną tuż przy granicy z Ukraińską SRR, przejście żołnierzy radzieckich w 1944 r., wysiedlenie i transport na tzw. Ziemie Odzyskane, pierwsze lata w Laskowicach i pracę przy budowie i naprawie ciężarowych samochodów pożarniczych; świadek szczegółowo opisuje warunki transportu, wspomina zamieszkałych w Laskowicach Niemców, wysiedlonych w 1948 r., wspomina też niektóre wydarzenia z pracy i mówi o swoim stosunku do niej.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Alfredówka (Ukraina, kolonia nieistniejąca); Podrałówka (kolonia nieistniejąca, Ukraina); Moczulanka (Močulânka, obw. Równe, Ukraina); Laskowice Oławskie (dziś Jelcz-Laskowice, pow. Oława, woj. dolnośląskie)

Kowalska Danuta

Bolesław Dul - relacja

Relacja Bolesława Dula, kresowiaka, kaprala LWP, dotycząca życia w Horodkowie przed wojną, wywózki do Rosji i pracy przymusowej w tartaku, powołania do I Armii Wojska Polskiego, i służby w 5. pułku piechoty 2. Warszawskiej Dywizji Piechoty oraz pierwszych lat powojennych na tzw. Ziemiach Odzyskanych; świadek opisuje szczegóły wysiedlenia i transportu do Swierdłowska (dziś Jekaterynburg), warunki pracy i mieszkania, a następnie powołanie do wojska; opowiada o ćwiczeniach w Sielcach nad Oką, próbie forsowania Wisły pod Puławami, postój w Warszawie w czasie trwania Powstania Warszawskiego, zdawkowo wspomina o walkach na Wale Pomorskim; opisuje też odnalezienie rodziny ekspatriowanej na Dolny Śląsk i okoliczności zamieszkania w Lipnicy; mniej szczegółowo opowiada o swojej edukacji na Kresach Wschodnich i stosunkach z Ukraińcami przed wojną.   Zakres chronologiczny: 1932-1946   Miejsca wydarzeń: Horodków (daw. pow. Rohatyn, Ukraina, wieś nieistniejąca), Rogatin (Rohatyn, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Nowy Zawod (obłast swierdłowska, Federacja Rosyjska), Sel'cy (Sielce nad Oką, Federacja Rosyjska), Puławy (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lublin (woj. lubelskie), Żagań (woj. dolnośląskie), Lipnica (pow. Środa Śląska, woj. dolnośląskie), Żytmierz (Ukraina), Chełm (woj. lubelskie), Smoleńsk (Rosja), Kowel (Ukraina), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Mława (woj. mazowieckie), Opole (woj. opolskie), Berlin (Niemcy)

Dul Bolesław

Pobyt na ,,Ziemiach Odzyskanych" pierwsze wspomnienia

Autorka wspomina swoje pierwsze lata życia w powojennym Zgorzelcu. Opisuje swój pobyt w Miejskim Gimnazjum i Liceum. Wymienia swoich kolegów z klasy, oraz nauczycieli. Krótko ich charakteryzuje. Opowiada również o organizacji sklepików szkolnych oraz o działalności szkolnej grupy teatralnej. Wspomina o tym, że na jednym z przedstawień: ,,Balladyna", obecna była Irena Solska -żona aktora Ludwika Solskiego. Zakres chronologiczny: 1945-1948 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskiej), Zgorzelice (obec. Zgorzelec, woj. dolnośląskie)

Gawrońska -Kozłowska Wanda

Julia Krzaklewska - relacja

Relacja Julii Krzaklewskiej dotycząca czasu II Wojny Światowej we Lwowie, wysiedlenia zeń i pierwszych lat pobytu we Wrocławiu; świadek prowadzi narrację głównie w oparciu o losy męża, aresztowanego i więzionego przez sowieckiego okupanta, później studiującego weterynarię i medycynę i pracującego w PGR niedaleko Ołtaszyna; świadek wspomina też losy niektórych członków swojej rodziny, którzy zginęli na Kresach, warunki życia w okupowanym Lwowie, wysiedlenie i transport do Wroclawia, warunki bytowe w zniszczonym Wrocławiu tuż po wojnie, szabrowników, życie na Ołtaszynie i działalność męża zmierzającą do utworzenia muzeum Panoramy Racławickiej; świadek mówi też, iż ślub, jaki wzięła z mężem był pierwszym ślubem w katedrze wrocławskiej po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1939- 1985 Miejsca wydarzeń: L'viv (Lwów, Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Bytom (woj. śląskie)

Krzaklewska Julia

Wspomnienia rodziców

Wspomnienia Stanisława i Katarzyny Duchaczek spisane przez ich córkę - Czesławę Kucharczyk. Relacja spisana jest z perspektywy obojga rodziców, podzielona na rodziały tematyczne: wojny/bitwy, organizacja zycia tuż po wojnie, inne - więzienie we Lwowie, migracje powojenne, społeczeństwo-tradycje-zwyczaje-religia, rola kościoła w zakresie integracji społecznej oraz pojednania międzynarodowego, "Solidarność" i ruchy opozycyjne, przeciwstawianie się represjom komunistycznym. Zakres chronologiczny: 1945-1994

Kucharczyk Czesława

Bogusław Traczewski - relacja

Relacja Bogusława Traczewskiego, wywiezionego w 1940 r. z rodzinnego Wilna na Syberię, repatrianta, uczestnika strajków w 1956, 1970 i 1980 r.; świadek szczegółowo opowiada o wywiezieniu swojej rodziny przez radzieckiego okupanta, warunkach pobytu w syberyjskim łagrze Bajaryk, poszczególnych zdarzeniach z tamtego okresu, następnie repatriacji na tzw. Ziemie Odzyskane, pobycie w obozie przejściowym w Rzęsinie koło Gryfic, stosunkach z zastanymi tam Niemcami - wspomina też o pozostających do 1946 r. w okolicznych lasach niedobitkach Wehrmachtu; następnie wspomina o przenosinach do Szczecina i udziale w demonstracjach podczas kolejnych lat przełomowych w powojennej historii Polski; opowieść jest szczegółowa i precyzyjna, świadek stara się opowiadać tylko o tym, co sam widział lub czego doświadczył; mówi też o swojej postawie i motywach podjętych decyzji.   Zakres chronologiczny: 10.02.1940-2000   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Tûmeň (Tiumeń, Federacja Rosyjska), Bajaryk (Syberia), Brest (Brześć, Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzęsin (pow. Gryfice, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Wrocław (woj. dolnośląskie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Trzygłów (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Kukań (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Traczewski Bogusław

Marek Czapliński - relacja

Relacja prof. Marka Czaplińskiego, byłego dziekana Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, dotycząca jego dzieciństwa w powojennym Wrocławiu oraz środowiska wrocławskich historyków II połowy XX w.; świadek opisuje codzienność wrocławskiego Oporowa - w latach 40. XX w. oddzielnej wsi - na którym się wychował, szkoły do jakich chodził, zabawy, w jakich uczestniczył; następnie wspomina swoje studia i pracę naukową, jednak główny nacisk kładzie na prezentację poszczególnych postaci historyków, stosunków panujących na wydziale, kwestii funkcjonowania w rzeczywistości komunistycznej i kwestii cenzury; wspomina też swoje wyjazdy i kontakty zagraniczne, zdawkowo opowiada o protestach studenckich w 1968 r. i wyborach w 1989 r., nie unika też tematu przelotnej współpracy z aparatem bezpieczeństwa PRL.   Zakres chronologiczny: 1946-1990   Miejsca wydarzeń: Kraków (woj. małopolskie), Oporów (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie, wieś nieistniejąca), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Merseburg (Saksonia-Anhalt, Niemcy), Borowa (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Ziębice ( pow. ząbkowicki, woj. dolnoślaskie), Bonn (Niemcy), Berlin (Niemcy), Kolonia (Niemcy), Frankfurt (Niemcy), Poczdam (Niemcy), Legnica (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Czapliński Marek

Anna Strzelczyk - relacja

Relacja Anny Strzelczyk, wspominająca zakończenie I Wojny Światowej w jej rodzinnej wsi oraz swoje losy podczas II Wojny Światowej; okresowi międzywojennemu świadek poświęca ledwie kilka zdań, wspomina rodzinę niemiecką, u której pracowała sezonowo, niechętną osobie Hitlera; główne wątki w relacji to ucieczka przed wojskami niemieckimi we wrześniu 1939 r. oraz praca przymusowa w fabryce broni w Dinslaken koło Essen; świadek wspomina szczegółowo poszczególne wydarzenia i osoby; wspomina też niemiecką administrację w okolicach Wielunia oraz osobę zarządcy, Ślązaka życzliwego Polakom; później świadek opisuje swoje małżeństwo i motywy przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane oraz swoje pierwsze lata w Malczycach; zapytana wspomina też zbrodnie niemieckie na Żydach w czasie wojny; pojawiła się też kwestia zakłamywania historii przez władze komunistyczne.   Zakres chronologiczny: 1914-1950 Miejsca wydarzeń: Naramice (pow. wieluński, woj. łódzkie), okolice Zduńskiej Woli (woj. łódzkie), Dinslaken (Nadrenia Północna-Westfalia, Niemcy), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Essen (Niemcy), Lututów (pow. wieruszowski, woj. łódzkie), Legnica (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Strzelczyk Anna

Bronisława Prymus - relacja

Relacja Bronisławy Prymus, dotycząca jej rodzinnej wsi Rychlik (niem. Karolina) w okresie przedwojennym i powojennym; świadek przekazuje relacje swojej mamy oraz własne obserwacje; opowiada o swojej niemiecko-polskiej rodzinie, relacjach z innymi mieszkańcami - przy czym najwięcej uwagi poświęca okresowi powojennemu i swojej edukacji - wspomina też inne rodziny, które zdecydowały się po wojnie zostać we wsi, zmianach nazwisk i nauce języka polskiego; mówi o nazewnictwie Rychlika i jego ulic, rozplanowaniu i pozostałościach po niemieckiej przeszłości wsi, wspomina też relacje z przyjezdnymi repatriantami i życiu codziennym powojennego Rychlika.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Rychlik (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Śmieszkowo (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Miśk (Białoruś), Drezdenko (woj. lubuskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Hamburg (Niemcy)

Prymus Bronisława

Helena Kadamus - relacja

Relacja Heleny Kadamus, dotycząca okresu II Wojny Światowej i wczesnych lat powojennych; świadek opowiada głównie o swoim pobycie w Niemczech w przymusowej pracy na rzecz rodziny niemieckiej, później w obozie przejściowym dla tzw. osób przemieszczonych (displaced persons), następnie o przybyciu na tzw. Ziemie Odzyskane, przejęciu gospodarstwa rolnego i pierwszych latach pobytu; świadek wspomina też swoją rodzinną wieś Kłubowce, opisuje moment wywiezienia do Niemiec a później rzeczywistość obozu dla osób przesiedlonych; udziela odpowiedzi ogólnych, czasem zdawkowych, nie pogłębia ocen.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Kłubowce (daw. pow. tłumacki, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Etgersleben (Saksonia-Anhalt, Niemcy), Osnabrück (Dolna Saksonia, Niemcy), Rychlik (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Hamburg (Niemcy), Lwów (Ukraina), Magdeburg (Niemcy), Wanzleben (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Trzcianka (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Śmieszkowo (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Kadamus Helena

Ludmiła Muńko - relacja

Relacja Ludmiły Muńko, wspominającej okres II Wojny Światowej w swojej rodzinnej wsi Sieniawka na dzisiejszej Białorusi, wkroczenie wojsk radzieckich we wrześniu 1939 r., przejście frontu latem 1944 r. i zniszczenie wsi, pobyt u rodziny ojca, następnie tzw. repatriację i przyjazd do Wielkopolski, ukończenie szkoły i zdobycie uprawnień pedagogicznych, a także niełatwą koegzystencję z Polakami z zachodniej Polski; świadek opowiada o swojej wieloetnicznej rodzinie, zwyczajach i relacjach w niej panujących, a także o społeczeństwie rodzinnej wsi; przytacza zdarzenia z okresu okupacji radzieckiej; wiele miejsca i refleksji poświęca stosunkowi autochtonów z Wielkopolski do przyjezdnych Zabużan; podaje też wiele szczegółów dotyczących życia codziennego   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Sieniawka (daw. pow. nieświeski, Białoruś, wieś nieistniejąca), Višniaviec (Wiśniowiec, Howiezna, daw. pow. nieświeski, Białoruś), Grzępy (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Huta (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzepin (pow. słubicki, woj. lubuskie), Brześć (Białoruś), Białystok (woj. podlaskie), Kutno (woj. łódzkie), Łowicz (woj. łódzkie), Baranowicze (Białoruś), Mińsk (Białoruś),  Iłowa (pow. żagański, woj. lubuskie), Żagań (woj. lubuskie), Komorzewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie)

Muńko Ludmiła

Longina Nowicka - relacja

Wspomnienia Longiny Nowickiej, głównie dotyczące okresu II Wojny Światowej, ucieczki przed zbliżającym się frontem, represji podczas okupacji, wywózki do Niemiec do pracy przymusowej, powrotu do domu rodzinnego w 1945 r., osobistych losów powojennych świadek - dwukrotnego małżeństwa, przeprowadzki z Koźmina do Jędrzejewa, trudnościach związanych ze znalezieniem domu; świadek przywołuje też postawy poszczególnych Niemców i osób niemieckiego pochodzenia, zwracając uwagę na różne zachowania wobec Polaków; opowiada o warunkach pobytu w Stuttgarcie, przytacza poszczególne wydarzenia z okresu okupacji.   Zakres chronologiczny: 1939-1965   Miejsca wydarzeń: Koźmin (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Września (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Jędrzejewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Zduny (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Jarocin (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie), Gajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Nowicka Longina

Elżbieta Koza - relacja

Wspomnienia Elżbiety Kozy, dotyczące okresu II Wojny Światowej w Gulczu i powojennego czasu w okolicy; świadek opowiada o eksmisji swojej rodziny przez Niemców, wkroczeniu Armii Czerwonej i zachowaniu się żołnierzy, o wysiedleniu Niemców, następnie o sytuacji w Gulczu, parcelacji majątku miejscowych posesjonatów, stosunkach z repatriantami zza Buga, pracy w Radach Narodowych w Ciszkowie i Czarnkowie; świadek wspomina warunki bytowe z czasów II Wojny Światowej i czasów powojennych, dużo uwagi poświęca odmiennościom Polaków z kresów wschodnich i Wielkopolan, wspomina wycieczkę za Noteć, mówi o miejscowej szkole i parafii.   Zakres chronologiczny: 1945-1960   Miejsca wydarzeń: Gulcz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Ciszkowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Rawicz (woj. wielkopolskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie)

Koza Elżbieta

Daniela Dąbrowska - relacja

Wspomnienia Danieli Dąbrowskiej, głównie dotyczące czasów okupacji niemieckiej w jej rodzinnej wsi Stajkowo i pierwszych lat powojennych; świadek szczegółówo opowiada o zajęciu polskich domów przez niemieckich gospodarzy, zachowaniu poszczególnych Niemców, pracy na ich rzecz, warunkach bytowych, przytacza też historię swojego ojca, weterana kampanii wrześniowej, wywiezionego do Rzeszy na roboty; następnie świadek opowiada o zakończeniu wojny, wkroczeniu Armii Czerwonej do Stajkowa, przeprowadzce do Radolina po drugiej stronie Noteci, relacjach z zastanymi tam Niemcami i przyjezdnymi Polakami zza Buga, wspominając wzajemną nieufność; mówi też o powojennych trudnościach bytowych, motywach kolejnej przeprowadzki i ułożeniu sobie życia w Trzciance   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Stajkowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Radolin (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Piła (woj. wielkopolskie) Trzcianka (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Lubasz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kuźnica Czarnkowska (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie)

Dąbrowska Daniela

Stefan Hnat - relacja

Relacja Stefana Hnata, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej miejscowości Grąziowa i relacjach pomiędzy zamieszkującymi ją Ukraińcami i Polakami, następnie czasów okupacji radzieckiej i niemieckiej, wydarzeń z marca 1945 roku, kiedy to na wieś napadali partyzanci polscy i ukraińscy, świadek opowiada też o próbach uniknięcia wysiedlenia, a następnie o życiu na Pomorzu, gdzie został przesiedlony: służbie wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim, układaniu stosunków z ludnością polską, początkach życia religijnego grekokatolików na Pomorzu, zawiązywaniu wspólnoty ukraińskiej (Ukraińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne).   Zakres chronologiczny: 1938-1970   Miejsca wydarzeń: Grąziowa (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Łomna (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Grabowo (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Prabuty (pow. Kwidzyn, woj. warmińsko-mazurskie), Bytów (woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Miastko (pow. Bytów, woj. pomorskie), Lwów (Ukraina), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Chmielewo (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Łubno (pow. rzeszowski, woj. podkarpackie), Olszanica (pow. leski, woj, podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Ustrzyki Dolne (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tomaszów Lubelski (woj. lubelski), Trzebiatów (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Hnat Stefan

Historia rodziny z Rzeszowszczyzny na tle wydarzeń wojennych i powojennych

Autor w swoich wspomnieniach przedstawia losy swoje i swojej rodziny. Opisuje pobyt we wsi Zöfing w Austrii na robotach przymusowych. Skupia się na przedstawieniu życia codziennego oraz relacji jakie łączyły Polaków z Niemcami i Austriakami. Na uwagę zasługuje tutaj opis Bożego Narodzenia i Wielkanocy. Opisuje wejście wojsk radzieckich na teren wsi, następnie dokładnie opowiada jak wyglądała jego podróż na Ziemie Zachodnie (warunki w pociągu, wygląd wsi po przejściu przez nie wojsk radzieckich). Opowiada o poważnym wypadku, któremu uległ jako młody chłopak. Następnie opisuje swoje dalsze losy: pracę w fabryce ,,PREMOS", edukację, działalność w związkach zawodowych, rozwijanie zainteresowań sportowych i turystycznych, życie osobiste. Na końcu autor wspomina o swojej pasji, jakim jest zbieranie pocztówek. Opisuje swoją działalność kulturową w RSTK. Zamieszcza również listę wystaw, które organizował. Zakres chronologiczny: 1939-2007 Miejsca wydarzeń: Frysztak (woj. podkarpackie), Zöfing (Austria), Wiedeń (Austria), Baumgarten (Austria), Judenau (Austria), Warszawa (woj. mazowieckie), Kutno (woj. łódzkie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Chmura Stanisław

Stanisław Wolski - relacja

Relacja Stanisława Wolskiego, w której przeważają wątki poświęcone przestrzeni społecznej powojennego Wrocławia: przybyłym po II Wojnie Światowej osadnikom, społecznościom dzielnic Nadodrze, Księże Małe i Brochów, mikro-społecznościom spotykającym się w barze "Złota Kaczka"; drugim głównym wątkiem jest autobiograficzna relacja z obrony Wrocławia przed powodzią w 1997 r.; autor opowiada też o swoich przedsięwzięciach artystycznych - Theatrum 70 i Teatrze Kalambur, wtrąca też ogólnie ujętą historię swojej rodziny i wspomina wiele drobnych wątków pobocznych.  
Zakres chronologiczny: 1955-1997  
Miejsca wydarzeń: Bielanka (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kijów (Ukraina), Rawicz (woj. wielkopolskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Wolski Stanisław

Władysław Skiba - relacja

Wspomnienia Władysława Skiby dotyczące represji, jakich dopuszczali się przedstawiciele władz na mieszkańcach Kulina i okolic podczas kolektywizacji, w ramach walki z opozycją antykomunistyczną, z Kościołem i przejawami oporu społecznego; świadek wymienia nazwiska poszkodowanych, podaje istotne szczegóły   Zakres chronologiczny: 1946-1956   Miejsca wydarzeń: Barysz (Ukraina), Kulin (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Środa Śląska (woj. dolnoślaskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Skiba Władysław

Moje życiowe puzzle

Autorka opowiada o swoich wspomnieniach związanych z wyjazdem rodziny na Ziemie Zachodnie, bardzo dokładnie przedstawia realia powojennego życia codziennego (wyrób ubrań, zdobywanie pożywienia, dbanie o higienę, domowe sposoby leczenia, sposób spędzania wolnego czasu). Wspomina zjawiska występujące tuż po wojnie (szaber, analfabetyzm). Przedstawia dokładnie losy poszczególnych członków rodziny. Szczegółowo opisuje swoją edukację: najpierw w szkole podstawowej w Strzegomiu, później w Liceum Legnicy, a następnie studia w Wojewódzkim Ośrodku Szkolenia Pedagogicznego w Wałbrzychu. Wspomina również o pracy w świetlicy w szkole podstawowej w Strzegomiu. Zakres chronologiczny: 1943-1992 Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Strzegom (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Cetera Ryszarda

Janina Magdzińska - relacja

Relacja Janiny Magdzińskiej dotyczącej jej przenosin na Ziemie Zachodnie i wczesnej młodości w Rychliku i Trzciance, przypadającej na lata tuż po II Wojnie Światowej; świadek koncentruje się na stosunkach sąsiedzkich i rodzinnych, wymienia osoby, które wraz z jej rodziną przyjechały na Ziemie Zachodnie z lubelszczyzny, opowiada historie z życia poszczególnych osób, zaś ze swoich doświadczeń wspomina ucieczki przed rosyjskimi żołnierzami, skorymi do gwałtów na młodych kobietach, pracę na roli i jako salowa w szpitalu w Trzciance, swoje relacje z rodziną męża i innymi rodzinami miejscowymi, opisuje też zwyczaje domowe i religijne, które starała się kontynuować w nowym miejscu zamieszkania   Zakres chronologiczny: 1945-1960   Miejsca wydarzeń: Żakowola Poprzeczna (woj. lubelskie), Rychlik (pow. czarnkowsko-trzcianecki), Trzcianka (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Magdzińska Janina

Jerzy Dąbrowski - relacja

Relacja Jerzego Dąbrowskiego dotycząca jego życia w Poznaniu i Trzciance, głównie w pierwszych latach powojennych, ale obecne są również wątki wojenne, jak szykanowanie Polaków przez Niemców i moment wkroczenia wojsk niemieckich do Poznania; świadek skupia się na sytuacji w powojennej Trzciance, stosunkach z miejscowymi Niemcami i przyjezdnymi Polakami z Kresów Wschodnich, opowiada o wysiedleniu Niemców i tragicznych sytuacjach z tym związanych (samobójstwo niemieckiej rodziny), o porządkowaniu miasta ze zniszczeń wojennych, zmianach urbanizacyjnych, próbach integracji społecznej (teatr), wspomina też swoją służbę wojskową w kopalni "Bolesław Chrobry" w Wałbrzychu, oprócz tego wtrąca wiele ciekawych obserwacji społecznych   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Poznań (woj. wielkopolskie), Trzcianka (woj. wielkopolskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Rawicz (woj. wielkopolskie), Odolanów (woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Wilno (Litwa), Lwów (Ukraina), Baranowicze (Białoruś), Swąrzedz (pow. poznański, woj. wielkopolskie)

Dąbrowski Jerzy

Stefania Terlecka - relacja

Relacja Stefanii Terleckiej dotycząca jej życia w czasach II Wojny Światowej i powojennych; świadek opowiada o pracy swojej matki i aresztowaniu ojca w czasie okupacji niemieckiej, o osiedleniu się w Romanowie tuż po wojnie i pracy zarobkowej, pytana wspomina ogólnikowo o repatriantach osiedlających się w okolicy, mówi też o miejscowym dialekcie, tzw. platówie   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Romanowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Krosina (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Trzcianka (woj. wielkopolskie), Jędrzejewo (woj. wielkopolskie), Wodzisław Śląski (woj. śląskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Terlecka Stefania

Maria Dura - relacja

Relacja Marii Dury dotyczących przesiedlenia jej rodziny w czasie II Wojny Światowej przez Niemców do Parczewa, życia w Parczewie i zetknięcia się tam z Żydami, powrotu do domu w 1945 r., i pracy po wojnie w świetlicy wiejskiej i jako sprzątaczka w fabryce płyt pilśniowych w Czarnkowie; świadek opowiada o okolicznościach wywózki, warunkach życia w Parczewie, kontaktach z ludnością żydowską i obserwacjach ich zwyczajów, trudnościach zastanych po powrocie do rodzinnej wsi (dawne gospodarstwa Polaków scalone w większe dla osadników niemieckich), relacjach z Polakami z Kresów Wschodnich, osadzonymi w okolicy po wojnie, wspomina też swoją pracę w Klubie Rolnika, przedwojenną ludność niemiecką w regionie, losy poszczególnych postaci ze wsi.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Parczew (woj. lubelskie), Chełm (woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Jędrzejewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wieleń (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Białystok (woj. podlaskie), Tarnów (woj. małopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Berlin (Niemcy)

Dura Maria

Wspomnienia przesiedleńca

Autor we wspomnieniach przedstawia losy swoje i swojej rodziny od II wojny światowej do czasów współczesnych. W pierwszej części opisuje okupację niemiecką i radziecką rodzinnej wsi Wicyń. Wspomina również o atakach UPA na Polaków. Następnie skupia się na wyjeździe z rodzinnych stron i osiedleniu się w Biskupiach Oławskich. W międzyczasie opisuje swoje dwie podróże do Wicynia z ok. 1976 i 2002 roku. Potem przedstawia realia życia na wsi w okresie PRL (kolektywizacja wsi, trudna sytuacja materialna, praca na roli, niełatwy dostęp do edukacji). W drugiej części opisuje życie codzienne w Wicyniu przed II wojną światową oraz pod okupacją radziecką. Przedstawia przyczyny wyjazdu Polaków na Ziemie Zachodnie, warunki w jakich ludziach musieli podróżować oraz trudności jakie napotkali nowi mieszkańcy Biskupic Oławskich. Zamieszcza również cztery listy rodzin, które wyjechały do: Bielska, Biskupic Oławskich, Nowej Wsi, Rzepina, Krzeszyc, Radzików, Lipian, Radów, Przemysława oraz spis miejscowości, do których zostali przesiedleni mieszkańcy Wicynia w 1945 r. Jako załącznik dołączona jest mapa osiedlenia Wilcynian po 1945 r. Zakres chronologiczny: 1939-2002 Miejsca wydarzeń: Wicyń (obec.Smerekiwka, Ukraina), Złoczow (Ukraina), Biskupice Oławskie (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina)

Argasiński Leon

Władysław Wieczorek - relacja

Relacja Władysława Wieczorka dotycząca życia codziennego w polskiej kolonii w Trumilly w Alzacji, warunków pracy, szkolnictwa francuskiego i polonijnego, nauki i życia w polskim liceum w Paryżu, relacji polsko-francuskich i rzeczywistości wojennej we Francji, organizacjach polonijnych, następnie świadek opowiada o repatriacji i warunkach życia podczas jej trwania, a także o pierwszym okresie pobytu na tzw. Ziemiach Odzyskanych w Bolesławcu, wspomina też swoją pracę we wrocławskich przedsiębiorstwach PAFAWAG, Wrocławskie Zakłady Metalurgiczne, Zakłady Sprzętu Grzewczego oraz pobyt w Tunezji na kontrakcie zarobkowym; relacja jest nasycona wieloma szczegółami i pobocznymi wątkami wnoszącymi dodatkowe informacje na tematy obyczajowe i społeczne w optyce relacji polsko-francuskich i relacji polskich imigrantów z różnych stron Europy.   Zakres chronologiczny: 1930-2015   Miejsca wydarzeń: Ormoy-le-Davien (Francja), Trumilly (Francja), Paryż (Francja), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Bordeaux (Francja), Chomentówek (pow. kielecki, woj. świętokrzyskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Międzylesie (woj. dolnośląskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Susa (Tunezja), Tunis (Tunezja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Wieczorek Władysław

Renata Fyda-Karwowska - relacja

Relacja Renaty Fyda-Karwowskiej, córki polskiego attaché wojskowego we Francji, wysłanego tam z powodu politycznych zawirowań w Polsce w l. 30. XX w.; świadek opowiada o swoich rodzicach i życiu na kresach wschodnich przed II Wojną Światową, nauce we francuskiej szkole podstawowej i liceum polskim w Villard de Lans, nauczycielach i koleżankach, rzeczywistości wojennej, przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, wstąpieniu do Związku Harcerstwa Polskiego, zainteresowaniach lekkoatletycznych, studiach architektonicznych i członkostwie w Akademickim Związku Sportowym na Politechnice Gdańskiej, pracy w szczecińskich przedsiębiorstwach "Miastoprojekt" i "Inwestprojekt"; świadek wtrąca też refleksje na temat obyczajowości i różnicach kulturowych polsko-francuskich   Zakres chronologiczny:1918-1960   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Paryż (Francja), Villard de Lans (Francja), Grenoble (Francja), Compiègne (Francja), Dachau (Niemcy), Mauthausen (Austria), Gdańsk (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodnopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Mandelieu-la-Napoule (Francja), Cannes (Francja), Helsinki (Finlandia), Londyn (Wielka Brytania), Moskwa (Rosja)

Fyda-Karwowska Renata

Janusz Degler - relacja

Relacja Janusza Deglera dotycząca wczesnego dzieciństwa w realiach II Wojny Światowej, życia codziennego i przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, nauki i studiów w powojennym Wrocławiu - profesor wspomina środowisko akademickie Wrocławia, zwłaszcza związane z Instytutem Filologii Polskiej, następnie swoje zainteresowanie Witkacym (S. I. Witkiewicz), pracę w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze (m. in. wyjazdy do Ameryki Południowej) i wrocławskim oddziale Państwowej Wyższej SzkołyTeatralnej, a także problemy z cenzurą i Służbą Bezpieczeństwa; świadek opowiada też o przemianach po 1956 r., sytuacji w PWST podczas stanu wojennego oraz o wrocławskich kawiarniach i miejscach spotkań światka akademickiego.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2015   Miejsca wydarzeń: Sosnowiec (woj. śląskie), Bystrzyca Kłodzka (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Kamienica Polska (pow. częstochowski, woj. śląskie), Glasgow (Wielka Brytania), Bornholm (Dania), Łódź (woj. łódzkie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Kraków (woj. małopolskie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Paryż (Francja), Londyn (Wielka Brytania)

Degler Janusz

Antoni Wojtaszek - relacja

Relacja Antoniego Wojtaszka dotycząca losów podczas II Wojny Światowej i czasów powojennych - ucieczki z Kępna do Poczajowa, warunków codziennego życia pod okupacją sowiecką, pobytu u przechowującego jego rodzinę Ukraińca, powrotu do Kępna i pracy tamże pod okupacją niemiecką, przyjazdu do Wrocławia po wojnie i pracy w tamtejszych zakładach energetycznych, życia codziennego w powojennym Wrocławiu i relacji z pozostałymi w nim Niemcami, wstąpienia do konspiracyjnej organizacji "Kresowiak", przemianowanej później na "Rzeczpospolita Polska Walcząca", działalności antykomunistycznej, m. in. w akcjach ulotkowych, odbiciu więźniów politycznych i zamontowaniu radiostacji na wieży kościoła uniwersyteckiego, aresztowania, brutalnego śledztwa i represjonowania podczas odsiadywania wyroku, następnie pracy w Zakładzie Sieci Elektrycznych we Wrocławiu po wyjściu z więzienia i działalności w stowarzyszeniu kombatanckim; świadek wymienia nazwiska współpracowników w konspiracji, szczegółowo opowiada przebieg akcji konspiracyjnych, a także o warunkach pobytu w więzieniach i represjach, jakimi był dotknięty, wspomina też nazwiska funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa, prowadzących jego sprawę w latach 50. XX w., z którymi po części spotkał się w latach 90. XX w.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2009   Miejsca wydarzeń: Gola (pow. Kępno, woj. wielkopolskie), Kremjaneć (Krzemieniec, Ukraina), Počaїv (Poczajów, Ukraina), Przemyśl (woj. podkarpackie), Kępno (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wronki (woj. wielkopolskie), Sztum (woj. pomorskie), Ostrzeszów (woj. wielkopolskie), Końskie (woj. świętokrzyskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Malbork (woj. pomorskie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie)

Wojtaszek Antoni

Jadwiga Hawrylak-Grabowska - relacja

Wspomnienia Jadwigi Hawrylak-Grabowskiej dotyczącej studiów na Poltechnice Wrocławskiej tuż po zakończeniu II Wojny Światowej, udziału studentów w sprzątaniu zniszczeń wojennych, kadry wykładowczej Politechniki, następnie odbudowy wrocławskiej katedry i rynku, pracy w przedsiębiorstwie Miastoprojekt Wrocław; świadek wspomina niektóre projekty i omawia je w kontekście wykorzystywanej technologii prefabrykatów, wspomina też środowisko wrocławskich architektów   Zakres chronologiczny: 1945 - 1970   Miejsca wydarzeń: Kraków (woj. małopolskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Praga (Czechy)

Hawrylak-Grabowska Jadwiga

Jan Specylak - relacja

Wspomnienia Jana Specylaka dotyczące służby wojskowej jego ojca w czasie II Wojny Światowej, procesu przesiedlenia jego rodziny z Kresów Wschodnich na tzw. Ziemie Odzyskane, stosunków z Ukraińcami i Łemkami, którzy przyjechali do miejsca zamieszkania świadka, realiów transportu i znajdywania nowego gospodarstwa pod Wrocławiem, stosunków z zastanymi na miejscu Niemcami, życia codziennego w pierwszych latach powojennych, kolektywizacji w Polsce i represji UB wobec opornych rolników - świadek wymienia konkretne osoby będące ofiarami tych represji.   Zakres chronologiczny: 1944 - 1978   Miejsca wydarzeń: Wołostków (Ukraina), Mielnik (Czechy), Sądowa Wisznia (Ukraina), Wrocław-Brochów (woj. dolnośląskie), Piotrków Borowski (pow. Strzelin, woj. dolnośląskie), Drohobycz (Ukraina), Lwów (Ukraina), Berlin (Niemcy), Przemyśl (woj. podkarpackie), Oława (woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Bystrzyca Kłodzka (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie)

Specylak Jan

Paulin Kość - relacja

Wspomnienia Paulina Kości, dotyczące walk partyzanckich na lubelszczyźnie, wkroczenia wojsk radzieckich i zbrodni hitlerowskiej w tym rejonie, następnie osadnictwa na tzw. Ziemiach Odzyskanych, organizacji życia i sporów z władzą komunistyczną, represji wobec Polaków wracających z armii polskich stacjonujących na Zachodzie, ucieczki jednego z pilotów wojskowych ppor. Franciszka Jareckiego na Zachód i codziennej służby wojskowej w batalionie obsługi lotniska.   Zakres chronologiczny: 1944 - 1957   Miejsca wydarzeń: Chrzanów (pow. Janów Lubelski, woj. lubelskie), Kalinówka (pow. Rudna, woj. dolnośląskie), Piła (woj. wielkopolskie), Biłgoraj (woj. lubelskie), Goraj (woj. lubelskie), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie)

Kość Paulin

Stanisław Kuzynowski - relacja

Wspomnienia Stanisława Kuzynowskiego dotyczące epizodu walki z Niemcami podczas II Wojny Światowej, przyjazdu do Szczecina, zetknięcia się z mieszkającymi tam jeszcze Niemcami oraz pracy w Milicji Obywatelskiej   Zakres chronologiczny: 1944 - 1951   Miejsca wydarzeń: Piaski (woj. lubelskie), Siedliszczki (woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Konin (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Kuzynowski Stanisław

Romuald Stankiewicz - relacja

Wspomnienia Romualda Stankiewicza dotyczące jego ojca Władysława, który uczestniczył w kampanii wrześniowej, był członkiem konspiracyjnej organizacji "Olimp" zajmującej się działalnością wywiadowczą we Wrocławiu w czasie II Wojny Światowej, więźniem obozów w Oświęcimiu, Rogoźnicy i Oranienburgu, następnie pracował w urzędach celnych w Mieroszowie i Darłowie, miał styczność z dolnośląskimi Niemcami tuż po wojnie, działał też w Związku Bojowników o Wolność i Demokrację na rzecz więźniów obozów koncentracyjnych oraz postawienia pomnika ku czci członków organizacji "Olimp"   Zakres chronologiczny: 1939 - 1979   Miejsca wydarzeń: Darłowo (woj. zachoniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdynia (woj. pomorskie), Berlin (Niemcy), Oranienburg (Niemcy), Rogoźnica (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie)

Stankiewicz Romuald

Genowefa Skiba - relacja

Wspomnienia Genowefy Skiby dotyczące życia codziennego na Kresach Wschodnich II Rzeczpospolitej, repatriacji, osadnictwa i życia codziennego na Ziemiach Odzyskanych, stosunków z miejscową ludnością, nauki i pracy w szkolnictwie, kresowych tradycji kulinarnych.   Zakres chronologiczny: 1937-1989   Miejsca wydarzeń: Barisz (Barysz, Ukraina), Kulin (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Cesarzowice (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Piersno (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Rakoszyce (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Szczepanów (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Kożuchów (pow. nowosolski, woj. lubuskie)

Skiba Genowefa

Aleksander Januszkiewicz - relacja

Wspomnienia Aleksandra Januszkiewicza dotyczące jego wstąpienia i działalności w Armii Krajowej w czasie II Wojny Światowej w Wilnie, werbowania i szkolenia nowych żołnierzy, walk o Wilno w 1944 r., internowania przez Rosjan i ucieczki z obozu, przesiedlenia do Ostródy i ucieczki przed prześladowaniem ze strony UB do Wrocławia, pracy w Zjednoczeniu Energetycznym Okręgu Dolnośląskiego, stosunków ze współpracownikami, działalności opozycyjnej i działalności w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1996   Miejsca wydarzeń: Dawidziszki (Litwa), Kowno (Litwa), Poniewież (Litwa), Wilno (Litwa), Miedniki (Litwa), Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie), Gdynia (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Młoty (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Teheran (Iran), Workuta (Rosja), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Januszkiewicz Aleksander

Felicja Bobrowska - relacja

Wspomnienia Felicji Bobrowskiej dotyczące pierwszych lat jej pobytu w Szczecinie i służby wojskowej jej męża w czasie II Wojny Światowej   Zakres chronologiczny: 1941 - 1948   Miejsca wydarzeń: Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Wałcz (woj. zachodniopomorskie)

Bobrowska Felicja

Irmina Wilczewska - relacja

Wspomnienia Irminy Wilczewskiej dotyczące pierwszych dni II Wojny Światowej, życia codziennego w warunkach okupacji radzieckiej i niemieckiej, przeprowadzki na Ziemie Odzyskane i pierwszego okresu pobytu tamże   Zakres chronologiczny: 01.09.1939 - 1949   Miejsca wydarzeń: Skaje (pow. Grajewo, woj. podlaskie), Boguszów-Gorce (pow. Wałbrzych, woj. dolnośląskie), Świebodzice (pow. Świdnica, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Wilczewska Irmina

Tadeusz Sochacki - relacja

Wspomnienia Tadeusza Sochackiego dotyczące konfliktów polsko-ukraińskich w czasie II Wojny Światowej, okupacji radzieckiej i pracy przymusowej ojca świadka, przyjazdu na Ziemie Odzyskane, pierwszych lat życia i stosunków z zastałymi na miejscu Niemcami, niepokojów społecznych związanych m. in. z rozdziałem dóbr materialnych i prowokacjami UB, wciągnięcia autora do struktur Związku Młodzieży Polskiej, życia codziennego na Ziemiach Odzyskanych   Zakres chronologiczny: 1939-1947   Miejsca wydarzeń: Helenków (Ukraina), Kozowa (Ukraina), Kozłów (Ukraina), Zaleszczyki (Ukraina), Wrocław-Brochów (woj. dolnośląskie), Wiry (pow. Sobótka, woj. dolnośląskie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Witnica (pow. gorzowski, woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie), Olesno (woj. opolskie). Bystrzyca Kłodzka (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Jagodnik (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Maniów (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Mietków (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Niemcza (woj. dolnośląskie)

Sochacki Tadeusz

Eugeniusz Walniczek - relacja

Wspomnienia Eugeniusza Walniczka z wysiedlenia z Kresów Wschodnich, transportu na ziemie zachodnie Rzeczpospolitej, poszukiwania miejsca do stałego osiedlenia się, represji Urzędu Bezpieczeństwa wobec rolników indywidualnych w czasie kolektywizacji, pracy w PKS i strajku w 1980 roku.   Zakres chronologiczny: 1943-1980   Miejsca wydarzeń: Bar (Ukraina), Rodatycze (Ukraina), Lwów (Ukraina), Gródek (Ukraina), Słabocin (pow. milicki, woj. dolnośląskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Milicz (woj. dolnośląskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Lubiąż (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Walniczek Eugeniusz

Helena Tomasik - relacja

Wspomnienia Heleny Tomasik dotyczące części życia w Śladowie, pracy na kolei w Krakowie i wyjazdu do Szczecina latem 1945 r. oraz pierwszego okresu życia i pracy na kolei w Szczecinie   Zakres chronologiczny: 1944 - 1946   Miejsca wydarzeń: Śladów (pow. Miechów, woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Miechów (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Tomasik Helena

Elżbieta Szlapińska - relacja

Relacja Elżbiety Szlapińskiej dot. II wojny światowej, uprowadzenia ojca oraz wiadomości o jego śmierci, przymusowego przesiedlenia, ciężkich warunków transportowych, osadnictwa na ziemiach zachodnich oraz organizacji życia po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsce wydarzeń: Stanisławów (Ukraina), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Gliwice (woj. śląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Szlapińska Elżbieta

Kazimiera Toporowska - relacja

Relacja Kazimiery Toporowskiej dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej i radzieckiej, ataków ukraińskich nacjonalistów na Polaków, organizowania samoobrony i samopomocy, przejścia wojsk, sytuacji Żydów, ucieczki z miejsca zamieszkania, przesiedlenia się na ziemię zachodnie i organizacji życia na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsce wydarzeń: Podłużne (Ukraina), Kostopol (Ukraina), Janowa Dolina (Ukraina), Kwidzyn (woj. pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wągrodno (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Tyniec Legnicki (pow. legnicki, woj. dolnośląskie)

Toporowska Kazimiera

Wspomnienia Tadeusza Bronowskiego

Tadeusz Bronowski w liście przedstawia pokrótce swoją biografię. Najpierw przedstawia losy swojej rodziny przed II wojną światową, oraz podczas okupacji radzieckiej. Następnie wspomina o wyjeździe ze Lwowa do Wrocławia. Skupia się na opisie pomocy porządkowania Hali Stulecia oraz postawienie Iglicy. Wymienia profesorów, którzy przyjechali ze Lwowa do Wrocławia. Na końcu w kilku zdaniach opisuje swoje dalsze dzieje: rozpoczęcie pracy i uzyskanie mieszkania. Wspomina, że przeszedł na emeryturę w 1996 r. Zakres chronologiczny: 1930-1996 Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Wrocław

Bronowski Tadeusz

Teresa Pakuza - relacja

Relacja Teresy Pakuzy dot. organizacji życia po wojnie, edukacji, pracy, życia codziennego w odbudowującym się Wrocławiu, działalności artystycznej, prowadzenia galerii sztuki, która wystawiała dzieła artystów bez wykształcenia, tzw. nie zawodowych i życia osobistego.   Zakres chronologiczny: 1945 - 2011.   Miejsca wydarzeń: Czarna (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Pakuza Teresa

Wyniki 1 do 100 z 295