- PL OPiP V-1-23-995
- Jednostka archiwalna
- 20.05.2010
Część z Zbiory fotograficzne
Portret współczesny świadka historii
Woźny Juliusz
21 rekordów z cyfrowym obiektem Pokaż wyniki z obiektami cyfrowymi
Część z Zbiory fotograficzne
Portret współczesny świadka historii
Woźny Juliusz
Zofia Helwing,córka legionisty, w relacji opisuje liczne przeprowadzki swojej rodziny związane z pracą ojca (przemysł tytoniowy), początek wojny, naloty na stolice kraju, ewakuacja na wieś, wejście Armii Czerwonej na tereny Polski. Wywózka na Syberie w 1940 r., praca przy wycince drzewa, dowożenie żywności i kopanie rowów pod Stalingradem, życie codzienne na zesłaniu. Budowa szkoły, tamy nad rzeką Iszym w Kazachstanie, wyjazd na Ukraine w 1944 r. Powrót do Polski w 1946 r. na tzw. Ziemie Odzyskane. Poszukiwanie mieszkania i pracy. Zakres chronologiczny: 1939-1950 Miejsca wydarzeń: Kowel (daw. woj. wołyńskie), Winniki (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Poznań (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wilno (daw. woj wileńskie, obecnie Litwa), Kościan (woj. wielkopolskie), Mołodeczno (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Zabielicze (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Stalingrad (obecnie Wołgograd, Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Astana (Kazachstan)
Helwing Zofia
Zając Anna
Relacja Julii Krzaklewskiej dotycząca czasu II Wojny Światowej we Lwowie, wysiedlenia zeń i pierwszych lat pobytu we Wrocławiu; świadek prowadzi narrację głównie w oparciu o losy męża, aresztowanego i więzionego przez sowieckiego okupanta, później studiującego weterynarię i medycynę i pracującego w PGR niedaleko Ołtaszyna; świadek wspomina też losy niektórych członków swojej rodziny, którzy zginęli na Kresach, warunki życia w okupowanym Lwowie, wysiedlenie i transport do Wroclawia, warunki bytowe w zniszczonym Wrocławiu tuż po wojnie, szabrowników, życie na Ołtaszynie i działalność męża zmierzającą do utworzenia muzeum Panoramy Racławickiej; świadek mówi też, iż ślub, jaki wzięła z mężem był pierwszym ślubem w katedrze wrocławskiej po wojnie. Zakres chronologiczny: 1939- 1985 Miejsca wydarzeń: L'viv (Lwów, Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Bytom (woj. śląskie)
Krzaklewska Julia
Relacja Anny Strzelczyk, wspominająca zakończenie I Wojny Światowej w jej rodzinnej wsi oraz swoje losy podczas II Wojny Światowej; okresowi międzywojennemu świadek poświęca ledwie kilka zdań, wspomina rodzinę niemiecką, u której pracowała sezonowo, niechętną osobie Hitlera; główne wątki w relacji to ucieczka przed wojskami niemieckimi we wrześniu 1939 r. oraz praca przymusowa w fabryce broni w Dinslaken koło Essen; świadek wspomina szczegółowo poszczególne wydarzenia i osoby; wspomina też niemiecką administrację w okolicach Wielunia oraz osobę zarządcy, Ślązaka życzliwego Polakom; później świadek opisuje swoje małżeństwo i motywy przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane oraz swoje pierwsze lata w Malczycach; zapytana wspomina też zbrodnie niemieckie na Żydach w czasie wojny; pojawiła się też kwestia zakłamywania historii przez władze komunistyczne. Zakres chronologiczny: 1914-1950 Miejsca wydarzeń: Naramice (pow. wieluński, woj. łódzkie), okolice Zduńskiej Woli (woj. łódzkie), Dinslaken (Nadrenia Północna-Westfalia, Niemcy), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Essen (Niemcy), Lututów (pow. wieruszowski, woj. łódzkie), Legnica (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie)
Strzelczyk Anna
Relacja Stanisława Wolskiego, w której przeważają wątki poświęcone przestrzeni społecznej powojennego Wrocławia: przybyłym po II Wojnie Światowej osadnikom, społecznościom dzielnic Nadodrze, Księże Małe i Brochów, mikro-społecznościom spotykającym się w barze "Złota Kaczka"; drugim głównym wątkiem jest autobiograficzna relacja z obrony Wrocławia przed powodzią w 1997 r.; autor opowiada też o swoich przedsięwzięciach artystycznych - Theatrum 70 i Teatrze Kalambur, wtrąca też ogólnie ujętą historię swojej rodziny i wspomina wiele drobnych wątków pobocznych.
Zakres chronologiczny: 1955-1997
Miejsca wydarzeń: Bielanka (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kijów (Ukraina), Rawicz (woj. wielkopolskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)
Wolski Stanisław
Wspomnienia Władysława Skiby dotyczące represji, jakich dopuszczali się przedstawiciele władz na mieszkańcach Kulina i okolic podczas kolektywizacji, w ramach walki z opozycją antykomunistyczną, z Kościołem i przejawami oporu społecznego; świadek wymienia nazwiska poszkodowanych, podaje istotne szczegóły Zakres chronologiczny: 1946-1956 Miejsca wydarzeń: Barysz (Ukraina), Kulin (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Środa Śląska (woj. dolnoślaskie), Warszawa (woj. mazowieckie)
Skiba Władysław
Relacja Antoniego Wojtaszka dotycząca losów podczas II Wojny Światowej i czasów powojennych - ucieczki z Kępna do Poczajowa, warunków codziennego życia pod okupacją sowiecką, pobytu u przechowującego jego rodzinę Ukraińca, powrotu do Kępna i pracy tamże pod okupacją niemiecką, przyjazdu do Wrocławia po wojnie i pracy w tamtejszych zakładach energetycznych, życia codziennego w powojennym Wrocławiu i relacji z pozostałymi w nim Niemcami, wstąpienia do konspiracyjnej organizacji "Kresowiak", przemianowanej później na "Rzeczpospolita Polska Walcząca", działalności antykomunistycznej, m. in. w akcjach ulotkowych, odbiciu więźniów politycznych i zamontowaniu radiostacji na wieży kościoła uniwersyteckiego, aresztowania, brutalnego śledztwa i represjonowania podczas odsiadywania wyroku, następnie pracy w Zakładzie Sieci Elektrycznych we Wrocławiu po wyjściu z więzienia i działalności w stowarzyszeniu kombatanckim; świadek wymienia nazwiska współpracowników w konspiracji, szczegółowo opowiada przebieg akcji konspiracyjnych, a także o warunkach pobytu w więzieniach i represjach, jakimi był dotknięty, wspomina też nazwiska funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa, prowadzących jego sprawę w latach 50. XX w., z którymi po części spotkał się w latach 90. XX w. Zakres chronologiczny: 1939 - 2009 Miejsca wydarzeń: Gola (pow. Kępno, woj. wielkopolskie), Kremjaneć (Krzemieniec, Ukraina), Počaїv (Poczajów, Ukraina), Przemyśl (woj. podkarpackie), Kępno (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wronki (woj. wielkopolskie), Sztum (woj. pomorskie), Ostrzeszów (woj. wielkopolskie), Końskie (woj. świętokrzyskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Malbork (woj. pomorskie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie)
Wojtaszek Antoni
Relacja Teresy Pakuzy dot. organizacji życia po wojnie, edukacji, pracy, życia codziennego w odbudowującym się Wrocławiu, działalności artystycznej, prowadzenia galerii sztuki, która wystawiała dzieła artystów bez wykształcenia, tzw. nie zawodowych i życia osobistego. Zakres chronologiczny: 1945 - 2011. Miejsca wydarzeń: Czarna (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)
Pakuza Teresa
Relacja ks. Andrzeja Majchrzaka dot. historii jego rodziny, migracji dziadków oraz rodziców w poszukiwaniu pracy, rozpoczęcia posługi kapłańskiej, pracy proboszcza, opieki nad wychowankami Zakładu Poprawczego w Jerzmanicach Zdroju, wieloletniej posługi we wsi Powidzko, historii parafii (odczytanej z niemieckich kronik) oraz osób, które osiedliły się w miejscowości po II wojnie światowej. Zakres chronologiczny: 1951 - 2009. Miejsca wydarzeń: Kielce (woj. świętokrzyskie), Koziebrody (pow. płoński, woj. mazowieckie), Sieradz (woj. łódzkie), Potok (pow. rycki, woj. lubelskie), Fiukówka (pow. łukowski, woj. lubelskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Jerzmanice Zdrój (pow. złotoryjski, woj. dolnośląskie), Powidzko (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Kanclerzowice (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Radziądz (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Ząbkowice Śląskie (woj. dolnośląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie)
Majchrzak Andrzej
Relacja Jan Górskiego dot. II wojny światowej spędzonej na dawnym pograniczu z Prusami Wschodnimi, życia codziennego, wyzwolenia przez Armię Czerwoną, przyjazdu i osiedlenia się we Wrocławiu, organizacji pierwszych powojennych i skali zniszczeń jakim uległa stolica Dolnego Śląska. Zakres chronologiczny: 1939 - 2009. Miejsca wydarzeń: Rybno (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Działdowo (woj. warmińsko-mazurskie), warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Gdańsk (woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)
Góralski Jan
Relacja Stanisława Oszczaka dot. II wojny światowej, sytuacji rodzinnej pod okupacją niemiecką, pracy przymusowej w obozach pracy, ukończenia szkoły po wojnie na ziemiach zachodnich, następnie studiów we Wrocławiu, przygotowani do pracy lekarza oraz zaangażowania na rzecz organizacji skupiających towarzystwo medyczne. Zakres chronologiczny: 1922 - 2010. Miejsca wydarzeń: Sępólno Krajeńskie (woj. kujawsko-pomorskie), Koźmin Wielkopolski (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Brzeg (woj. opolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świebodzin (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Karłów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Castrop-Rauxel (Niemcy), Zalesie (pow. gostyński, woj. wielkopolskie), Krotoszyna (woj. wielkopolskie), Jarocin (woj. wielkopolskie) , Chojnice (woj. pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Skórcz (woj. pomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Tczew (woj. pomorskie), Gostynin (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie)
Oszczak Stanisław
Stefania Szumlakowska - relacja
Krótka relacja Stefanii Szumlakowskiej dot. II wojny światowej, ataków ukraińskich band na ludność polską, ucieczki z rodzinnej wsi a później przyjazdu na zachód. Zakres chronologiczny: 1939- 1960. Miejsca wydarzeń: Zaleszczyki (obw. tarnopolski, Ukraina), Tłuste (obw. tarnopolski, Ukraina), Dolny Śląsk.
Szumlakowska Stefania
Relacja Gustawa Skibińskiego dot. wywózki na Sybir, warunków życia rodziny, powrotu do Polski, osiedlenia się na ziemiach zachodnich. Świadek opowiada dodatkowo historię brata, który walczył z UB, za co później został skazany na 9 lat więzienia. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Wola Ostrowiecka (dziś nieistniejąca, Wołyń, Ukraina), Kraj Stawropolski (ZSRR), Maciejowice (pow. nyski, woj. opolskie), Borkowice (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Lublin (woj. lubelskie), Strzelcach Opolskich (woj. opolskie), Rawicz (woj. wielkopolskie)
Skibiński Gustaw
Kazimiera Jewłoszewicz - relacja
Krótka relacja Kazimiery Jewłoszewicz dot. powojennych przesiedleń, przyjazdu na Dolny Śląsk, relacji z ludnością niemiecką i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1944 - 1950. Miejsca wydarzeń: Żydaczów (Ukraina), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Rabka, Bytom (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Stryj (Ukraina), Kijów (Ukraina)
Jewłoszewicz Kazimiera
Życie nasze i naszej miejscowości tuż po wojnie: informator konkursowy
Część z Dokumenty Życia Społecznego
Broszura pomocnicza dla uczestników konkursu "Życie nasze i naszej miejscowości tuż po wojnie. Świadectwa historyczne 1945-1956".
Ośrodek "Pamięć i Przyszłość"
Relacja Adama Łotockiego, w której opowiada o przyjeździe swojej rodziny na Dolny Śląsk do Siedlisk. Relacjonuje organizacje życia po wojnie Ziemiach Zachodnich, swoją pracę organisty, aż po dzień dzisiejszy. Zakres chronologiczny: 1945-2010 Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Berlin (Niemcy), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Rzeszotary (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Tarnopol (Ukraina), Czortków (obw. tarnopolski, Ukraina), Tłuste (obw. tarnopolski, Ukraina), Zaleszczyki (obw. tarnopolski, Ukraina), Legnickie Pole (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Ogonowice (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Lubice (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Biskupice (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Wądroże Wielkie (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Wądroże Małe (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Mikołajowice (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Gniewomierz (pow. legnicki, woj. dolnośląskie)
Łotocki Adam
Relacja Stanisława Całego, w której opowiada historię swojej rodziny po przyjeździe do Wrocławia, swą pracę na Politechnice Wrocławskiej. Działalność dla Solidarności, pomoc strajkującym w dostarczaniu im jedzenia, oraz losy podczas wyborób w 1989 roku. Zakres chronologiczny: 1949 - 2010 Miejsca wydarzeń: Tyniec Mały (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Gliwice (woj. śląskie), Sośnica, (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Rawicz (woj. wielkopolskie), Oborniki Śląskie (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie)
Cały Stanisław
Relacja Tadeusza Krasonia, w której opisuje swoje dzieje powojenne, przyjazd do Wałbrzycha i dalszą pracę z Towarzystwem Walki z Kalectwem Zakres chronologiczny: 1941 - 2009 Miejsca wydarzeń: Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Żmigród (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)
Krasoń Tadeusz
Relacja Tadeusza Pudłowskiego, w której opowiada wydarzenia podczas II wojny światowej, okrucieństwa okupantów i represje. Następnie opisuje podróż na zachód i życie po wojnie we wsi Ligotka. Zakres chronologiczny: 1930-2009 Miejsca wydarzeń: Stojańce (Ukraina), Stryj (Ukraina), Prusice (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Ligotka (woj. opolskie), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszyce, Kłodzko (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Sądowa Wisznia (Ukraina), Żmigród (woj. dolnośląskie)
Pudłowski Tadeusz
Relacja Stefana Placka wieloletniego kierownika Klubu Muzyki i Literatury we Wrocławiu. Opowiada w niej swoje dzieje podczas wojny, przyjeździe do Wrocławia oraz o życiu w powojennym Wrocławiu. Zakres Chronologiczny: 1939 - 2010 Miejsca wydarzeń: Lipie (pow. kłobucki, woj. śląskie), Parzymiechy (pow. kłobucki, woj. śląskie), Krzepice (pow. kłobucki, woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Ronino (pow. sławieński, woj. zachodniopomorskie), Jarosławiec (pow. sławieński, woj. zachodniopomorskie), Częstochowa (woj. śląskie), Sarny (obw. rówieński, Ukraina)
Placek Stefan