Showing 4158 results

Archival description
Relacje historii mówionej i spisane wspomnienia With digital objects
Print preview Hierarchy View:

Tragedia we wsi Osowa: wspomnienie Feliksa Karpowicza

Opis tragedii ze wsi Osowa, gdzie latem 1950 roku doszło do nocnego napadu uzbrojonej bandy na działacza partii komunistycznej i kierownika kołchozu. Do wspomnień jest dołączony wiersz. Zakres chronologiczny: lato 1950 Miejsce wydarzeń: Osowa (powiat stoliński, woj. brzeskie, dziś na Białorusi)

Karpowicz Feliks

Rafał Eysymontt - relacja

Rafał Eysymontt, wrocławski opozycjonista, opisuje działalność we wrocławskich niezaleznych organizacjach studenckich, zagrożenie relegowaniem ze studiów i wysłanie przez dziekana do Francji w celu koontynuowania nauki, powrót do Polski po wprowadzeniu stanu wojennego oraz internowanie, przymusową służbę wojskową i kontakty z działaczami opozycji w latach późniejszych.   Zakres chronologiczny: 1978 - 1990   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Paryż (Francja), Nysa (woj. opolskie)

Eysymontt Rafał

Marian Hawryszczyszyn- relacja

Relacja dotyczy życia Mariana Hawryszczyszyna, opisuje w niej sytuacje Polaków na przedwojennych Kresach, działalność starszego brata w harcerskiej organizacji podziemnej, uniknięcie wywozu całej rodziny na Syberię, wyjazd na nowo przyłączone tereny Polski, życie codzienne w PRL, manifestacje w Centrum Naukowo-Produkcyjnym Podzespołów i Urządzeń Elektronicznych "UNITRA-DOLAM".   Zakres chronologiczny: 1945 - 1983   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Lwów (Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Gliwice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Hawryszczyn Marian

Ewa Hrybacz- relacja

Ewa Hrybacz, opisuje swoją działalność opozycyjną w liceum, Niezależnym Zrzeszeniu Studentów, Ruchu Wolności i Pokoju, akcje protestacyjne przeciwko władzy ludowej, odbiór przesyłek z prasą i książkami z Francji, działalność w czasopiśmie drugoobiegowym pt. "Szaniec", wprowadzenie Stanu Wojennego, wyjazd do Belgii, pierwsze spotkanie z Jackiem Kuroniem, założenie Solidarności nauczycielskiej w 1989r., pracę młodszej siostry- Barbary w Radiu Wolna Europa z siedzibą w Warszawie. Zakres chronologiczny: lata 70-te - 1990 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wlk. (woj. lubuskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lublin (woj. lubelskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Stalowa Wola (woj. podkarpackie), Radom (woj. mazowieckie), Leuven (Belgia)

Hrybacz Ewa

Grażyna Pytlak- relacja

Grażyna Pytlak, działaczka opozycyjna od 1976 r., członek NSZZ "Solidarność" od września 1980 r. Opisuje w relacji środowisko demokratyczne w Gorzowie Wlk. zajmujące się m.in. produkcją czasopism drugoobiegowych (Solidarność Gorzowska, Feniks, Echo). W dalszej części wspomina swój udział w I Krajowym Zjeździe Delegatów NSZZ "Solidarność". Dodatkowo opisuje reakcje społeczeństwa na wybór kard. Karola Wojtyły na papieża, zamach na Jana Pawła II oraz na śmierć prymasa Stefana Wyszyńskiego.   Zakres chronologiczny: 1968-1990   Miejsca wydarzeń: Gorzów Wlk. (woj. lubuskie,), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Puławy (woj. lubelskie), Gołdap (woj. warmińsko-mazurskie), Bolemin (woj. lubuskie)

Pytlak Grażyna

Mieczysław Maćkała- relacja

Mieczysław Maćkała, kresowianin opisuje relacje pomiędzy trzema grupami narodowościowymi (Polakami, Ukraińcami, Żydami) w okresie XX-lecia międzywojennego oraz w trakcie II wojny światowej na terenach wschodnich. Świadek opowiada o okupacji sowieckiej, a następnie o wkroczeniu wojsk niemieckich na Kresy. Wspomina przy tym o grabieżach, wywózkach na Syberie oraz o rzeziach dokonywanych przez Ukraińców na Polakach. Ostatnie minuty relacji skupiają się na czasach powojennych kiedy to rodzina Świadka przyjeżdża na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: 1932- lata 50-te XX w.   Miejsca wydarzeń: Rychcice, Drohobycz (dwa. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Strzelin (woj. dolnośląskie), Lublin (woj. lubelskie), Workuta (Rosja), Bronica (Ukraina), Sambor (Ukraina)

Maćkała Mieczysław

Jan Hutnik- relacja

Jan Hutnik, pochodzący z Wołynia opisuje wydarzenia związane ze zbrodniami (z lat 1943-1945) oddziałów Ukraińskiej Armii Powstańczej przeciwko ludności polskiej, okręgu tarnopolskiego. Najbardziej traumatycznym wspomnieniem z tego okresu dla Świadka była rzeź dokonana w jego rodzinnej miejscowości (Korościatynie) w nocy z 28 na 29 luty 1944 r. Druga część relacji dotyczy czasów powojennych, kiedy to wraz z całą rodziną Świadek zostaje przesiedlony z kresów wschodnich na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: lata 30-te - 50-te XX w.   Miejsca wydarzeń: Korościatyn (obenie Krynica, Ukraina), Strzelin (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Stanisławów (Ukraina)

Hutnik Jan

Dorota Frątczak- relacja

Dorota Frątczak, absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim, opisuje przebieg swojej kariery zawodowej. Na samym początku działalności publikowała w dwutygodniku "Nadodrze", a następnie w "Ziemi Gorzowskiej". Opowiada o codziennej pracy w redakcji oraz o wpływie władz komunistycznych na działalność prasy.   Zakres chronologiczny: 1978-1990   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Gorzów Wlk. (woj. lubuskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Żary (woj. lubuskie)

Frątczak Dorota

Rafał Zapadka- relacja

Rafał Zapadka, absolwent Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, w l. 1974-1979 kierownik działu w Wojewódzkim Domu Kultury w Gorzowie Wlkp., w 1978 r. współinicjator Spotkań Twórców i Wykonawców Piosenki Amatorskiej w Myśliborzu, 1979-1982 kierownik Ośrodka Opiekuna Społecznego w Gorzowie Wlkp. Po 13.12.1981 r. współorganizator akcji pomocy materialnej i prawnej dla rodzin internowanych. Od 1983 r. wstępuje do struktur RKW "Solidarność". Współprowadzący gazety bezdebitowe, m.in. Feniks.   Zakres chronologiczny: 1952-1990   Miejsca wydarzeń: Gorzów Wlkp. (woj. lubuskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Zapadka Rafał

Józefa Mikołajczak- relacja

Józefa Mikołajczak, opisuje wydarzenia związanie z przejściem frontu niemiecko-radzieckiego w 1944 r. przez teren Bieszczad, stosunki polsko-ukraińskie w czasie okupacji niemieckiej, przesiedlenie na tereny Opolszczyzny i relacje z ludnością niemiecką. Zakres chronologiczny: 1939-1946Miejsca wydarzeń: Katynia (woj. lwowski, obecnie Ukraina), Namysłów (woj. opolskie), Jelcz-Laskowice (woj. dolnośląskie), Arłamów (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Dobromil (Ukraina)

Mikołajczak Józefa

Done Gagaczowski - relacja

Relacja uchodźccy z greckiej Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlenia się, nauki i pracy w Polsce. Zakres chronologiczny: 1948-2001. Miejsca wydarzeń: Grecja; Duszniki-Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Police (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Oborniki Śląskie (woj. dolnośląskie), Krościenko (pow. nowotarski, woj. małopolskie), Skopje (Macedonia)

Gagaczowski Done

Pamięć.

Autorka opisuje życie swojej rodziny pod okupacją niemiecką, wysiedlenie z rodzinnej miejscowości i powrót do domu po wojnie, wspomina zachowanie żołnierzy radzieckich, represje władz komunistycznych jakim została poddana rodzina za odmowę oddania ziemi do PGR, wydarzenia Poznańskiego Czerwca, swoje dorosłe życie we Wrocławiu i wydarzenia stanu wojennego. Zakres chronologiczny: 30.X.1935-1988 Miejsce wydarzeń: Wilkowyja (woj. wielkopolskie, pow. Gniezno), Wyszyna (woj. wielkopolskie, pow. turecki), Szymany (woj. warmińsko-mazurskie, pow. szczycieński), Poznań, Wrocław, Gniezno (woj. wielkopolskie)

Pawłowska Łucja

Relacja Urszuli Miecznikowskiej

Relacja Urszuli Miecznikowskiej opisuje historię opublikowania jednego ze zdjęć rodzinnych w lokalnej gazecie.   Zakres chronologiczny: 1940-2000 Miejsca wydarzeń: Wrocław

Miecznikowska Urszula (ur. 18.02.1948r., Wrocław), Kozłowski Marek, Pytel Aleksandra

Tadeusz Piekarczuk- relacja

Tadeusz Piekarczuk, opisuje migracje na Ziemie Zachodnie, trudy życia codziennego, Pierwszą Komunię Św., powstawanie szkolnictwa, rabunki dokonywane przez Rosjan, odbudowę przemysłu. Zakres chronologiczny: 1945 - 1980   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (woj. dolnośląskie), Cucułowsce (daw. woj. stanisławowskie, obecnie Wilchiwci, Ukraina), Oława (woj. dolnośląskie), Nowy Tomyśl (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Chwałowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie)

Piekarczuk Tadeusz

Stanisław Ryczek- relacja

Stanisław Ryczek, opisuje swoją działalność opozycyjną w latach 80-tych, prowadzenie akcji strajkowych w Wołowie, rewizje w domu, prowadzenie nielegalnej drukarni, kolportowanie plakatów, ulotek, praca nad gazetą pt. "Feniks", sprowadzanie darów z Francji. Zakres chronologiczny: 1982-1986   Miejsca wydarzeń: Wołów (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Lubiąż (woj. dolnośląskie), Srzelin (woj. dolnośląskie), Polkowice (woj. dolnośląskie)  

Ryczek Stanisław

Stanisław Wincior- relacja

Stanisław Wincior, opisuje transport do pracy przymusowej w Niemczech, obowiązki w gospodarstwie, powrót w rodzinne strony, ucieczke Niemców, służbe wojskową, udział w wydarzeniach w Poznaniu w 1956r. Zakres chronologiczny: 1944-1996   Miejsca wydarzeń: Byszew (woj. łódzkie), Łęczyca (woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Hanau (Niemcy), Chociwel (woj. zachodniopomorskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)  

Wincior Stanisław

Jadwiga Moskal- relacja

Jadwiga Moskal, opisuje nastroje panujące pośród ludności pochodzenia polskiego i ukraińskiego na Kresach Wschodnich, napaści, rabunki, morderstwa dokonywane przez Ukraińców, wyjazd ostatnim transportem ze Lwowa na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: 1939-1945   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Chociwel (woj. zachodniopomorskie), Podhojce (woj. tarnopolskie), Stanisławów (Ukraina)    

Jadwiga Moskal

Antoni Marcinko- relacja

Antoni Marcinko,opisuje życie podczas wojny w rodzinnej wsi, okupacje: niemiecką i radziecką, warunki życia i głód, traktowanie przez okupantów, wywózki na Syberie, napady i mordy dokonywane przez ludność Ukraińską, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, warunki mieszkaniowe, życie codzienne i rodzinne. Zakres chronologiczny: 1939-1955   Miejsca wydarzeń: Winniki (woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Oświęcim (woj.małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Jarosław (woj. podkarpackie), Kluczbork (woj. opolskie), Kraków (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Przemyśl (woj. podkarpackie)

Marcinko Antoni

Jan Walukiewicz- relacja

Jan Walukiewicz, opisuje życie codzienne podczas wojny, udział w działaniach partyzanckich - Bataliony Chłopskie, życie w PRL. Zakres chronologiczny: 1939 - 1994   Miejsca wydarzeń: Wilno (woj. wileńskie, obecnie Litwa), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie)

Walukiewicz Jan

Tadeusz Zaborowski- relacja

Tadeusz Zaborowski, opisuje przebieg pracy na posadzie cenzora w Delegaturze Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, współprace z dziennikarzami, artystami, opozycją antykomunistyczną oraz z duchowieństwem (np. bp Wilhelmem Pluta) z terenu Gorzowa Wielkopolskiego, wstąpienie do PZPR.Zakres chronologiczny: 1968-1989 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Zaborowski Tadeusz

Jerzy Zysnarski - relacja

Jerzy Zysnarski, opisuje działalność dziennikarską rozpoczętą jeszcze w szkole podstawowej, aż do wieku dorosłego, prace w redakcjach gazet tj.: "Gazeta Zielonogórska", "Gazeta Lubuska", "Ziemia Gorzowska", relacje z Komitetem Wojewódzkim PZPR. Zakres chronologiczny: 1981-2002 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie)    

Zysnarski Jerzy

Stanisław Bereś - relacja

Stanisław Bereś, opisuje środowisko polonistów wrocławskich w latach osiemdziesiątych, pozauczelniane spotkania ze studentami omawiającymi zagadnienia, które nie mogły być poruszane oficjalnie, kolportowanie, publikowanie ekspertyz i recenzji w wydawnictwach podziemnych, napisanie książki-wywiadu pt. "Półwieku czyśćca. Rozmowy z Tadeuszem Konwickim", inwigilacja i brutalne przesłuchanie przez SB, wyjazd z Polski do Francji w 1987r., nawiązanie kontaktu z Jerzym Giedroyciem i rozpoczęcie pisania do "Kultury Paryskiej". Zakres chronologiczny: 1981-1993 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Bereś Stanisław

Zbigniew Bodnar- relacja

Zbigniew Bodnar, opozycjonista działający w szeregach Solidarności Walczącej, opisuje reakcje na wprowadzenie Stanu Wojennego w Polsce, a następnie uczestniczenie (wraz z żoną) w kilkudniowym strajku w fabryce ZWCh "Stilon", szkodliwą działalność tajnych współpracowników na strajkujących, niesienie pomocy rodzinom internowanych, współorganizowanie wydania i kolportaż podziemnego pisma pt. "Solidarność Stilonowska”, organizacje audycji Radia "S" na terenie zakładu, zatrzymania, rewizje w domu. Zakres chronologiczny: 1981-1989   Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie)  

Bodnar Zbigniew

Andrea Gagaczowski - relacja

Relacja uchodźccy z greckiej Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlenia się, nauki i pracy w Polsce.   Zakres chronologiczny: 1948-2004.   Miejsca wydarzeń: Akritas (Grecja), Skopje (Macedonia), Duszniki-Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Lądek Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie),Police (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Płakowice (dziś część Lwówka Śląskiego, woj. dolnośląskie), Bitola (Macedonia), Florina (Grecja), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Gagaczowski Andrea

Relacja Władysława Mitrasa

Relacja Władysława Mitrasa dotyczy jego zaangażowania w działalność opozycyjną, m.in. kolportaż ulotek drugoobiegowych, udział w demonstracjach.   Zakres chronologiczny: lata osiemdziesiąte XX wieku Miejsca wydarzeń: Wrocław, Kłodzko, Wałbrzych

Mitras Władysław

Władysław Czyżewski- relacja

Władysław Czyżewski, opisuje życie codzienne w Prusach Wschodnich podczas wojny, zbrodnie Armii Czerwonej, powojenne losy tj. powołanie na 2 lata do wojska do tzw, Batalionów Budowlanych, wznowienie nauki w liceum, Studium Nauczycielskim, a następnie na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu, podjęcie pracy jako nauczyciel historii, aktywność w prasie podziemnej jako publicysta, reakcje społeczeństwa na wprowadzenie Stanu Wojennego, internowanie. Zakres chronologiczny: 1939-1989 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Bytom (woj. śląskie), Drezdenko (woj. lubuskie), Strzelce Krajeńskie (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Horodeczno (Białoruś), Baranowicze (Białoruś), Mińsk (Białoruś), Brześć (Białoruś), Smoleńsk (Rosja)  

Wasilewski Krzysztof

Zdzisław Maliszewski- relacja

Zdzisław Maliszewski, opisuje sytuacje rodziny byłego legionisty podczas II wojny światowej, przejście wojsk niemieckich, likwidacje getta w Skałacie, ukrywanie Żydówki w domu rodzinnym,zmuszenie do wyjazdu na Ziemie Zachodnie. Zakres chronologiczny: 1939-1955   Miejsca wydarzeń: Horodnica ( Ukraina), Skałat (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Berezowice (Ukraina), Borszczów (Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Chodaczków Wielki (Ukraina), Chróścina (pow. siematycki, woj. podlaskie), Czortków (Ukraina), Częstochowa (woj. śląskie), Hadyńkowce (Ukraina), Lwów (Ukraina), Opole (woj. opolskie), Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Piszczatyńce (Ukraina), strzelce Opolskie (woj. opolskie), Wołoczyska (Ukraina), Kołodziejówka (Ukraina), Berlin (Niemcy)

Maliszewski Zdzisław

Zdzisław Reszczyński- relacja

Zdzisław Reszczyński, opisuje w relacji czystki etniczne przeprowadzone przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej w 1943r., przyjazd z Kresów Wschodnich na Ziemie Zachodnie, stosunki Polaków z ludnością autochtoniczną na Dolnym Śląsku. Realia panujące we wsi w rejonie Oławy w okresie PRL. Zakres chronologiczny: 1943-1989   Miejsca wydarzeń: Oława (woj. dolnośląskie), Gubin (woj. lubuskie), Chwalibożyce (woj. donośląskie)    

Reszczyński Zdzisław

Józefa Stefanienko - relacja

Józefa Stefanienko, opisuje okupacje niemiecką na Kresach Wschodnich, pomoc materialną udzieloną przez matkę świadka dla ludności narodowości Żydowskiej, napad Ukraińców na wagony przewożące przesiedleńców. Wspomina również o referendum ludowym (3xtak) z 1946r.Zakres chronologiczny: 1939-1946Miejsca wydarzeń: Sądowa Wisznia (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Chorośnica (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Mościska (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Mielin

Stefanienko Józefa

Jan Bortkiewicz - relacja

Jan Bortkiewicz, opisuje swoją działalność fotograficzną w miesięczniku "Odra" i "Polska",a następnie opowiada o wybuch stanu wojennego, podjęciu nowej pracy w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu jako wykładowca fotografii, obrady okrągłego stołu.Zakres chronologiczny: 1960-1989Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Mielec (woj. podkarpackie), Gdańsk (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)  

Bortkiewicz Jan

Aleksander Bułło- relacja

Aleksander Bułło, żołnierz zdemobilizowany w 1945 r. w Warszawie, opisuje przyjazd do Szczecina, a następnie zamieszkanie w tym mieście, odgruzowywanie miasta. Zachowania żołnierzy radzieckich wobec mieszkańców.Zakres chronologiczny: 1945-1946 Miejsca wydarzeń: Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wilno (Litwa)

Bułło Aleksander

Julian Głuchowski- relacja

Julian Głuchowski, opisuje wkroczenie najpierw wojsk niemieckich, a następnie rosyjskich do Lwowa. Przedstawia losy ojca świadka, który działał w AK. Ucieczkę całej rodziny z Kresów Wschodnich, powojenną rzeczywistość. Przynależność do grupy oporu- Młodzieżowych Brygad AK, a następnie pozbawienie wolności na okres 3 lat, obóz pracy w Jaworzynie. Wieloletnie represje (niemożność podjęcia studiów, wielokrotne zwolnienia z pracy). W stanie wojennym członek „Solidarności Walczącej”, ukrywał w swoim mieszkaniu Kornela Morawieckiego, kolportował prasę podziemną. Zakres chronologiczny: 1939-1990 Miejsca wydarzeń: Lwów (obecnie Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Ostróda (woj. warmińsko- mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)    

Głuchowski Julian

Helena Gryśkowa- relacja

Helena Gryśkowa, opisuje sytuacje Polaków na Wołyniu po wybuchu II wojny światowej, relacje z ludźmi narodowości ukraińskiej, wywózka całej rodziny na Syberie i ich życie codzienne w tym miejscu. Reakcje ludności polskiej na pakt Sikorski- Majski.Wstąpienie do I Samodzielnego Batalionu Kobiecego im. Emilii Plater oraz przystąpienie do szkolenia oficerskiego, po paru miesiącach przeniesienie do Szkoły Oficerskiej w Murom. W 1943 r. świadek został skierowany do I Korpusu Wojska Polskiego, a następnie do III Zapasowego Pułku Piechoty w 1944 r. Dostanie rozkazu wyjazdu do Rzeszowa by sformować X Dywizje Wojska Polskiego i przejście z nim aż po Breslau.Zakres chronologiczny: 1939 - 1945Miejsca wydarzeń: Murom (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Włodzimierz Wołyński (daw. woj. wołyńskie, obecnie Ukraina), Lublin (woj. lubelskie), Chełm (woj. lubelskie), Katowice (woj. śląskie), Hrubieszów (woj. lubelskie), Smoleńsk (Rosja), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Rzeszów (woj. podkarpackie)

Gryśkowa Helena

Bogna Grabowska- relacja

Bogna Grabowska z domu Czaplińska, wywodził się z ziemiańskiej rodziny, opisuje w relacji losy swojej rodziny. W dalszej części skupia się na II wojnie światowej: pomoc partyzantom ukrywającym się w lasach niedaleko jej domu, ślub świadka z Jerzym Grabowskim w 1940 r., życie codzienne w okupowanej Polsce, zamordowanie męża przez gestapo. Udział w Powstaniu Warszawskim najpierw w roli łączniczki, a później sanitariuszki. Przeprowadzka na pomorze i pomoc starszej siostrze (Ruta Czaplińska) w działaniach konspiracyjnych NZW, podjęcie decyzji o ujawnieniu się (Amnestia z dn. 22.02.1947 r.). Przeprowadzka do Malborka, a następnie do Wrocławia w 1948 r. Kontynuacja studiów na Wydziale Rolnictwa na Uniwersytecie Wrocławskim. W latach 1951-1969 rozpoczęcie pracy jako asystent w Wyższej Szkole Rolniczej. Zaangażowanie świadka w marzec 1968 r. Zakres chronologiczny: 1920-1969 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Mrzezin (woj. pomorskie), Książenice (woj. mazowieckie), Wacławów (woj. mazowieckie), Sory (Litwa), Zułowo (Litwa), Sołdanów (woj. warmińsko-mazurskie), Syczyn (woj. lubelskie), Kroczew (woj. lubeslkie), Radom (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Zwoleń (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Opypy (woj. mazowieckie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Malbork (woj. pomorskie)

Grabowska Bogna

Eleni Gakowska - relacja

Relacja mieszkanki greckiej Macedonki Egejskiej dot. jej udziału w wojnie domowej w Grecji oraz późniejszej emigracji. Zakres chronologiczny: 1941-1956. Miejsca wydarzeń: Ateny (Grecja), Elbasan (Albania), Skopje (Macedonia), Taszkient; Police (woj. zachodniopomorskie), Durrës (Albania)

Gakowska Eleni

Dziecko Zamojszczyzny

Wspomnienia kobiety, której ojciec działał w Armii Krajowej i która jako dziewczynka została wywieziona wraz z rodziną do obozu koncentracyjnego w Majdanku. Rękopis zawiera opisy represji niemieckich na Polakach podczas II Wojny Światowej oraz życia w obozie, a także zachowanie żołnierzy sowieckich na terenach wyzwolonych. Zakres chronologiczny: 16.01.1938-07.1944 Miejsca wydarzeń: osada koło Józefowa (woj. lubelskie, pow. biłgorajski), Józefów (woj. lubelskie, pow. biłgorajski), Biłgoraj (woj. lubelskie), obóz koncentracyjny w Majdanku

Kula Maria

Wojciech Jasiński- relacja

Wojciech Jasiński opisuje organizacje życia w Szczecinie po II wojnie światowej. Świadek przytacza fragment wywiadu dla Kuriera Szczecińskiego, w którym opowiada o rozpoczęciu studiów w Szkole Inżynierskiej w 1947 r., przedstawia kadre wykładowców oraz studentów. Odgruzowywanie miasta i zamku po wojnie, rozkwit życia portowego i kulturowego. Zakres chronologiczny: 1947-1950 Miejsca wydarzeń: Choszczno (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kalisz (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Jasiński Wojciech

Henryk Mucha- relacja

Henryk Mucha opisuje swoje powojenne losy Świadka: uczęszczanie do szkoły postawowej i zawodówki, podejmowania prac zarobkowych, kara więzienia na okres 6 tygodni, wyjazd do Wałbrzycha w 1956 r., praca w PKP, udział w działaniach Solidarności. Zakres chronologiczny 1956 - 1989. Miejsca wydarzeń: Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Tarnów (woj. małopolskie), Szarkówka (pow. miechowski, woj. małopolskie), Charsznica (pow. miechowski, woj. małopolskie), Sosnowiec (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Mucha Henryk

Walter Carl Polednik- relacja

Świadek opisuje swoje życie. Urodzony w 1930 r. w Gliwicach, posiadał w przedwojennym Wrocławiu rodzinę i znajomych, dzięki czemu opisuje dokładnie wygląd i wydarzenia z czasów oblężenia miasta przez Armię Radziecką. Po wojnie rozpoczyna prace w kopalni aż do 1950 r. Dwa lata później kończy szkołę baletową i otrzymuje angaż w operetce śląskiej, problemy w pracy i decyzja o przeprowadzeniu się do Wrocławia w 1956 r. Dostanie angażu w operetce wrocławskiej, gdzie pracuje aż do emerytury. Problemy z wyjazdem do rodziny w Niemczech. Współpraca ze szkołą w Tęczynie. Dalsze wyjazdy po obaleniu muru berlińskiego.Zakres chronologiczny: 1944-2000 Miejsca wydarzeń; Wrocław (woj. dolnośląskie), Tęczyn (woj. zachodniopomorskie), Gliwice (woj. śląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Racibórz (woj. śląskie), Bytom (woj.śląskie), Katowice (woj. śląskie), Hamburg (Niemcy), Sopot (woj. pomorskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie)

Kotwica Mateusz

Piotr Malawski- relacja

Piotr Malawski opisuje swoją działalność antypaństwową rozpoczętą jeszcze w podstawówce (rzucanie kamieniami w milicje podczas manifestacji, robienie barykad). Przytacza wydarzenia takie jak obowiązkowe spotkania w szkole podczas stanu wojennego z milicjantem. Dalsza część relacji skupiona jest wokół czasów licealnych świadka kiedy to dołącza do Międzyszkolnego Komitetu Oporu.Zakres chronologiczny: 1980-1989Miejsca wydarzen: Wrocław (woj. dolnośląskie), Katyń

Malawski Piotr

Rudolf Tauer - relacja

Rudolf Tauer, świadek walk o Festung Breslau, opisuje życie w przedwojennym Wrocławiu, działaność Domu Polskiego, duszpasterstwa Polaków przy kościele św. Marcina, harcerstwo polskie, polskie bursy, wybuch II Wojny Światowej, represje na ludności polskiej, aresztowania członków Związku Polaków, przydział do Volkssturmu, obozy pracy, życie podczas oblężenia Wrocławia, decyzję o pozostania w Polsce po wojnie, trudności jakie napotykał przez wzgląd na pochodzenie z polsko-nimieckiej rodziny, działaność Towarzystwa Miłośników Wrocławia po 1957 roku.   Zakres chronologiczny: 1922-1960   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Sieradz (woj. łódzkie), Twardogóra (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Międzybórz (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Goszcz (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Grodzisk Wielkopolski (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Mauthausen (Austria), Londyn (Wielka Brytania), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie)

Tauer Rudolf

Lesław Miller - relacja

Lesław Miller opisuje dzieciństwo we Lwowie, studia dziennikarskie, założenie gazety "Nowiny Jeleniogórskie" w 1958 roku, pracy w "Słowie Polskim" w latach 70tych, działalność wydawniczą w okresie PRL i współcześnie.   Zakres chronologiczny: 1937-2007   Miejsca wydarzeń: Lwów, Wrocław (woj. dolnośląskie), Malczyce (pow. średzki, woj dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Chojnów (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Witków (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Gryfów Śląskie (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie)

Miller Lesław

Józefa Piskuła-Jankowska - relacja

Józefa Piskuła-Jankowska opisuje strajk w Zajezdnii przy ulicy Grabiszyńskiej we Wrocławiu z perspektywy pracownika MPK a także lata stanu wojennego.   Zakres chronologiczny: 1963-1983   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie)

Piskuła-Jankowska Józefa

Kazimierz Medyński - relacja

Kazimierz Medyński opisuje lata wojenne w Połańcu, życie podczas niemieckiej okupacji, exodus połanieckich Żydów, działalność oddziału partyzanki "Jędrusie", ukrywanie Żydów, późniejsze lata wojenne w Warszawie, walki i życie codzienne ludności cywilnej w czasie Postania Warszawskiego, wkroczenie wojsk radzieckich, życie w okresie stalinizmu a także późniejszą działaność opozycyjną.   Zakres chronologiczny: 1936-1990   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Połaniec (pow. staszowski, woj. świętokrzyskie), Łomianki (pow. warszawski, woj. świętokrzyskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Izabelin (pow. warszawski, woj. mazowieckie), Busko Zdrój (pow. buski, woj. świętkorzyskie)

Medyński Kazimierz

Krystyna Kamińska- relacja

Krystyna Kamińska, opisuje przebieg swojej kariery zawodowej: najpierw jako polonisty,dziennikarki, a następnie podjęcie pracy we własnym wydawnictwie. Publikowanie artykułów w gazecie "Ziemia Gorzowska", działalności redakcji, relacje z PZPR i "Solidarnością", proces zbierania materiałów na artykuły, pisanie o niewygodnych dla władzy tematach. Organizowane przez Robotniczą Spółdzielnię Wydawniczą "Prasa- Książka- Ruch" Dni Prasy o charakterze propagandowym. Wyjazdy do NRD na spotkania z niemieckimi dziennikarzami. Współpraca Świadka z Gorzowskim Towarzystwie Kultury. Zakres chronologiczny: 1974-1989 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Frankfurt nad Odrą (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Myślibórz (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Serock (pow. legionowski, woj. mazowickie)  

Kamińska Krystyna

Komentarz odrzański

Krótka biografia, wspomnienia i komentarz dotyczące uruchamiania przemysłu stoczniowego w powojennej Polsce. Autor zwraca uwagę na stan Odry po wojnie, opowiada o kompletowaniu załogi i uruchamianiu stoczni rzecznej we Wrocławiu, o organizacji prawnej przemysłu stoczniowego i zakupach statków, wspomina rzeczywistość delegacji w Holandii, los szyprów/autochtonów, oraz budowę i ostateczny los stoczni w Głogowie. Zwraca też uwagę na postępującą stagnację przemysłu stoczniowego. Wspomnienia powstały dla Instytutu Śląskiego w Opolu. Zakres chronologiczny: 01.1945-1976. Miejsca wydarzeń: Toruń, Wrocław, Amsterdam, Warszawa.

Kuszewski Zbigniew

Irena Kosiecka- relacja

Irena Kosiecka, opisuje wojenne losy swojej rodziny mieszkającej na terenach Kresów Wschodnich, współżycie z Ukraińcami, mordy, grabieże, opór stawiany przez Polaków. Wysiedlenie z rodzinnych stron i osiedlenie się na Dolnym Śląsku oraz życie w nowej "małej ojczyźnie".Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Tiutków (obecnie Ukraina), Słobódka (obecnie Ukraina), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Mrozów (pow. sieradzki, woj. dolnośląskie), Strusów (obecnie Ukraina), Trembowla (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie)

Kosiecka Irena

Helena Korłub- relacja

Helena Korłub opisuje warunki życia i pracy Polonii we Francji od lat dwudziestych XX w, do 1947 r. kiedy to jej rodzice postanawiają przyjechać do Polski. Następnie Świadek omawia sytuacje panująca w regionie wałbrzyskim tuż po ich przyjeździe, stosunki społeczne, sprawa aprowizacyjna, a także postawy ludności polskiej, przybyłej z Francji na Dolny Śląsk. Zakres chronologiczny: 1920-1989 Miejsca wydarzeń: Wałbrzych (woj. dolnyśląsk), Fresnes-sur-Escaut (Francja), Boguszów (woj. dolnośląskie), Helsinki (Finlandia), Kamienna Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj, dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Poznań (woj. wielkopolskie), Valenciennes (Francja), Somain (Francja), Oberhausen (Niemcy), Onnaing (Francja)

Korłub Helena

Zofia Helwing- relacja

Zofia Helwing,córka legionisty, w relacji opisuje liczne przeprowadzki swojej rodziny związane z pracą ojca (przemysł tytoniowy), początek wojny, naloty na stolice kraju, ewakuacja na wieś, wejście Armii Czerwonej na tereny Polski. Wywózka na Syberie w 1940 r., praca przy wycince drzewa, dowożenie żywności i kopanie rowów pod Stalingradem, życie codzienne na zesłaniu. Budowa szkoły, tamy nad rzeką Iszym w Kazachstanie, wyjazd na Ukraine w 1944 r. Powrót do Polski w 1946 r. na tzw. Ziemie Odzyskane. Poszukiwanie mieszkania i pracy. Zakres chronologiczny: 1939-1950 Miejsca wydarzeń: Kowel (daw. woj. wołyńskie), Winniki (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Poznań (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wilno (daw. woj wileńskie, obecnie Litwa), Kościan (woj. wielkopolskie), Mołodeczno (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Zabielicze (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Stalingrad (obecnie Wołgograd, Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Astana (Kazachstan)  

Helwing Zofia

Wojciech Szczepanowski - relacja

Wojciech Szczepanowski opisuje działaność w stowarzyszeniu PAX i organizowanie jego struktur, pracę w "Słowie Powszechnym", kontakty z KOR-em i KPN-em, aktywność w Solidarności i internowanie w stanie wojennym.   Zakres chronologiczny: 1967-1989   Miejsca wydarzeń: Zielona Góra (woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Sulechów (pow. zielonogórski, woj. lubuskie), Międzyrzecz (woj. lubuskie), Komańcza (pow. sanocki, woj. podkarpckie), Słupsk (woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Piła (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), rogi (pow. sulęciński, woj. lubuskie), Kalisz (woj. wielkopolskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Siedlce (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Głogów (woj. dolnośląskie)

Szczepanowski Wojciech

Tadeusz Medyński- relacja

Tadeusz Medyński opisuje swoje dzieciństwo spędzone na Kresach Wschodnich, relacje między ludnością Polską i Ukraińską w trakcie II wojny światowej (napady, grabieże). Przejście wojsk niemieckich przez miejscowość.
Zakres chronologiczny: 1940-1944
Miejsca wydarzeń: Barysz (dawniej woj. tarnopolskie, obecnie Ukraina), Mazury, Tarnopol, Buczacz

Medyński Tadeusz

Piotr Maciejewski- relacja

Piotr Maciejewski, opisuje swoją działalność antykomunistyczną (rozpoczętą jeszcze w szkole licealnej w Wieruszowie, a następnie kontynuował ją na studiach we Wrocławiu),organizator podziemnego ruchu wydawniczego, założyciel nielegalnych studenckich organizacji w czasie stanu wojennego. Drukował, składał i dystrybuował nielegalną prasę i podziemne wydawnictwa. Zajmował się także ich rozwożeniem po Dolnym Śląsku i dostarczaniem ich do Warszawy. Organizator i uczestnik strajków studenckich w czasie stanu wojennego.Zakres chronologiczny: 1980-1989 Miejsca wydarzeń: Wieruszów (woj. łódzkie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie)  

Maciejewski Piotr

Bożena Łukaszek- relacja

Relacja Bożeny Łukaszek rozpoczyna się od momentu wybuchu Powstania Warszawskiego. Decyzja ojca Świadka o przeprowadzce do Pruszkowa, obóz przejściowy, wypędzenia ludności Polskiej przez Niemców po kapitulacji stolicy, wywózki, łapanki. Po wojnie wyjazd na Ziemie Zachodnie, życie codzienne z rodowitymi mieszkańcami tych terenów. Zakres chronologiczny: 1944-1945Miejsca wydarzeń: Włochy (obecnie dzielnica Warszawy), Pruszków (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kudowa- Zdrój (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie), Łódź (woj. łódzkie), Koluszki (woj. łódzkie)

Łukaszek Bożena

Tadeusz Horbacz - relacja

Tadeusz Horbacz opisuje działaność w gorzowskim Duszpasterstwie Akademickim, problem inwigilacji przez Służby Bezpieczeństwa, zaangażowanie w działalność opozycyjną, kolportaż pism niezależnych, pielgrzymi do Częstochowy, zaangażowanie kościoła w pomoc prześladowanym przez system komunistyczny, działaność w gorzowskiej Solidarności, internowanie w stanie wojennym, pracę w przemyśle i problemy ze znalezieniem pracy po wyjściu z więzienia, a także problem cenzury.   Zakres chronologiczny: 1950-1990   Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Lipki Wielkie (pow. gorzowski, woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Szczecin (Woj. zachodniopomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie)

Horbacz Tadeusz

Irena Paszun - relacja

Irena Paszun opisuje napaści UPA na ludność polską, wysiedlenie na Ziemie Zachodnie, relacje Polaków z Niemcami i wysiedlenie ludności niemieckiej, kontakty handlowe z radzieckimi żołnierzami, przymusowe odgruzowywanie miasta.   Zakres chronologiczny: 1937-1947   Miejsca wydarzeń: Granne (pow. siemiatycki, woj. podlaskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wilków Wielki (pow. dzierżoniowski, woj. dolnośląskie), Ludów Śląski (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Niemcza (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie)

Paszun Irena

Results 3601 to 3700 of 4158