Pokazano 44 rekordów

Opis archiwalny
Polacy w Afryce
Drukuj podgląd Hierarchy Zobacz:

44 rekordów z cyfrowym obiektem Pokaż wyniki z obiektami cyfrowymi

Na podwórku w Tengeru

[Dwoje dzieci przy drzewiastej papai, z tyłu przy szopie stoją dwie kobiety - w obozie dla polskich uchodźców w Tengeru; kobieta z prawej strony jest krewną Ireny Szpindor, chłopiec widoczny na zdjęciu, Adaś, jest adoptowanym przez rodzinę I. Szpindor; na odwrocie zdjęcia notatka:] Tengeru 1947. Koło kuchenki w ogródku naszym. Dzieci wspinają się po smaczne owoce zwane papajami. Drzewo to jest własnego chowu, które owocuje już w 9tym miesiącu. W tyle ja stoję i nasza służąca.

N.N.

Dzieci i opiekunki z Tengeru

Portret zbiorowy: 5 dzieci i 6 opiekunek z sierocińca w obozie dla polskich uchodźców w Tengeru; kobiety pierwsza i druga od lewej należą do rodziny Ireny Szpindor; wśród dzieci drugi od lewej zaadoptowany przez rodzinę I. Szpindor chłopiec o imieniu Adaś. Na podstawie relacji I. Szpindor i podpisów na zdjęciach trudno jednoznacznie stwierdzić która z kobiet jest matką I. Szpindor.

N.N.

Wypoczynek w Kongei

[Dwie kobiety z grupką szczeniaków przy zabudowaniach w Kongei; kobieta z prawej należy do rodziny Ireny Szpindor, kobieta z lewej, niejaka Köstlieh, jest właścicielką pensjonatu w Kongei; na odwrocie zdjęcia napis:] Kongei 1947. Znowu właścicielka ze mną przy tych samych pieskach. Ona sama urodziła się w Afryce, ale ojciec jej, który już nie żyje pochodził z Katowic, mówi lepiej po ang. ale chętnie chociaż słabiej mówi po niem. Kongei - miejscowość w północno-wschodniej Tanzanii, u podnóża gór Usambara.

N.N.

Wypoczynek w Kongei

[Dwie kobiety na podwórzu bawią się z grupą szczeniaków, w tle długi, parterowy dom z podcieniami i poddaszem; stojąca kobieta należy do rodziny Ireny Szpindor; na odwrocie zdjęcia napis:] Kongei 1947. Wypoczynkowy dom w którym spędzam urlop. Koło mnie gospodyni i właścicielka pensjonatu P. Köstliech, z którą rozmawiam po niemiecku, a wtedy zaniedbuję angielski język, którym narazie [!] nie b. mocno władamy. Kongei - miejscowość w północno-wschodniej Tanzanii, u podnóża gór Usambara.

N.N.

Aktorzy teatru dziecięcego w Tengeru

Dwoje dzieci z obozu dla polskich uchodźców w Tengeru w strojach ludowych, być może przeznaczonych do odegrania przedstawienia teatralnego; w tle zabudowania.

N.N.

Aktorzy teatru dziecięcego w Tengeru

Dwoje dzieci z obozu dla polskich uchodźców w Tengeru w strojach przeznaczonych do odegrania przedstawienia teatralnego; w tle zabudowania i niewyraźny kontur góry, być może Meru.

N.N.

Grupa na rozstaju dróg w Tanzanii

Troje dzieci i dwie opiekunki z sierocińca w obozie dla polskich uchodźców w Tengeru, stojący na drodze przy drogowskazie z napisami "KONGEI / CARE" oraz "MOMBO"; w tle wzniesienie; jednym z dzieci jest zaadoptowany przez rodzinę Ireny Szpindor Adaś. Mombo - miejscowość w północno-wschodniej Tanzanii, u podnóża gór Usambara; Kongei - dziś mieści się tam szkoła, w czasie wojny zapewne ochronka.

N.N.

Trzeci maja w Afryce

Trzeci Maj w Afryce. Masindi 1945. [Zdjęcie z marszu dzieci polskich w Afryce świętujących dzień 3 maja. Fotogrfia pochodzi z kolekcji Zofii Kłusek-Daniszewskiej.].

N.N.

Rodzinne zdjęcie z Tengeru

[Portret zbiorowy czterech spokrewnionych kobiet przed chatami w obozie dla uchodźców w Tengeru. Na odwrocie zdjęcia notatka] Tengeru 1947 Rodzina koło domku w którym mieszkamy zajmuję 3 takie domki. W jednym ja śpię i mała Janka, która jest na innych zdjęciach, w drugim Wila [Wilhelmina], Babcia [Grosicka] i druga mała Janka, która w tej chwili wybiegła się bawić w 3cim Grażyna i Adaś i w tym mieści się jadalnia. A Zosia -/ [w prawym górnym rogu nieczytelny dopisek]

N.N.

Przedstawienie w obozie w Tengeru

Dzieci z sierocińca w obozie polskich uchodźców w Tengeru wykonują przedstawienie teatralne w strojach szytych przez opiekunki.

N.N.

Przedstawienie w obozie w Tengeru

Dzieci z sierocińca w obozie polskich uchodźców w Tengeru wykonują przedstawienie teatralne w strojach szytych przez opiekunki.

N.N.

Przedstawienie w obozie w Tengeru

Dzieci z sierocińca w obozie polskich uchodźców w Tengeru wykonują przedstawienie teatralne w strojach szytych przez opiekunki.

N.N.

Polscy uchodźcy w obozie w Tengeru

Grupa opiekunek dzieci z sierocińca w polskim obozie dla uchodźców w Tengeru wraz z dwójką dzieci; pierwsza i druga z lewej oraz pierwsza z prawej należały do rodziny Ireny Szpindor, która to rodzina zaadoptowała chłopca widocznego na zdjęciu.

N.N.

Zuchy z obozu w Tengeru

Dzieci z sierocińca w obozie dla polskich uchodźców w Tengeru w strojach harcerskich podczas zabawy.

N.N.

Zdjęcie z małym lwem

Dwóch mężczyzn i chłopiec bawią się z małym lwem. Zdjęcie wykonano najprawdopodobniej w obozie dla polskich uchodźców w Tengeru. Chłopcem jest niejaki Adam, zaadoptowany w trakcie podróży z Kazachstanu do Afryki przez rodzinę Ireny Szpindor. Jednym z mężczyz być może jest wuj I. Szpindor, Leopold Schmidt.

N.N.

... Wolność, Całość, Niepodległość!

Rysunek autorstwa Zosi Kłusek (obecnie Zofii Kłusek-Daniszewskiej), uczennicy Publicznej Szkoły Powszechnej w Rongai z okazji Święta Niepodległości. Rysunek ten powstał w Afryce pod koniec II wojny światowej.

Daniszewska Zofia

Świadectwo szkolne

... Świadectwo. Zofia Kłusek urodzona dnia 5 lutego w roku 1932 w Bojanówce, województwa wołyńskiego, religii/wyznania rzymskokatolickiej. Uczennica klasy piatej b otzrymała za rok szkolny 1945/46 oceny nastepujące:lista osiągnięć Zofii Kłusek. Na odwrocie podpisy opiekuna klasy i kierownika szkoły.

Publiczna Szkoła Powszechna w Rongai

Świadectwo szkolne

Świadectwo szkolne. Szkoła powszechna III stop nia N 3. L. p. katalogu głównego 9. Uczennica Kłusek Zofia. Urodzona dnia - roku 1939 w Bojanówka, powiat Równe, wojew. Wołyń. Wyznania rzymkat, narodowości polskiej. Córka Franciszka i Julii uczęszczała w roku 1943 do klasy trzeciej ....

Szkoła powszechna III stopnia nr 3 w Masindi

Wyjazd polskich uchodźców

Polscy uchodźcy z obozu w Tengeru wyruszają w podróż powrotną do Polski na niezidentyfikowanej stacji w Afryce; pierwsza od prawej Halina Kozdroń.

N.N.

Portret Polki z obozu w Tengeru

Popiersie starszej kobiety, prababki Ewy Sudoł-Kozłowskiej, babki Haliny Kozdroń, w obozie dla polskich uchodźców w Tengeru, przybyłych tam z terenów ZSRR po układzie Sikorski-Majski.

N.N.

Polscy uchodźcy z czasu II Wojny Światowej

Portret zbiorowy grupki osób spośród polskich uchodźców, przybyłych do Afryki z terenów ZSRR po układzie Sikorski-Majski; za nimi charakterystyczne drzewo; pierwsza od prawej Leokadia Kozdroń, chłopiec w czapce to Jerzy Kozdroń.

N.N.

Polscy uchodźcy z czasu II Wojny Światowej

Portret zbiorowy grupki osób spośród polskich uchodźców, przybyłych do Afryki z terenów ZSRR po układzie Sikorski-Majski; trzecia od lewej Leokadia Kozdroń, czwarta od lewej Halina Kozdroń; chłopiec w czapce to Andrzej Kozdroń.

N.N.

Piekarki z obozu w Tengeru

Pracownice piekarni zorganizowanej w obozie dla polskich uchodźców w Tengeru, wraz z niezidentyfikowanym mężczyzną, przy ławie zastawionej wypieczonymi chlebami; pierwsza od prawej Leokadia Kozdroń.

N.N.

Rodzina polskich uchodźców w Tengeru

Portret zbiorowy - rodzina Kozdroń pomiędzy chatami obozu dla polskich uchodźców w Tengeru, stoją od lewej: Andrzej, Leokadia (matka) i Halina; siedzi teściowa Leokadii Kozdroń, nieznanego imienia. Zdjęcie wysłane mężowi Leokadii Kozdroń przebywającemu w Polsce. Na odwrocie napis: "Ażebyś sobie nas przypomniał. Zasyłam Ci naszą rodzinę. Tengeru 25. XI 1946"

N.N.

Tengeru - duszpasterze i dzieci

Portret zbiorowy - dziewczynki spośród polskich uchodźcow w Tengeru wraz z dwoma duszpasterzami - z lewej ksiądz doktor Jan Śliwowski (proboszcz osiedla), z prawej ksiądz kanonik Piotr Rogiński. Wśród dziewczynek pierwsza z prawej - Halina Kozdroń.

N.N.

Polskie zakonnice z Tengeru

Portret zbiorowy czwórki zakonnic, prawdopodobnie z zakonu nazaretanek, obecnych w obozie dla polskich uchodźców w Tengeru. Pierwsza z lewej u góry siostra Maria Bronig (lub: Bronia). Z relacji świadek nie wynika jasno, czy były to zakonnice obecne w Afryce na misji, czy przybyłe wraz z uchodźcami wywiezionymi na Syberię (w 1941 r. wywieziona z Wilna siostry nazaretanki z domów wileńskiego i grodzieńskiego)

N.N.

Polskie skautki z Tengeru

Portret zbiorowy polskich skautek z obozu dla polskich uchodźców w Tengeru. W środku siedzą opiekunki. Zdjęcie wykonano w niezidentyfikowanej lokalizacji.

N.N.

Obóz polskich uchodźców w Tengeru - pierwsza komunia

Portret grupowy polskich dzieci przystępujących do Pierwszej Komunii Świętej w obozie polskich uchodźców w Tengeru. Dzieci trzymają wizerunki Matki Boskiej Ostrobramskiej. Pomiędzy dziećmi kapłan w komży, birecie i ze stułą. W tle ceglany, kryty trzciną kościół pw. św. Andrzeja Boboli oraz chaty obozu.

N.N.

Mieczysław Pożarski - relacja

Relacja Mirosława Pożarskiego dotyczy aresztowania rodziny w Wołkowyskach, wywózki na Syberię, warunków życia w kołchozie, stosunków z miejscową ludnością, amnestii w 1941 roku, pobytu w Uzbekistanie, wstąpienia do szkoły Junackiej i pobytu w Persji i Afryce, lat powojennych i okresu po powrocie do Polski, studiów w Warszawie, wyjazdu do Ostródy.   Zakres chronologiczny: 1929-2017   Miejsca wydarzeń: Syberia, Archangielsk (Rosja), Szafrikan, Buchara (Uzbekistan), Kermine (Nawoi,Uzbekistan),  Outdshroon (Republika Południowej Afryki), Tanzania, Kenia, Przylądek Dobrej Nadziej, Isfahan (Iran), Teheran (Iran), Bombaj (Indie), Czechowice-Dziedzice (pow. bielski, woj. śląskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Pożarski Mieczysław

Stefan Żywotko - relacja

Stefan Żywotko, wieloletnii trener piłkarski, opisuje karierę piłkarza w przedwojennym Lwowie oraz w szczecińskich klubach, pracę jako trenera w szczecińskiej Arkoni oraz Pogoni, a także w Warcie Poznań i Arce Gdynia, wspomina Kazimierza Górskiego, Ryszarda Koncewicza czy Zygmunta Czyżewskiego, opisuje kuluary piłkarskich klubów i środowiska sportowego, w tym problemy z alkoholem w środowisku piłkarskim, pracę w algierskim klubie Jeunesse Sportive de Kabylie, z którym zdobył trofea krajowe oraz afrykańskie, opisuje również życie codzienne w międzywojennym Lwowie, powojennym Szczecinie, a także w Tizi Wuzu lat 1977-91, wydarzenia związane z wojną domową w Algierii, która zmusiła go do opuszczenia Afryki.   Zakres chronologiczny: 1920-1991   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gdynia (woj. pomorskie), Tizi Wuzu (Algieria), Hrubieszów (woj. lubelskie), Łuck (Ukraina), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Kraków (woj. małopolskie)

Żywotko Stefan

Polskie dzieci w sierocińcu Cabarega School

Uganda, Afryka, Cabarega School koło Masindi, początek 1943 roku. Sierociniec. Dzieci już odkarmione, ale włosy jeszcze nie odrosły. Dzieci były strzyżone "na glacę" z powodu wszy. Włosy oraz ciuchy z Rosji były palone na stosie i aż skwierczały.

N.N.

Zdjęcie zbiorowe (sierociniec w Masindi w Afryce)

Afryka, Uganda, Masindi, 1943 r. Sierociniec przeniesiony w całości w czerwcu 1945 r. do Rongai (Kenia). Siedzą w środku wychowawczynie: p. Śnieżko (z białym kołnierzykiem), p. Elżbieta Lesiak, inspektor szkolny p. Kinasz-Surowiecki, kierownik sierocińca p. Kwiatkowski, wychowawczyni NN, dalej wychowawczynie panie Szmidt i Warchałowa (z białym kołnierzykiem).

N.N.

Irena Szpindor - relacja

Relacji Ireny Szpindor dotycząca losów jej rodziny przed i w czasie II Wojny Światowej - świadek wspomina swoich niemieckich przodków przybyłych na Wołyń około przełomu XIX i XX wieku, opisuje przyjazne relacje pomiędzy Polakami, Ukraińcami i Żydami zamieszkałymi w okolicy, ostatnie przedwojenne wakacje, wkroczenie wojsk niemieckich a później radzieckich do Rawy Ruskiej, wywózkę części rodziny do ZSRR, ucieczkę przed UPA, przyjazd i pierwsze lata we Wrocławiu; opowiada też historię tej części rodziny, która wywieziona do ZSRR opuściła jego teren po układzie Sikorski-Majski i znalazła się w obozie dla polskich uchodźców w Tengeru w Afryce.   Zakres chronologiczny: lata 30. XX w. - 1948 Miejsca wydarzeń: Rava-Ruska (Rawa Ruska, daw. woj. lwowskie, Ukraina), Aktyubinska Oblast (Kazachska Socjalistyczna Republika Radziecka), Tengeru (Tanzania), Brzesko (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jastarnia (pow. pucki, woj. pomorskie), Lwów (Ukraina), Rawicz (woj. wielkopolskie), Okocim (pow. brzeski, woj. małopolskie), Wieliczka (woj. małopolskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie)

Szpindor Irena

Ewa Sudoł-Kozłowska - relacja

Relacji Ewy Sudoł-Kozłowskiej, córki zesłanej wraz z rodziną na Syberię Haliny Kozdroń (ur. 27.12.1933 r.), która to rodzina (matka, brat matki oraz babcia świadek) opuściła terytorium ZSRR wraz z żołnierzami gen. W. Andersa i została przez Anglików umieszczona w obozie dla uchodźców w Tengeru w Tanganice (ob. Tanzania); świadek wspomina trasę ewakuacji rodziny, warunki panujące w obozie, organizowanie się uchodźców, działające tam stowarzyszenia (harcerstwo), życie religijne, kontakty z ludnością miejscową, a następnie powrót do Polski i pierwsze lata funkcjonowania rodziny w Polsce; relacja jest oparta o opisywanie zdjęć pokazywanych przeprowadzającemu wywiad, przez co jest nieco chaotyczna, poza tym wypowiedzi świadek często są na dużym poziomie ogólności.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Brest (Brześć nad Bugiem, daw. woj. poleskie, Białoruś) , Syberia, Kazachstan, Tengeru (Tanzania), Mombasa (Kenia), Karaczi (Pakistan), Teheran (Iran), Bombaj (Indie), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie)

Sudoł-Kozłowska Ewa

Zdjęcie klasowe (klasa 3, sierociniec w Masindi w Afryce)

Uganda, Masindi, 1943 r. Sierociniec, klasa III przeniesiona w całości w czerwcu 1945 r. do Rongai (Kenia). Górny rząd od lewej: Tadek Sapiecha (w hełmie), Giena Niejadlik (z grzywką), Zosia Kłusek, Tereska Kowal, Zosia Ostrowska, Wanda Leniec, Maryska Pilipczuk, Józia Kraus, Jadzia Bechert, Halina Waszkiewicz, Jadzia Kowalczyk, Polusia Gwizdak.Środkowy rząd: Gienek Wdowczyk (w czarnym berecie), Hanka Plackowska (z przepaską na włosach), Staszka Rojek, Jasia Jodkowska, Józka Kasznia, Władka Nowaczyk. Siedzą od lewej: Heńka Dardzińska, Andzia Sikorska, pani Minkowska, wizytator szkolny p. Kinasz-Surowiecki, p. Pomorska, stoi Tereska Kułakowska, kierowniczka szkoły p. Maria Kułakowska, Nastka Witruk. Z lewej strony (nie sa uczniami III klasy) Jagusia Mackiewicz (suknia w paseczki), Zosia Sikorska, Ola Ostrowska, poniżej Danka Rut (nad Wdowczykiem), Gienia Przychodzień (obok Wdowczyka), Sabina Wdowczyk (marynarski kołnierz). P. Kinasz trzyma małą siostrę Hanki Plackowskiej.

N.N.

Władysław Wieczorek - relacja

Relacja Władysława Wieczorka dotycząca życia codziennego w polskiej kolonii w Trumilly w Alzacji, warunków pracy, szkolnictwa francuskiego i polonijnego, nauki i życia w polskim liceum w Paryżu, relacji polsko-francuskich i rzeczywistości wojennej we Francji, organizacjach polonijnych, następnie świadek opowiada o repatriacji i warunkach życia podczas jej trwania, a także o pierwszym okresie pobytu na tzw. Ziemiach Odzyskanych w Bolesławcu, wspomina też swoją pracę we wrocławskich przedsiębiorstwach PAFAWAG, Wrocławskie Zakłady Metalurgiczne, Zakłady Sprzętu Grzewczego oraz pobyt w Tunezji na kontrakcie zarobkowym; relacja jest nasycona wieloma szczegółami i pobocznymi wątkami wnoszącymi dodatkowe informacje na tematy obyczajowe i społeczne w optyce relacji polsko-francuskich i relacji polskich imigrantów z różnych stron Europy.   Zakres chronologiczny: 1930-2015   Miejsca wydarzeń: Ormoy-le-Davien (Francja), Trumilly (Francja), Paryż (Francja), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Bordeaux (Francja), Chomentówek (pow. kielecki, woj. świętokrzyskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Międzylesie (woj. dolnośląskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Susa (Tunezja), Tunis (Tunezja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Wieczorek Władysław

Romualda Wieligda-Czerepak - relacja

  • Wspomnienia Romualdy Wieligdy-Czerepak  z okresu drugiej wojny światowej i okresu po jej zakończeniu, w których opisuje swoją tułaczkę wraz z rodziną. W pierwszej części relacji opisuje zesłanie do Kazachstanu i Uzbekistanu, podróż, pracę i warunki panujące na miejscu. Opowiada o trudnej sytuacji rodzinnej, która doprowadziła do śmierci ojca i rozłąki z matką. Następnie kontynuuje opowieść, kiedy to opuściła Syberię wraz z Armią Andersa i udała się w podróż do Afryki. Opowiada jak wyglądały obozy przejściowe wojska polskiego i towarzyszących im cywili na obczyźnie. Wspomnienia kończy opis drogi powrotnej do ojczyzny.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940 - 1947
  • Miejsca wydarzeń: Tajkury (dawna gmina Zdołbice, powiat Zdołbunów, województwo wołyńskie), Wołogda (Rosja), Омск (Omsk, Rosja), Karkin Batasz (po uzbecku "Dolina Śmierci"), Türkmenbaşy (Turkmenbaszy, dawniej Krasnowodzk, Krasnowodsk, Красноводск, Turkmenistan), Bandar-e Anzali (dawniej Pahlevi, Iran), تهران (Teheran, Iran), Mombasa (Kenia), Koja (osiedle polskie w Ugandzie), Genova (Genua, Włochy).

Wieligda-Czerepak Romualda

Odnowa polskich grobów w Masindi

Mieszkaniec Masindi pomaga studentom Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie odnawiać polskie groby i tablice pamiątkowe na miejscowym cmentarzu. Akcja ta odbyła się w październiku i listopadzie 2009 roku w ramach projektu ,,Pamiętamy. Polskie cmentarze wojenne w Afryce. Uganda – Tanzania 2009”.

N.N.

Odnowa polskich grobów w Masindi

Studentka Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie odnawia napis na płycie grobu Polaka pochowanego w Masindi w Ugandzie. Akcja ta odbyła się w październiku i listopadzie 2009 roku w ramach projektu  ,,Pamiętamy. Polskie cmentarze wojenne w Afryce. Uganda – Tanzania 2009”.

N.N.

Wychowawczynie sierocińca w Masindi, Uganda

Na zdjęciu:Afryka, Uganda, osiedle Masindi, 1943 rok. Wychowawczynie sierocińca.Na odwrocie:1943 r. Masindi-Uganda, szkoła nr 3, klasa 4-ta. nauczyciele siedzą od lewej: P. Dadejowa, Minkowska, Kinasz-Surowiecki, Pomorski, Pomorska (siostra), Kułakowska. 

N.N.

Zdjęcie klasowe (klasa 4, szkoła powszechna nr 3 w Masindi w Afryce)

Na zdjęciu: Afryka, Uganda, osiedle w Masindi. Sierociniec, 1943 rok, klasa IV szk. powsz. Nauczyciele - siedzą od lewej: P.P. Dadejowa, Minkowska, Kinasz-Surowiecki, Kwiatkowa, Pomorski, Pomorska /siostra/, Kułakowska. Na odwrocie:1943 r. Masindi. Szkoła N. 3 klasa 4-ta. Dadejowa, Minkowska, Kiniasz, Kwiatek, Pomorska, Pomorka, Kulakowska

N.N.