Pokazano 1012 rekordów

Opis archiwalny
Relacje historii mówionej i spisane wspomnienia Jednostka archiwalna With digital objects
Drukuj podgląd Hierarchy Zobacz:

Monika Sienkiewicz - relacja

Relacja Moniki Sienkiewicz, dyrektorki polskiej szkoły w Reykjaviku, opisującej problematykę funkcjonowania szkoły, relacji z rodzicami, krąg oddziaływania zarówno w społeczności polskiej jak i wśród Islandczyków, kwestie programowe i związane z misją edukacyjną; świadek opowiada też o swoim wcześniejszym pobycie w Anglii, porównuje warunki klimatyczne Polski i Islandii, nieco uwag poświęca zmieniającemu się stosunkowi Islandczyków do Polaków i samej polonii islandzkiej; zapytana, opowiada o charakterytstycznych dźwiękach i zapachach Islandii.   Zakres chronologiczny: 2007-2015 Miejsca wydarzeń: Słupsk (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Manchester (Wielka Brytania), Blackpool (Wielka Brytania), Reykjavik (Islandia), Kópavogur (Islandia), Hafnarfjörður (Islandia), Keflavik (Islanida), Akranes (Islandia), Mosfellsbær (Islandia), Reykjanesbær (Islandia), Selfoss (Islandia)

Sienkiewicz Monika

Monika Wojsław i Katarzyna Olichwier - relacja

Relacja Moniki Wojsław, zamieszkałej na Islandii od 2007 roku, dotycząca jej życia i pracy na Islandii, obserwacji przyrody islandzkiej i zachowań Islandczyków, porównania warunków pracy i warunków bytowych w Polsce i na Islandii; świadek opisuje też okoliczności i motywy swojego przyjazdu na Islandię.   Katarzyna Olichwier, zamieszkała na Islandii od 2014 roku, odpowiadając na te same lub podobne pytania porusza te same wątki, ale jej wypowiedzi są dużo krótsze i uboższe w szczegóły.   Zakres chronologiczny: 2007-2015   Miejsca wydarzeń: Ełk (woj. warmińsko-mazurskie), Reykjavik (Islandia)

Wojsław Monika

Edward Skubisz - relacja

Relacja Edwarda Skubisza, teologa i założyciela Fundacji Dom Pokoju, syna polskiego żołnierza I Polskiej Dywizji Pancernej generała Maczka, która wyzwalała Holandię, opisuje dzieje życie ojca świadka, jego naukę u Brunona Szulca, drogę ojca urodzonego w Drohobyczu do Bredy w Holandii z oddziałami generała Maczka, ofensywę w Normandii, wyzwalanie Holandii, a także odebrane wychowanie w duchu tolerancji.   Zakres chronologiczny: 1939-2010   Miejsca wydarzeń: Drohobycz (Ukraina), Breda (Holandia), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Antwerpia (Belgia), Arnhem (Holandia), Londyn (Wielka Brytania), Poznań (woj. wielkopolskie)

Skubisz Edward

Maciej Zięba OP - relacja

Relacja Macieja Zięby OP, dominikanina, zaangażowanego w działalność opozycyjną w latach 70. i 80. XX w., dotycząca jego kontaktów ze środowiskiem opozycyjnym, w szczególności zaś strajku we wrocławskiej zajezdni autobusowej nr 7 w sierpniu 1980 r.; świadek skupia się na opisie atmosfery panującej wśród strajkujących i zaangażowania lokalnego Kościoła w strajk; mniej miejsca poświęca wrażeniom z I pielgrzymki Jana Pawła II do Polski, swojemu zaangażowaniu w Klub Inteligencji Katolickiej i przyczynom wstąpienia do zakonu, jednak wszystkie wątki splatają się w jedną spójną opowieść.   Zakres chronologiczny: 1973-1980   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kraków (woj. małopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wambierzyce (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Zięba Maciej OP

Andrzej Kiełczewski - relacja

Relacja Andrzeja Kiełczewskiego, członka Studenckiego Komitetu Solidarności we Wrocławiu i uczestnika strajku w zajezdni autobusowej nr 7 w sierpniu 1980 r., dotycząca strajku, jego organizacji i atmosfery panującej wśród jej uczestników a także osób postronnych, z którymi swiadek miał styczność opuszczając kilkakrotnie teren zajezdni; świadek w mniejszym stopniu poruszył wątki swojej działalności w SKS, sytuacji w momencie wprowadzenia stanu wojennego i swojej emigracji do Szwecji; zdawkowo mówi o swojej pracy w szwedzkiej firmie konsultingowej w Polsce na przełomie lat 80. i 90. XX w.   Zakres chronologiczny: 1976-1990   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Sztokholm (Szwecja), Kraków (woj. małopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Kiełczewski Andrzej

Bolesław Dul - relacja

Relacja Bolesława Dula, kresowiaka, kaprala LWP, dotycząca życia w Horodkowie przed wojną, wywózki do Rosji i pracy przymusowej w tartaku, powołania do I Armii Wojska Polskiego, i służby w 5. pułku piechoty 2. Warszawskiej Dywizji Piechoty oraz pierwszych lat powojennych na tzw. Ziemiach Odzyskanych; świadek opisuje szczegóły wysiedlenia i transportu do Swierdłowska (dziś Jekaterynburg), warunki pracy i mieszkania, a następnie powołanie do wojska; opowiada o ćwiczeniach w Sielcach nad Oką, próbie forsowania Wisły pod Puławami, postój w Warszawie w czasie trwania Powstania Warszawskiego, zdawkowo wspomina o walkach na Wale Pomorskim; opisuje też odnalezienie rodziny ekspatriowanej na Dolny Śląsk i okoliczności zamieszkania w Lipnicy; mniej szczegółowo opowiada o swojej edukacji na Kresach Wschodnich i stosunkach z Ukraińcami przed wojną.   Zakres chronologiczny: 1932-1946   Miejsca wydarzeń: Horodków (daw. pow. Rohatyn, Ukraina, wieś nieistniejąca), Rogatin (Rohatyn, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Nowy Zawod (obłast swierdłowska, Federacja Rosyjska), Sel'cy (Sielce nad Oką, Federacja Rosyjska), Puławy (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lublin (woj. lubelskie), Żagań (woj. dolnośląskie), Lipnica (pow. Środa Śląska, woj. dolnośląskie), Żytmierz (Ukraina), Chełm (woj. lubelskie), Smoleńsk (Rosja), Kowel (Ukraina), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Mława (woj. mazowieckie), Opole (woj. opolskie), Berlin (Niemcy)

Dul Bolesław

Bolesław Wiśniewski - relacja

Relacja Bolesława Wiśniewskiego, pracownika Zakładu Naprawy Nadwozi Samochodowych w Jelczu, urodzonego na Kresach Wschodnich II RP, wspominającego swą rodzinną wieś (kolonię) Alfredówkę, położoną tuż przy granicy z Ukraińską SRR, przejście żołnierzy radzieckich w 1944 r., wysiedlenie i transport na tzw. Ziemie Odzyskane, pierwsze lata w Laskowicach i pracę przy budowie i naprawie ciężarowych samochodów pożarniczych; świadek szczegółowo opisuje warunki transportu, wspomina zamieszkałych w Laskowicach Niemców, wysiedlonych w 1948 r., wspomina też niektóre wydarzenia z pracy i mówi o swoim stosunku do niej.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Alfredówka (Ukraina, kolonia nieistniejąca); Podrałówka (kolonia nieistniejąca, Ukraina); Moczulanka (Močulânka, obw. Równe, Ukraina); Laskowice Oławskie (dziś Jelcz-Laskowice, pow. Oława, woj. dolnośląskie)

Kowalska Danuta

Rysto Torkowski - relacja

Relacja uchodźccy z greckiej Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlenia się, nauki i pracy w Polsce. Zakres chronologiczny: 1948-1982. Miejsca wydarzeń: Macedonia Egejska (Grecja), Jugosławia; Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Duszniki-Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Police (woj. zachodniopomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Saloniki (Grecja), Bela Cerkva (Serbia), Canberra (Australia), Brisbane (Australia), Hamburg (Niemcy), Szczawno Zdrój / Solice Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie)

Torkowski Rysto

Mój Życiorys

Autorka na początku przedstawia swoje dzieciństwo i młodość. Wspomina o napadach UPA na Polaków. Następnie dokładnie opisuje pobyt wraz z dziećmi i rodzicami na Syberii. Przedstawia warunki podróży. Opowiada o tragicznych warunkach życia, głodzie i próbie przetrwania w niegościnnym terenie. Wspomina o związku z innym zesłańcem. Później opowiada o nieudanej próbie powrotu do Polski i o pracy w kołchozie w Nowogardzie. Autorka opisuje trudy życia, a szczególnie wysiłek związany ze zdobyciem pożywienia. Wspomina również swój powrót do Polski Zakres chronologiczny: 1918-1947 Miejsca wydarzeń: Mszana Dolna (woj. małopolskie, pow. limanowski), Liłużnów (Ukraina), Tomsk (Rosja), Nowogard (woj. zachodniopomorskie, pow. goleniowski), Poznań (woj. wielkopolskie), Chociwel (woj. zachodniopomorskie, pow. stargardzki)

Pawlęga

Teresa Ślusarek - relacja

Relacja Teresy Ślusarek, pracownicy szkoły pielęgniarsko-położniczej we Wrocławiu, na temat czasów jej nauki w szkole oraz utworzenia "Solidarności"; świadek opowiada o przyjeździe do Wrocławia z Wielunia, opisuje zniszczone miasto, przybycie do szkoły pielęgniarsko-położniczej, kadrę nauczycielską i niektóre wydarzenia, np. usunięcie jednej z uczennic z powodów politycznych; wspomina o naciskach politycznych na uczennice placówki; mówi o powołaniu "Solidarności" w szkole, a także o wpadce czołowych jej działaczy w Warszawie, nie wymienia jednak nazwisk; świadek powtarza niektóre wątki, a relacja jest momentami chaotyczna, być może z powodu choroby.   Zakres chronologiczny: 1948-1980   Miejsca wydarzeń: Wieluń (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Londyn (Wielka Brytania), Wilno (Litwa)

Ślusarek Teresa

Marian Tobis - relacja

Relacja Mariana Tobisa, zamieszkałego w Jeleniej Górze od 1945 r., dotycząca wojennych losów jego rodziny, osiedlenia na Dolnym Śląsku i pierwszych lat funkcjonowania miasta; świadek barwnie opisuje stosunki panujące w mieście, rolę pozostałych jeszcze Niemców, zakłady pracy, PUR, szkoły, komunikację miejską, napięcia między Armią Czerwoną, wojskiem polskim i stroną czechosłowacką, podaje wiele szczegółów i nazwisk; mniej miejsca poświęca czasom okupacji niemieckiej i swojej pracy przymusowej w gospodarstwie niedaleko swojego miejsca urodzenia.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Praszka (pow. wieluński, woj. łódzkie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Śnieżka (Karkonosze), Kijów (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Karpacz (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Harrachov (Republika Czeska)

Tobis Marian

Tadeusz Kuranda - relacja

Relacja Tadeusza Kurandy zaangażowanego w działalność opozycyjną w latach 80. XX w., dotycząca jego kontaktów ze środowiskiem opozycyjnym, strajków w Zajezdni przy ul. Grabiszyńskiej i Pafawagu, internowania w Grodkowie, pracy drukarza wydawnictw podziemnych.   Zakres chronologiczny: 1980-1990   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Lądek Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Kuranda Tadeusz

Józef Ikało - relacja

Relacja Józefa Ikało, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej wsi Krajnia, stosunków polsko-ukraińskich przed i w czasie wojny, wypadków związanych z przejściem frontu w 1945 r., wysiedleń w 1946 i 1947 r., podróży i przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, nauki i pracy zawodowej oraz życia kulturalnego Ukraińców w Białym Borze (zespół muzyczny, kino, cerkiew, zwyczaje, zabawy); świadek mówi też o ustosunkowaniu się części przesiedleńców do swojej ukraińskiej tożsamości; wspomina też współżycie grup etnicznych w Białym Borze (Niemcy, Ukraińcy, Kaszubi, Białorusini).   Zakres chronologiczny: 1939-1992   Miejsca wydarzeń: Krajna (daw. pow. Dobromil, woj. lwowskie, wieś nieistniejąca), Bińcze (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Lędyczek (pow. Złotów, woj. wielkopolskie), Słupsk (woj. pomorskie), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Arłamów (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Chojnice (woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Kaliska (pow. starogardzki, woj. pomorskie), Drzonowo (pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie), Stepień (pow.szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Komańcza (pow. sanocki, woj. podkarpackie)

Ikało Józef

Michał Kowalczyk - relacja

Relacja Michała Kowalczyka, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej wsi Krajna, czasów II Wojny Światowej i działań okupanta niemieckiego i rosyjskiego, wywózki na tzw. Ziemie Odzyskane i zakwaterowania w Białym Borze, działań zmierzających do nawiązania kontaktów z rozproszoną rodziną, organizowania szkoły ukraińskiej i parafii grekokatolickiej w Białym Borze oraz społeczności ukraińskiej tamże; świadek opowiada szczegółowo kilka wątków, np. ukrycie się w Krajni Ukraińców uciekających przed polskim wojskiem, poszukiwanie domu w Białym Borze, dużo miejsca poświęca, wraz z żoną, obsadzie personalnej i ocenie kierownictwa szkoły ukraińskiej w Białym Borze; na końcu przytacza opowieść świadka zabójstwa gen. Karola Świerczewskiego.   Zakres chronologiczny: 1939-1965   Miejsca wydarzeń: Krajna (daw. pow. Dobromil, woj. lwowskie, wieś nieistniejąca), Bińcze (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Toronto (Kanada), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Sydney (Australia), Katowice (woj. śląskie), Olszanica (pow. leski, woj. podkarpackie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Lędyczek (pow. złotowski, woj. wielkopolskie), Białogard (woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Zegrze (pow. legionowski, woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Brzeżawa (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Olszanowo (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Czaplinek (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Sokal (Ukraina), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Kowalczyk Michał

Józef Dobosz - relacja

Relacja Józefa Dobosza, Ukraińca, dotycząca jego rodzinnej wsi Krecowa, tamtejszych stosunków narodowościowych i społecznych przed II Wojną Światową, okupacji niemieckiej i radzieckiej, pracy w niemieckiej organizacji junackiej, ucieczki i wstąpienia do Ukraińskiej Powstańczej Armii, aresztowania i więzienia Sanoku, Sztumie oraz w obozach w Jaworznie i Strzelcach Opolskich, pracy w Powiatowym Przedsiębiorstwie Robót Budowlanych w Miastku, życia ukraińskiej diaspory w Białym Borze i kontaktów z rodziną przesiedloną na Ukrainę i przebywającą w Kanadzie; świadek szczegółowo opowiada wiele epizodów ze swojego życia, zarówno przed wojną jak i w jej czasie i w latach powojennych.   Zakres chronologiczny: 1937-1990   Miejsca wydarzeń: Kreców (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Kuźmina (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Sanok (woj. podkarpackie), Jaworzno (woj. śląskie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Miastko (woj. zachodniopomorskie), Czortków (Čortkìv, Ukraina), Toronto (Kanada), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Sztum (woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Chojnice (woj. pomorskie), Konin (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Sieradz (woj. łódzkie), Nowy Dwór Gdański (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Tyrwa Wołoska (woj. podkarpackie), Żurawica (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Oświęcim (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Pruszcz Gdański (woj. pomorskie), Dyminek (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Tarnopol (Ukraina), Jarosław (woj. podkarpackie), Warszawa (woj. mazowieckie), Edmonton (Kanada)

Dobosz Józef

Zofia Skoczypiec - relacja

Relacja Zofii Skoczypiec, Ukraińki przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", dotycząca jej rodzinnej wsi Trójca, życia codziennego tuż po wojnie, wysiedlenia w 1947 r. i pierwszych lat pobytu na tzw. Ziemiach Odzyskanych, relacjach z ludnością polską, organizowania się ludności ukraińskiej wokół cerkwi, szkoły i stowarzyszenia kulturalnego, przełamywania wraz z Polakami wzajemnych uprzedzeń i ucieczek na Zachód w latach późniejszych; świadek czyni też pewne refleksje na temat tożsamości Ukraińców i małżeństw mieszanych, opowiada też historię swojego ojca, który przed II Wojną Światową wyjeżdżał do Francji, aby zarobić na warsztat tkacki.   Zakres chronologiczny: 1936-2015   Miejsca wydarzeń: Trójca (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Rybotycze (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Wybudowanie (dziś Biały Dwór, pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Kreców (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Sanok (woj. podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Tarnów (woj. małopolskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Gdynia (woj. pomorskie)

Skoczypiec Zofia

Ołena Skoczypiec - relacja

Relacja Ołeny Skoczypiec, Ukraińki przesiedlonej podczas wojny do Besarabii a następnie podczas Akcji "Wisła"; świadek porusza temat relacji Ukraińców z Polakami w rodzinnej wsi i następnie na przesiedleniu w Besarabii i na tzw. Ziemiach Odzyskanych, opowiada też o warunkach życia i pracy nauczyciela w szkole polskiej i ukraińskiej po II Wojnie Światowej, dużo miejsca poświęca kwestii organizowania cerkwi grekokatolickiej w Białym Borze i relacjom z księżmi rzymskokatolickimi; świadek często opowiada ogólnie, zasłania się niepamięcią.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Miłków (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Mandża (Besarabia), Oleszyce (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Kaliska (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Drzewiany (pow. koszaliśki, woj. zachodniopomorskie), Koszalin (Woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Załuż (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Skoczypiec Ołena

Olga Uchryn - relacja

Relacja Olgi Uchryn, Ukraińki przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", opowiadająca o życiu w bieszczadzkiej wsi w latach 40. XX w. i na tzw. Ziemiach Odzyskanych w latach 50.-80. XX w., najwięcej uwagi poświęcając relacjom Polaków i Ukraińców, warunkom życia i życiu codziennemu; porusza też temat partyzantki ukraińskiej, wywózki ojca na Sybir, przesiedlenia, organizowania PGR, odwiedzin stron rodzinnych, organizowania się lokalnej cerkwi grekokatolickiej.   Zakres chronologiczny: 1945-2015   Miejsca wydarzeń: Żernica Niżna (pow. leski, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Dyminek (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kaliska (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kołtki (pow. szczecinecki, woj. Zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kocborowo (Starogard Gdański, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Goleniów (woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Bylica (woj. zachodniopomorskie), Żary (woj. lubuskie), Żagań (woj. lubuskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Ciechocinek (pow. aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie), Hoczew (pow. leski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Uchryn Olga

Leonidas Gogarowski - relacja

Relacja uchodźccy z greckiej Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlenia się, nauki i pracy w Polsce. Zakres chronologiczny: 1948-1960. Miejsca wydarzeń: Agios Germanos (Grecja); Lądek-Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Police (woj. zachodniopomorskie), Kraków (woj. małopolskie), Tetowo (Macedonia), Skopje (Macedonia), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Călimănești (Rumunia), Cluj Napoka (Rumunia), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Gdynia (woj. pomorskie)

Gogarowski Leonidas

Moja droga na Dolny Śląsk

Autor opisuje okupację niemiecką w rodzinnym miasteczku - Krzywin. Przedstawia losy swojego ojca, który podczas Kampanii Wrześniowej dostał się do sowieckiej niewoli, a po dwóch latach udało mu się dołączyć do Armii generała Andersa. Opowiada o swojej powojennej edukacji: najpierw w Liceum Ogólnokształcącym w Kościanie, a później na Wyższej Szkole Pedagogicznej we Wrocławiu. Wspomina o indoktrynacji w szkolnictwie. Następnie wspomina o swojej pracy, jako nauczyciela matematyki, w Trzebnicy najpierw w szkole publicznej, a później przyzakładowej szkole zawodowej. Pokrótce opisuje powojenne miasto. Przedstawia również swój wkład w reformowanie i organizowanie szkolnictwa zawodowego na terenie miasta. Jego działania uwieńczyło powołanie Zespołu Szkół Zawodowych. Na koniec autor wspomina, że za swoja pracę otrzymał: Złoty Krzyż Zasługi i Krzyż Kawalerski. Zakres chronologiczny: 1933-2008 Miejsca wydarzeń: Krzywin (woj. wielkopolskie, pow. kościański), Kościan (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie)

Grzemski Wacław

Anna Murdza - relacja

Relacja Anny Murdzy, Łemkini przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", dotycząca przesiedlenia na tzw. Ziemie Odzyskane i pierwszych lat tamże, stosunków z ludnością polską i ukraińską; relacja początkowo będąca opowieścią świadek przyjmuje szybko kształt rozmowy redaktora ze świadek i jej córką na tematy związane z kulturą ludową Łemków - ubioru, języka, potraw; świadek cytuje tradycyjne piosenki i anegdoty, wraca też w ograniczonym zakresie do wspomnień z rodzinnej wsi z lat 40. XX w. i problemu partyzantki polskiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1945-2015   Miejsca wydarzeń: Wola Michowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Słowacja, Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Brzezie (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Międzyborze (pow. świdwiński, woj. zachodniopomorskie), Komańcza (pow. sanocki, woj. podkarpackie)

Murdza Anna

Petronela Kozłowicz - relacja

Relacja Petroneli Kozłowicz, mieszkanki Wilna, będącej świadkiem wejścia Armii Czerwonej do miasta w 1939 r., a następnie Wehrmachtu w 1941 r.; świadek skupia się jednak głównie na opisie sytuacji tuż po wyzwoleniu przez Armię Krajową i ponownym wkroczeniu Armii Czerwonej, wspomina represje Rosjan i moment ucieczki do Ełku i na Dolny Śląsk przed wywózką; przytacza też kilka szczegółowych historii z okupacji niemieckiej i opowiada o ojcu, zmobilizowanym w 1939 r. do armii polskiej i odnalezionym w 1947 r. w Podzamku koło Kłodzka.   Zakres chronologiczny: 1939-1947   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Kowno (Litwa), Podzamek (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Kozłowicz Petronela

Anna Zając - relacja

  • Relacja Anny Zając, mieszkanki podlwowskich Sokolnik, wspominającej przedwojenne życie w rodzinnej wsi, okupacje: niemiecką i radziecką, warunki życia i głód, traktowanie przez okupantów, następnie dokwaterowanie rodziny łemkowskiej i zmuszenie do wyjazdu z rodzinnej wsi, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, warunki mieszkaniowe, życie codzienne i rodzinne; wspomina też dobre relacje z zastanymi po przyjeździe Niemcami - zwykłymi ludźmi, lekarzem, księdzem; opowiada też o odwiedzinach rodzinnej wsi i Kresów w 1990 r.  
  • Zakres chronologiczny: 1938-1990  
  • Miejsca wydarzeń:
    Sokìl'niki (Sokolniki, daw. pow. Lwów, Ukraina),
    L'viv (Lwów, Ukraina),
    Oława (woj. dolnośląskie),
    Wierzbno (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
    Marcinkowice (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
    Sambor (Ukraina),
    Drohobycz (Ukraina),
    Gródek (Ukraina),
    Kamionka Strumiłowa (Ukraina),
    Rudki (Ukraina),
    Wrocław (woj. dolnośląskie),
    Radziechów (Ukraina)

Zając Anna

Janina Czwartacka - relacja

Relacja Janiny Czwartackiej na temat sytuacji w jej rodzinnej wsi Tiutków i okolicach Trembowli w latach 1939-1945 oraz wywózki na tzw. Ziemie Odzyskane; świadek opisuje morderstwa dokonywane przez nacjonalistów z UPA na okolicznej ludności polskiej, ukrywanie się przed Ukraińcami, wkroczenie Armii Czerwonej w 1943 r., i drogę pociągiem z Trembowli do Wrocławia-Brochowa - konieczność wyżywienia inwentarza, straty dobytku, zabójstwo jednego z współwywiezionych; wspomina też ucieczkę ludności cywilnej z centralnej i zachodniej Polski przez rejon Trembowli, napięte relacje z Ukraińcami przed II Wojną Światową oraz regionalizmy Polaków mieszkających w innych wsiach; osobno opowiada o śmierci swojego brata w bitwie pod Budziszynem; relacja jest dość chaotyczna, choć bogata w szczegóły.   Zakres chronologiczny: 1938-1946   Miejsca wydarzeń: Tût'kìv (Tiutków, Ukraina), Pantaliha (Pantalicha, Ukraina), Terebovlâ (Trembowla, Ukraina), Bautzen (Budziszyn, Niemcy), Wrocław-Brochów (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Zazdrość (Ukraina), Ostrowczyk (Ukraina), Katowice (woj. śląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Ołyka (Ukraina), Ruzdwiany (Ukraina), Darachów (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie)

Czwartacka Janina

Adam Kisiel - relacja

Relacja Adama Kisiela, lwowiaka, świadka obrony miasta w 1939 r., żołnierza AK, aresztowanego przez Rosjan i wywiezionego do pracy przymusowej w kopalni węgla w Krasnym Donie, po wojnie zmuszonego do wyjazdu z Lwowa do Wrocławia i następnie z Wrocławia do Łodzi w obawie przed represjami.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: L'viv (Lwów, Ukraina), Krasnyj Don (prawdopodobnie Krasnodon/Sorokine, Ukraina), Starobìl's'k (Starobielsk, Ukraina), Dnìpropetrows'k/Dnipro (Dniepropietrowsk, Ukraina), Moskwa (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Kisiel Adam

Jerzy Dul - relacja

Relacja Jerzego Dula, autora i redaktora podziemnego pisma „Drogowskaz. Gazetka wojenna NSZZ «Solidarność» Kolejarzy Dolny Śląsk”. W związku z prowadzoną działalnością polityczną został 21 VIII 1982 aresztowany wraz z Krzysztofem Ciurejem i Andrzejem Drabikowskim. Skazany dnia 25 X 1982 przez Sąd Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu na 1 rok więzienia. Świadek opowiada o przeżyciach związanych z działalnością opozycyjną, aresztowaniem oraz przesłuchaniem i rozprawą sądową.   Zakres chronologiczny: 1980-1990 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie)

Jerzy Dul

Stanisław Cielesz - relacja

Relacja Stanisława Cielesza, kresowiaka, wspominającego czasy II Wojny Światowej w rodzinnej okolicy, od momentu budowy okopów przez Wojsko Polskie we wrześniu 1939 r., poprzez okupację niemiecką i wkroczenie Armii Czerwonej, następnie opisuje niektóre aspekty swojej służby w Korpusie Bezpieczeństwa Wewnętrznego i poszukiwanie mieszkania po zakończeniu służby; najwięcej szczegółów świadek poświęca aresztowaniu przez NKWD i kilkakrotną próbę ucieczki, ukrywanie się przed radzieckimi służbami, a także kwestii obecności religii w Wojsku Polskim i KBW, próbom zwerbowania w struktury Urzędu Bezpieczeństwa oraz pomocy, jakiej udzielili mu poszczególni wojskowi podczas poszukiwania pracy i mieszkania po zakończeniu służby wojskowej; wspomina też o represjach, jakie dotknęły jego rodzinę na Kresach po zajęciu ich przez ZSRR, represjach jakich dopuszczało się NKWD na żołnierzach AK i kontroli, jaką UB sprawowało nad szeregowymi żołnierzami WP.   Zakres chronologiczny: 1939-1952   Miejsca wydarzeń: Dzmisevičy (Dmisiewicze, Białoruś), Nemnovo (Niemnowo, Białoruś), Vojtovcy (Wójtowce, Białoruś), Sapockin (Sopoćkinie, Białoruś), Grodna (Grodno, Białoruś), Wrocław (woj. dolnośląskie), Opatów (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lębork (woj. pomorskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Wołczyn (pow. kluczborski, woj. opolskie), Namysłów (woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Cielesz Stanisław

Charlotte Martha Maria Skuriat (Judaschke) - relacja

Realcja Charlotte Marthy Marii Skuriat z domu Judaschke zawierająca wspomnienia z dzieciństwa spędzonego w Gardnie Wielkiej, okresu wojennego oraz życia na dawnych terenach niemieckich w powojennej Polsce. Autorka relacji opisuje swoje dzieciństwo, podczas którego musiała pracować w gospodarstwie rolnym. Podaje przykłady życia codziennego: mecze piłki nożnej, festyny, przedwojenną edukację. Opisuje też stosunki z ludonością żydowską i sytuacje Żydów w Słupsku okresu wojennego. W roku 1954 zawiera ewangelicko-katolickie małżeństwo z pochodzącym z Wilna mężem. Porusza też temat podróży do Wilna w 1958 roku, a także miesiąc spędzony w Rosji. Część relacji poświęca też osobie brata męża, który zginął w Katyniu.   Zakres chronologiczny: 1927-2016 Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie) , Słupsk (pow. słupski, woj. pomorskie), Wilno (Litwa), Berlin (Niemcy), Hamburg (Niemcy)

Skuriat (Judaschke) Charlotte Martha Maria

Garść moich wspomnień z lat pionierskich i pracy w ciągu 25 lat w Szkole Podstawowej w Zwróconej

wspomnienia Stanisławy Siekańskiej, kierowniczki Szkoły Podstawowej w Zwróconej w latach 1945-1969; do maszynopisu wklejone fotografie: na k. 2 budynek Szkoły Podstawowej w Zwróconej (zob. F-1605) oraz fotografie paszportowe S. Siekańskiej i jej męża, Krystyna Siekańskiego; na k. 9 uroczystości XX-lecia Szkoły Podstawowej w Zwróconej (zob. F-1606); na k. 10 nauczycielki ze Szkoły Podstawowej w Zwróconej (zob. F-1607); na k. 12 uczniowie Szkoły Podstawowej w Zwróconej (zob. F-1608)

Siekańska Stanisława

Relacja Zdzisława Zielińskiego

Zdzisław Zieliński, syn tramwajarza, jako 16-latek wraz z rodziną przyjechał jesienią 1945 r. ze Lwowa do Wrocławia pierwszym transportem tramwajarzy. W swojej relacji szczegółowo opisuje nastroje panujące wśród Polaków przygotowujących się do opuszczenia rodzinnego miasta, warunki panujące podczas podróży do Wrocławia (m.in.: współpasażerowie, higiena osobista, wypadki, najścia sowieckich żołnierzy) oraz pierwsze miesiące życia we Wrocławiu (m.in.: zdobycie mieszkania, uruchomienie komunikacji miejskiej, odgruzowywanie, usuwanie śladów niemieckiej przeszłości, pierwsze święta Bożego Narodzenia). Relacja ma charakter literacki; autor dzieli się swoją wiedzą dot. historii Kresów i Dolnego Śląska oraz porównuje Lwów z Wrocławiem.  
Zakres chronologiczny: 1945 Miejsca wydarzeń: Lwów, (Tarnów, Kraków), Wrocław

Zieliński Zdzisław

Adam Drwięga - relacja

Relacja księdza rzymskokatolickiego pracującego na terenie archidiecezji wrocławskiej dot. osoby kard. Bolesława Kominka, okoliczności powstania i konsekwencji Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich, a także relacji polsko-niemieckich. Zakres chronologiczny: 1956-1974.   Miejsca wydarzeń: Sanok (woj. podkarpackie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Przemyśl, Tarnów (woj. podkarpackie) (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Katowice (woj śląśkie), Chojnów (woj. dolnośląskie), Fatima (Portugalia), Boguszów-Gorce (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Moskwa (Rosja), Rzym (Włochy), Komańcza (woj. podkarpackie), Jerozolima (Izrael), Berlin (Niemcy), Dortmund (Niemcy)

Drwięga Adam ks. inf.

Dorastałam w walce o przetrwanie

Wspomnienia Hanny Wodzickiej z ostatnich wakacji w przedwojennej Polsce oraz z lat II Wojny Światowej, w czasie której autorka wraz z siostrą pracowała w warszawskiej fabryce Monopolu Tytoniowego, była więziona w obozie Altvorwerk (podobóz obozu koncentracyjnego Stutthof) i wykorzystywana przez Niemców do prac fortyfikacyjnych; autorka opisuje życie rodzinne wśród najbliższych (wyjazd do Monasterzysk), wspomina też wyjazd na kolonie do Rabki i stosunki na nim panujące; z czasów wojny autorka opisuje pomoc, jaką jej rodzina udzielała członkom Kedywu Armii Krajowej, organizację szpitala polowego w fabryce oraz sposoby dywersji i wykradania papierosów na potrzeby AK przez nią i jej siostrę; czas Powstania Warszawskiego wspomina z lokalnej perspektywy (wydarzenia w fabryce, losy dyrektora itp.); z pobytu w obozie Altvorwerk wspomina, oprócz własnych przeżyć dotyczących warunków bytowych, obserwacje z sąsiadującego "przez płot" obozu koncentracyjnego; opisuje ucieczkę z obozu wraz z siostrą, ukrywanie się i pomoc, jaką udzieliły jej przypadkowe osoby, także Niemcy. Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Rabka (woj. małopolskie), Monastiriska (Monasterzyska, daw. woj. tarnopolskie, Ukraina), Zielonka (pow. Wołomin, woj. mazowieckie), Sztutowo (obóz koncentracyjny Stutthof, woj. pomorskie), Stary Folwark (pow. Grudziądz, woj. kujawsko-pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Poronin (pow. tatrzański, woj. małopolskie)

Wodzicka Hanna

Perykles Gogarowski - relacja

Relacja uchodźccy z greckiej Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlania się, nauki i pracy w Polsce.   Zakres chronologiczny: 1948-2000.   Miejsca wydarzeń: Grecja, (Călimăneşti) Rumunia, Bukareszt (Rumunia), Lądek-Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra-Cieplice (woj. dolnośląskie)

Gogarowski Perykles

Olga Foltyńska - relacja

Relacja Olgi Foltyńskiej, zawiera krótki opis edukacji przedwojennej, prace przymusowe w Niemczech oraz życie na Ziemiach Zachodnich po wojnie. Autorka relacji opisuje stosunki międzyludzkie, w dużej części polsko-niemieckie, a także problem biedy i alkoholizmu.   Zakres chronologiczny: 1923-1980 Miejsca wydarzeń: Komaroŭka (Komarówka, Białoruś), Poznań (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Słupsk (woj. pomorskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Makowiska (pow. pajęczański, woj. łódzkie), Włodawa (woj. lubelskie), Ustka (pow. słupski, woj. pomorskie)

Foltyńska Olga

Jerzy Kurek - relacja

Relacja Jerzego Kurka. Autor relacji opowiada o żołnierzach Armii Krajowej na Powiślu oraz represjach jakie dotykały ich ze strony komunistycznych władz. Opisuje przemiany społeczne, relacje pomiędzy osadnikami z Mazowsza a osadnikami z innych terenów Polski, oraz ich stosunek do ludności niemieckiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1940-2016 Miejsca wydarzeń: Czubajowizna (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Górki (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Jarzębina (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Kwidzyn (pow. kwidzyński, woj.pomorskie), Grajewo (woj. podlaskie), Łasin (pow. grudziądzki, woj. kujawsko-pomorskie), Wola Ręczajska (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Stare Grabie (pow. wołomiński, woj. mazowieckie)

Kurek Jerzy

Helena Podczaska - relacja

Relacja Heleny Podczaskiej, z domu Kasperkiewicz. Po wojnie autorka relacji zamieszkała w Ryjewie. Opisuje stosunki ludności autochtonicznej z ludnością napływową oraz proces osadnictwa w Ryjewie, sporo miejsca poświęca też edukacji. Porusza również kwestię działalności swojego ojca w Armii Krajowej.   Zakres chronologiczny: 1944-2016 Miejsca wydarzeń: Nadbiel (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Nowogródek (obw. grodzieński, Białoruś), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Straszewo (pow. aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie)

Podczaska Helena

Barbara Wolak - relacja

Barbara Wolak, z domu Deręgowska, emerytowana nauczycielka matematyki; opisuje proces osadnictwa w miejscowości Ryjewo po II Wojnie Światowej. Wiele uwagi poświęca budowaniu relacji z osobami przybyłymi z różnych stron Polski oraz pozostałą w Ryjewie, autochtoniczną ludnością niemiecką. W relacji znajduje się także opis funkcjonowania placówek edukacyjnych w Ryjewie.   Zakres chronologiczny: 1945-2016   Miejsca wydarzeń: Czubajowizna (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Sierpc (pow. sierpiecki, woj. mazowieckie), Wąbrzeźno (pow. wąbrzeski, woj. kujawsko-pomorskie), Wołomin (woj. mazowieckie), Sztum (woj. pomorskie)

Wolak Barbara

Marian Szarmach - relacja

Marian Szarmach, profesor nauk humanistycznych i filolog klasyczny, opowiada o nauce w szkole podstawowej w Łasinie, szkole średniej w Kwidzyniu oraz studiach na Uniwersytecie w Toruniu. Autor relacji, opisuje społeczność uniwersytecką oraz wpływ jaki miały na nią przemiany roku 1946 i 1968, a także problem donosicielstwa. Osobnym wątkiem relacji jest zbrodnia katyńska, której ofiarą był ojciec autora relacji, a także wieloletnie ukrywanie prawdy o tym, kto dopuścił się tej zbrodni.   Zakres chronologiczny: 1939-2016 Miejsca zdarzeń: Łasin (pow. grudziądzki, woj. kujawsko-pomorskie), Sztum (pow. sztumski, woj. pomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Kwidzyn (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wilno (Litwa), Genewa (Szwajcaria), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Katyń (Rosja), Mantua (Włochy)

Szarmach Marian

German Gogarowski - relacja

Relacja uchodźccy z greckiej Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlania się, nauki i pracy w Polsce. Zakres chronologiczny: 1948-2010. Miejsca wydarzeń: Wałandowo (Macedonia), Police (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Gogarowski German

Moje Miasto

Rękopis zawiera krótki opis przyjazdu i życia w powojennym Wrocławiu osieroconej dziewczyny, która przybyła do miasta z siostrą, telegrafistką w Dyrekcji Kolejowej w Radomiu, oddelegowaną na Ziemie Zachodnie. Tekst skupia się na wyglądzie miasta oraz początkach polskiego szkolnictwa i harcerstwa. Zakres chronologiczny: 19.07.1945-1.11.1945 Miejsce wydarzeń: Wrocław

Skulska Irena

Elżbieta Ziarko - relacja

Relacja Elżbiety Ziarko z domu Wysocka, która opowiada o dzieciństwie spędzonym w Godziszce, Suszu i Ryjewie. Opisuje przenikanie się tradycji przyjezdnych z różnych stron, stosunek do ludności niemieckiej a także organizacje lokalnych zespołów ludowych na Powiślu.   Zakres chronologiczny: 1943-2016   Miejsca wydarzeń: Godziszka (pow. brodnicki, woj. kujawsko-pomorskie), Susz (pow. iławski, woj. warmińsko-mazurskie), Sztum (pow. sztumski, woj. pomorskie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Malbork (pow. malborski, woj. pomorskie), Siemiany (pow. iławski, woj. warmińsko-mazurskie), Klecewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Hajnówka (woj. podlaskie), Wąbrzeźno (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Brodnica (woj. kujawsko-pomorskie), Lembarg (pow. brodnicki, woj. kujawsko-pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Zbiczno (pow. brodnicki, woj. kujawsko-pomorskie)

Ziarko Elżbieta

Stanisława Prabucka - relacja

Stanisława Prabucka, opisuje życie we wsi Stare Budy, gdzie mieszkała do końca II Wojny Światowej, opowiada o obu okupacjach: niemieckiej i radzieckiej. Od 1945 roku autorka relacji mieszkała w Kwidzyniu, gdzie organizowała działanie Koła Gospodyń Wiejskich oraz jako członek Miejskiej Rady Narodowej, zajmowała się tematyką żywienia. Opowiada o organizacji życia wiejskiego, w tym dożynek i pochodów pierwszomajowych.   Zakres chronologiczny: 1918-2016   Miejsca wydarzeń: Stare Budy (pow. wyszkowski, woj. mazowieckie), Brańszczyk (pow. wyszkowski, woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Wiedeń (Austria), Sadlinki (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Podzamcze (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Janowo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie)

Prabucka Stanisława

Ludwika Bednarska i Ryszard Pichurski - relacja

Ludwika Bednarska, z domu Pichurska oraz Ryszard Pichurski opowiadają o życiu w przedwojennym Tarnopolu, ze szczególnym uwzględnieniem relacji między Polakami, Żydami a Ukraińcami. Opisują wybuch wojny i wywózkę na Syberię, życie codzienne podczas zesłania w Kazachstanie, drogę powrotną do Polski i życie w powojennej rzeczywistości na Opolszczyźnie.   Zakres chronologiczny: 1935 - 1989   Miejsca wydarzeń: Ternopil (Tarnopol, Ukraina), Dżurun (obwód aktobski, Kazachstan), Opole (woj. opolskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Edynburg (Wielka Brytania), Teheran (Iran), Lwów (Ukraina), Saratów (Rosja), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Bytom (woj. śląskie)

Bednarska Ludwika

Władysława Ginter - relacja

Władysława Ginter z domu Kwoka, opisuje dzieniństwo w przedwojennej wsi na Podkapaciu oraz życie codzienne w powojennej Opolszczyźnie. Autorka opowiada o działalności organizacji charytatywnych, głównie Caritasu a także o stanie wojennym i internowaniu, którego doświadczyła.   Zakres chronologiczny: 1940-1992   Miejsca wydarzeń: Bratkowice (pow. rzeszowski, woj. podkarpackie), Dzierżowniów (woj. dolnośląskie), Prudnik (pow. prudnicki, woj. opolskie), Sędziszów (pow. jędrzejowski, woj. świętokrzyskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Zduńska Wola (woj. łódzkie)

Ginter Władysława

Edward Wątroba - relacja

Edward Wątroba opisuje dzieciństwo spędzone w małej wsi w powiecie limanowskim oraz życie codzienne na Ziemiach Zachodnich: w dolinie kłodzkiej oraz na Opolszyźnie.   Zakres chronologiczny: 1935-1989   Miejsca wydarzeń: Rybie Nowe (pow. limanowski, woj. małopolskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Żelazno (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Chocim (pow. prudnicki, woj. opolskie), Bochnia (woj. małopolskie), Trzebinia (pow. chrzanowski, woj. małopolskie), Pokrzywna (pow. nyski, woj. opolskie), Prudnik (woj. opolskie), Łąka Prudnicka (pow. prudnicki, woj. opolskie), Krosnowice (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Limanowa (woj. małopolskie), Sulęcin (woj. lubuskie)

Wątroba Edward

Urszula Pogoda - relacja

Urszula Pogoda, z domu Plachetka, opowiada o życiu codziennym, porusza tematy związane zarówno z życiem osobistym, obyczajami i tradycjami, a także przemianami zachodzącymi na Opolszczyźnie.   Zakres chronologiczny: 1940-1989   Miejsca wydarzeń: Leśnica (pow. strzelecki, woj. opolskie), Januszkowice (pow. krapkowicki, woj. opolskie), Reńska Wieś (pow. kędzierzyńsko-kozielski, woj. opolskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Gliwice (woj. śląskie), Opole (woj. opolskie), Zdzieszowice (pow. krapkowice, woj. opolskie), Raszowa (pow. strzelecki, woj. opolskie), Lisberg (Niemcy), Berlin (Niemcy), Katowice (woj. śląskie), Zabrze (woj. śląskie), Hanower (Niemcy), Metz (Francja), Głogówek (pow. prudnicki, woj. opolskie), Boguszyce (pow. opolski, woj. opolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Pogoda Urszula

Genowefa Moś - relacja

Genowefa Moś, z domu Turoń, opisuje początek wojny na Kresach Wschodnich, wywiezienie w głąb Syberii, lata powojenne na Ziemiach Zachodnich, zwyczaje religijne, kulinarne oraz relacje rodzinne i rówieśnicze, zarówno na Syberii, jak i w powojennej Opolszczyźnie.   Zakres chronologiczny: 1935-1989   Miejsca wydarzeń: Marianka (dziś Marjaniwka, Ukraina), Krasnojarsk (Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Namysłów (woj. opolskie), Olkusz (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Bibice (pow. krakowski, woj. małopolskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Tarnopol (Ukraina), Chodaczków Wielki (obw. tarnopolski, Ukraina), Poznań (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wieliczka (woj. małopolskie), Włoszczowa (woj. świętokrzyskie), Rychtal (pow. kepiński, woj. wielkopolskie), syców (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Kępno (woj. wielkopolskie)

Moś Genowefa

Tadeusz Leniar - relacja

Tadeusz Leniar opisuje wywózkę na Syberię, pobyt na Półwyspie Krymskim, osadnictwo na ziemiach zachodnich i życie codzienne na tym terenie.   Zakres chronologiczny: 1936-1989   Miejsca wydarzeń: Podkamień (Ukraina), Kluczbork (woj. opolskie), Żagań (woj. lubuskie), Skorzynice (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Syberia, Krym, Wołczyn (pow. kluczborski, woj. opolskie), Skorzynice (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie)

Leniar Tadeusz

Antoni Brud - relacja

Antonii Brud opisuje powojenną organizację życia, represje ze strony władz komunistycznych, działalność Związku Żołnierzy Górników Represonowanych Politycznie.   Zakres chronologiczny: 1947-2007   Miejsca wydarzeń: Gniewczyna Łańcucka (pow. przeworski, woj. podkarpackie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Zawidów (pow. zgorzelecki, woj. dolnośląskie), Lubań (woj. dolnośląskie)

Brud Antoni

Hieronim Marysiak - relacja

Hieronim Marysiak opisuje dzieciństwo w Płotyczy, wywózkę do Kazachstanu, przyjazd na Ziemie Zachodnie, a także życie codzienne w okresie powojennym,  pracę w Milicji Obywatelskiej, wspomina też o sprawie Zdzisława Marchwickiego.   Zakres chronologiczny: 1933-1990   Miejsca wydarzeń: Płotycza (obwód tarnopolski, Ukraina), Aktobe (Kazachstan), Legnica (woj. dolnośląskie), Brodnica (pow. kluczborski, woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Biadacz (pow. kluczborski, woj. opolskie), Lwów (Ukraina), Stanisławów (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Horodyszcze, Gryfów Śląski (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)Wołczyn (pow. kluczborski, woj. opolskie), Kraków (woj. małopolskie)

Marysiak Hieronim

Zjawisko choroby ruin

Praca studencka pod tutułem "Czy w powojennym Wrocławiu występowało zjawisko >Choroby ruin< i jaki miało związek z innymi problememi życia codziennego?" autorstwa Marcina Niewiadomwego (ur. 1987).

Marcin Niewiadomy

Iraklis Popowski - relacja

Relacja uchodźccy z greckiej Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlenia się, nauki i pracy w Polsce. Zakres chronologiczny: 1948-1970. Miejsca wydarzeń: Călimăneşti (Rumunia), Lądek-Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Międzygórze (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Szczawno-Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Popowski Iraklis

Moje wspomnienia z lat 1945-53

Autor opisuje przebieg repatriacji jego rodziny z miasteczka w woj. tarnopolskim na Psie Pole, organizację mszy św. i szkolnictwa po wojnie, akcję odgruzowywania miasta i komunikację w zrujnowanym Wrocławiu, wspomina również o akcji zdejmowania uszkodzonego lustra z czubka Iglicy. Zakres chronologiczny: 10.1945-1953 Miejsce wydarzeń: Kopyczyńce (woj. tarnopolskie), Wrocław

Józefczuk Jerzy

Zuzanna Majak - relacja

Zuzanna Majak opisuje wywózkę na Syberię, wyjście z armią gen. Władysława Andersa do Persji, następnie przez Indie, do obozu dla polskich dzieci w Nowej Zelandii;  powrót do Polski; życie codzienne na Ziemiach Zachodnich, relacje między ludnością autochtoniczną a napływową oraz stan wojenny w Kluczborku.   Zakres chronologiczny: 1938-2000   Miejsca wydarzeń: Sybiera, Kazachstan, Isfahan (Iran), Bombaj (Indie), Pahiatua (Nowa Zelandia), Kluczbork (woj. opolskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Majak Zuzanna

Genowefa Kowalczyk - relacja

Genowefa Kowalczyk, z domu Pochrzęst, opisuje życie pod okupacją niemiecką, pracę w Placówce Oświatowej w Zakrzowie Turawskim, zwyczaje świąteczne oraz powojenne szkolnictwo.   Zakres chronologiczny: 1933-2005   Miejsca wydarzeń: Popowice (pow. wieluński, woj. łódzkie), Wieluń (woj. łódzkie), Pątnów (pow. wieluński, woj. łódzkie), Opole (woj. opolskie), Zakrzów Turawski (pow. opolski, woj. opolskie), Dzietrzniki (pow. wieluński, woj. łódzkie), Bytom (woj. śląskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Ligota Turawska (pow. opolski, woj. opolskie)

Kowalczyk Genowefa

Halina Lipińska - relacja

Halina Lipińska, z domu Makles, opisuje życie w czasie II Wojny Światowej z perspektywy dziecka, a także życie codzienne na Ziemiach Zachodnich, relacje pomiędzy ludnością napływową a autochtoniczną, tradycje i zwyczaje związane z obchodzeniem świąt, kulinariami, działalność w Zespole Ludowym w Lasowicach Wielkich.   Zakres chronologiczny: 1935-1990   Miejsca wydarzeń: Mokra (pow. kłobucki, woj. śląskie), Mstów (pow. częstochowski, woj. śląskie), Lasowice Wielkie (pow. kluczborski, woj. opolskie), Olesno (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Chudoba (pow. kluczborski, woj. opolskie), Częstochowa (woj. śląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Monachium (Niemcy), Szumirad (pow. kluczborski, woj. opolskie), Krzepice (pow. kołbucki, woj. śląskie)

Lipińska Halina

Tadeusz Krzyczkowski - relacja

Tadeusz Krzyczkowski opisuje uniknięcie wywózki na Sybir, okupację niemiecką spędzoną w pałacu hrabiny Łoś w Brzysku, powojenne lata na Opolszczyźnie, integrację pomiędzy przyjezdnymi a ludnością autochtoniczną, zwyczaje religijne, a także stan wojenny z perspektywy działacza partyjnego.   Zakres chronologiczny: 1939-2016   Miejsca wydarzeń: Byszów (Ukraina), Brzyska (pow. jasielski, woj. podkarpackie), Sowczyce (pow. oleski, woj. opolskie), Olesno (woj. opolskie), Stanisławów (Ukraina), Opole (woj. opolskie), Halicz (Ukraina), Bozanowice (pow. oleski, woj. opolskie), Teheran (Iran), Jałta (Ukraina), Kościeliska (pow. oleski, woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Radłów (woj. opolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Budapeszt (Węgry), Łódź (woj. łódzkie), Częstochowa (woj. śląskie), Katowice (woj. śląskie)

Krzyczkowski Tadeusz

Jan Piech - relacja

Jan Piech opisuje życie w powojennym Oleśnie, integrację ludności polsko i niemieckojęzycznej oraz tradycje religijne i zwyczaje kulinarne.   Zakres chronologiczny: 1939-2016   Miejsca wydarzeń: Olesno (woj. opolskie), Świercze (pow. oleski, woj. opolskie), Wachowice (pow. oleski, woj. opolskie), Pasawa (Niemcy), Częstochowa (woj. śląskie)

Piech Jan

Anna Popowicz - relacja

Anna Popowicz z domu Grzesik, opisuje życie codzienne podczas zesłania na Syberię z perspektywy dziecka, a także powojenne życie codzienne na Ziemiach Zachodnich.   Zakres chronologiczny: 1933-1990   Miejsca wydarzeń: Meducha (Ukraina), Woronica (Ukraina), Budzów (pow. suski, woj. małopolskie), Katowice (woj. śląskie), Kluczbork (woj. opolskie), Syberia, Kropywnycki (Ukraina), Nysa (woj. opolskie), Ścinawa (pow. lubiński, woj. dolnoślaskie), Warszawa (woj. dolnośląskie), Olesno (woj. opolskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Biadacz (pow. kluczborski, woj. opolskie), Poręba Spytkowska (pow. brzeski, woj. małopolskie)

Popowicz Anna

Juliusz Palibuda - relacja

Juliusz Palibuda opowiada o wywózce na roboty do Wrocławia, życiu w oblężonym Wrocławiu, latach powojennych w stolicy Dolnego Śląska, harcerstwie, zakładach pracy i służbie wojskowej.   Zakres chronologiczny: 1932-1990   Miejsca wydarzeń: Mikorzyn (pow. kępiński, woj. wielkopolskie), Ostrzeszów (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kazuń (pow. nowodworski, woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie)

Palibuda Juliusz

Maria Trukszyn - relacja

Maria Trukszyn, z domu Dubowska, opisuje historię swojego przyjazdu na Ziemie Zachodnie, które z racji białoruskiego pochodzenia jej mężą, mogło odbyć się dopiero w latach pięćdziesiątych; opisuje pracę w kołchozie na Białorusi, życie codzienne na nowych terenach, tradycje, sposoby zarobkowania.   Zakres chronologiczny: 1931-1980   Miejsca wydarzeń: Śliwowszczyzna (Białoruś), Grodno (Białoruś), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Moskwa (Rosja), Lębork (woj. pomorskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Kielce (woj. świętokrzyskie)

Trukszyn Maria

Risa Pandowska - relacja

Relacja uchodźczyni z greckiej Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlenia się, nauki i pracy w Polsce. Zakres chronologiczny: lata 40.-80. XX w. Miejsca wydarzeń: Albania, Rumunia; Szczawno-Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Police (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Pieńsk (pow. zgorzelecki, woj. dolnośląskie), Szklary (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie),  Skopje (Macedonia), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Pandowska Risa

Trochę myśli...

Autor opisuje swoją pracę przy uruchamianiu i nadzorowaniu przemysłu stoczniowego, a także kontakty z politykami. Do rękopisu jest dołączona dodatkowa kartka z uzupełnieniem wspomnień. Zakres chronologiczny: 1945-1975 Miejsca wydarzeń: Wrocław, Warszawa, Amsterdam (Holandia)

Kuszewski Zbigniew

Kazimiera Waszkiewicz - relacja

Kazimiera Waszkiewicz, z domu Kaleta, opisuje życie codzienne na Ziemiach Północnych po wojnie, relacje między Polakami a Niemcami, roboty przymusowe w Niemczach, integracje ludności z różnych zakątków Polski.   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Wielka Wieś (pow. konecki, woj. świętokrzyskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Słupsk (woj. pomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), warszawa (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie), Berlin (Niemcy)

Waszkiewicz Kazimiera

Jarosław Krajnik - relacja

Jarosław Krajnik opisuje przesiedlenie z Bieszczad, osiedlenie na Ziemiach Północnych, stosunki między ludnością Polską a Niemiecką, pracę w kołchozie, problem szabrownictwa, tradycje ludowe, relacje sąsiedzkie.   Zakres chronologiczny: 1943-1990   Miejsca wydarzeń: Zachoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Czysta (pow. słupski, woj. pomorskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Kluki (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupski (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Retowo (pow. słupski, woj. pomorskie)

Krajnik Jarosław

Józef Owczarek - relacja

Józef Owczark opisuje organizajce życia powojennego na Ziemiach Zachodnich i Północnych, zakładanie posterunkó milicji, problem szabrownictwa, edukację, działaność w harcerstwie, pracę w rybołóstwie, relacje pomiędzy Polakami, Rosjanami, Niemcami, Ukraińcami.   Zakres chronologiczny: 1940-1990   Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj. łódzkie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Smołdzin (woj. pomorskie), Sycewice (pow. słupski, woj. pomorskie), Żelków (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Częstochowa (woj. śląskie)

Karmelita Aleksandra

Jan Stelmaszczuk - relacja

Jan Stelmaszczuk opisuje osadnictwo wojskowe na Wołyniu, relację pomiędzy nowoosiadłymi a Ukraińcami, ucieczkę z Wołynia, przemieszczenie się na Ziemie Północne, życie i pracę w Polsce Ludowej, relacje pomiędzy ludnością przybyłą z różnych stron Polski, organizacje czasu wolnego, tradycje przyniesione z różnych regionów.   Zakres chronologiczny: 1933-1990   Miejsca wydarzeń: Teresin (pow. chełmski, woj. lubelskie), Stojcino (pow. słupski, woj. pomorskie), Stężarzyce (Wołyń, Ukraina), Uścimóg (pow. lubartowski, woj. lubelskie), Słupsk (woj. pomorskie), Choćmirówko (pow. słupski, woj. pomorskie), Hrubieszów (woj. lubelskie), Malbork (woj. pomorskie), Damnica (pow. słupski, woj. pomorskie),Święcichowo (pow. słupski, woj. pomorskie), Wiatrowo (pow. słupski, woj. pomorskie), Drzeżewo (pow. słupski, woj. pomorskie)

Stelmaszczuk Jan

Helena Stamporowska - relacja

Helena Stamporowska opisuje wyjazd na prace przymusowe do podwiedeńskiej miejscowości Marchegg, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, relacje pomiędzy ludnością niemiecką, a polskimi osadnikami, powojenne życie codzienne, tradycje i obyczaje.   Zakres chronologiczny: 1931-1990   Miejsca wydarzeń: Rajsko (pow. oświęcimski, woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Marchegg (Austria), Wieluń (woj. łódzkie), Słupsk (woj. pomorskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Stojcino (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (woj. pomorskie)

Stamporowska Helena

Eleonora Głuchowska - relacja

Eleonora Głuchowska, z domu Januszewskiej, opisuje miejsce urodzenia i pochodzenie rodzinne, pobyt w obozie przejściowym dla wdów, repatriację na Ziemie Zachodnie, życie religijne, relacje Polaków z autochtoniczną ludnością niemiecką oraz ludźmi przesiedlonymi z terenów dzisiejszej Ukrainy, pracę w zawodzie nauczycielki.   Zakres chronologiczny: 1936-1990   Miejsca wydarzeń: Wilno (Litwa), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Siecie (pow. słupski, woj. pomorskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Głuchowska Eleonora

Edmund Hoppe - relacja

Edmund Hoppe, opisuje odbudowę Sztumu, odgruzowywanie miasta, problem szabrownictwa, kryzys mieszkalnictwa, działalność w organizacji Służba Polsce oraz w Miejskiej Radzie Narodowej w Sztumie, społeczność rzemieślników w Sztumie, relacje pomiędzy Polakami a Niemcami.   Zakres chronologiczny: 1930-2000   Miejsca wydarzeń: Czersk (pow. chojnicki, woj. pomorskie), Sztum (pow. sztumski, woj. pomorskie), Pietrzwałd (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Konin (woj. wielkopolskie)

Hoppe Edmund

Gabriela Lipska - relacja

Gabriela Lipska, z domu Grzecka, opisuje II Wojnę Światową na Pomorzu, wygląd i funkcjonowanie powojennego Gdańska, w tym Stoczni Gdańskiej, wysiedlenia Niemców, opisuje tworzenie się życia społecznego w Czersku, funkcjonowanie zakładu fotograficznego, który prowadziła razem z mężem.   Zakres chronologiczny: 1940-2016   Miejsca wydarzeń: Czersk (pow. chojnicki, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Sztum (woj. pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Czernin (pow. sztumski, woj. pomorskie)

Lipska Gabriela

Jan Ziarko - relacja

Jan Ziarko, opisuje dzieciństwo spędzone pod okupacją niemiecką, funkcjonowanie oświaty w okresie powojennym w Malborku oraz Sztumie a także Związku Nauczycielstwa Polskiego, szerzenie oświaty na terenach wiejskich, osadnictwo oraz konflikty pomiędzy ludnością napływową a autochtoniczną na Ziemiach Zachodnich, problem zniszczeń wojennych w Malborku a także stosunek ludności do Żołnierzy Wyklętych.   Zakres chronologiczny: 1935-2016   Miejsca wydarzeń: Tomaszówka (Białoruś), Hajnówka (woj. podlaskie), Lublin (woj. lubelskie), Gdakowo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Sztum (woj. pomorskie), Mikołajki Pomorskie (pow. sztumski, woj. pomorskie), Nowy Dwór Gdański (woj. pomorskie), Narewka (pow. hajnowski, woj. podlaskie), Stary Targ (pow. sztumski, woj. pomorskie), Frombork (pow. braniecki, woj. warmińsko-mazurskie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorski)

Ziarko Jan

Wspomnienia Danuty Kofroń

Wspomnienia autorki o wojennych przeżyciach jej i jej rodziny we Lwowie i podkrakowskiej wsi oraz o życiu po wojnie najpierw w Krakowie, a potem na Ziemiach Odzyskanych. Wspomniana jest również osoba jej stryja, który uciekł ze Lwowa i dołączył do armii gen. Andersa jako kierowca wojskowy, a po wojnie pozostał w Anglii, oraz wyjazd do Lwowa w 1988 roku. Zakres chronologiczny: 01.1941- po 10. 1956 Miejsca wydarzeń: Lwów, Lipica Murowana (woj. małopolskie, pow. bocheński), Kraków, Legnica, Wrocław

Kofroń Danuta

Helena Paciorek - relacja

Helena Paciorek, z domu Banach, opisuje Mazury po wojnie, działalność Ligi Kobiet, Hufców Pracy, Związku Młodzieży Wiejskiej oraz Związku Młodzieży Socjalistycznej oraz oświaty w powojennym Kwidzynie.   Zakres chronologiczny: 1933-2016   Miejsca wydarzeń: Dubnica Kurpiowska (pow. sokólski, woj. podlaskie), Ruciane (pow. piski, woj. warmińsko-mazurskie), Mrągowo (woj. warmińsko-mazurskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Paciorek Helena

Irena Zając - relacja

Irena Zając, z domu Jastrząb, opisuje okupacje niemiecką w Ostrowcu, powstawanie i funkcjonowanie edukacji na Ziemiach Zachodnich, relacje pomiędzy Polakami z różnych stron Polski, a także ludnością żydowską.   Zakres chronologiczny: 1925-2016   Miejsca wydarzeń: Ostrów Świętokrzyski (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Pułaczów (pow. kielecki, woj. świętokrzyskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Opatów (woj. świętokrzyskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Zając Irena

Władysław Kowalewski - relacja

Władysław Kowalewski opisuje rozwój instytucji kultury w Kwidzynie, z perspektywy kierownika wydziału Kultury Prezydium Powiatowej Rady Narodowej, nauczanie w szkołach oraz działaność zespołu folklorystycznego.   Zakres chronologiczny: 1939-2016   Miejsca wydarzeń: Janiszewice (pow. zduńskowolski, woj. łódzkie), Zduńska Wola (woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Sopot (woj. pomorskie)

Kowalewski Władysław

Jadwiga Mazur - relacja

Jadwiga Mazur opisuje życie codzienne na Ziemiach Zachodnich po wojnie, funkcjonowanie oświaty, pracę w stacji sanitarno-epidemiologicznej, zwyczaje typowe dla regionu.   Zakres chronologiczny: 1944-2016   Miejsca wydarzeń: Stary Strachocin (pow. makowski, woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Nowy Dwór (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Maków Mazowiecki (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Mazur Jadwiga

Zdzisława Kita - relacja

Zdzisława Kita, z domu Topolewska, opisuje okupację niemiecką, relacje Polaków z Niemcami, relacje z ludnością autochtoniczną Pomorza, funkcjonowanie oświaty i administracji na Ziemiach Zachodnich w latach powojennych, różnice w tradycjach Mazowsza i Pomorza oraz osadników przybyłych z różnych rejonów Polski.   Zakres chronologiczny: 1932-2016   Miejsca wydarzeń: Szczutowo (pow. sierpeckie, woj. mazowieckie), Stara Wola (pow. sierpecki, woj. mazowieckie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Lębork (woj. pomorskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Mikołajki Pomorskie (pow. sztumski, woj. pomorskie), Gdakowo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Kita Zdzisława

Jarosław Broda - relacja

Jarosław Broda, opozycjonista, opisuje działalność opozycyjną w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, działalność Studenckiego Komitetu Solidarnościowego we Wrocławiu, podziemne wydawnictwa i drukarnie, represje jakich doświadczali działacze opozycji, aresztowania, internowanie, udział w głodówce solidarnościowej w kościele św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej, działalność w Solidarności Polsko-Czechosłowackiej.   Zakres chronologiczny: 1970-1990   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Bystrzyca Kłodzka (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Podkowa Leśna (pow. grodziski, woj. mazowieckie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie)

Broda Jarosław

Bogdan Zdrojewski - relacja

Bogdan Zdrojewski, pierwszy prezydent Wrocławia po reformie samorządu terytorialnego, opisuje studia filozoficzne na Uniwersytecie Wrocławskim, działalność w Niezależnym Zrzeszeniu Studentów, aresztowanie podczas udziału w studenckim strajku 13 grudnia, działaność związaną z podziemnym drukowaniem, a także powódź w 1997 roku.   Zakres chronologiczny: 1975-2010   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie)

Woźny Juliusz

Aleksander Gleichgewicht - relacja

Aleksander Gleichgewicht, wrocławski opozycjonista, opisuje działaność w Studenckim Komitecie Solidarności, współpracę z KSS "KOR", powołanie do zasadniczej służby wojskowej z powodów politycznych, internowanie w Stanie Wojennym, działalność związaną z kolportażem podziemnych wydawnictw, a także redagowanie tygodnika "Solidarność Dolnośląska" oraz tworzenie Radia Solidarność, opisuje też krótko historię swoich rodziców, którzy poznali się w latach wojennych w dawnym ZSRR.   Zakres chronologiczny: 1953 - 2010   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Pierwomajsk (Ukraina), Strzelce Opolskie (woj. opolskie), Grodków (woj. opolskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Katowice (woj. śląskie)

Gleichgewicht Aleksander

Ireneusz Hasik - relacja

Ireneusz Hasik, pracownik  Wrocławskich Zakładów Elektronicznych „Elwro”, opisuje fotografowanie demonstracji Solidarności podczas Stanu Wojennego oraz happeningów Pomarańczowej Alternatywy. Opisuje też zawarcie znajomości z Kazimierzem Michalczykiem, zamordowanym później przez SB podczas manifestacji w 1982 roku.   Zakres chronologiczny: 1980-1989   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Hasik Ireneusz

Michał Sobków - relacja

Michał Sobków, wrocławski lekarz, opisuje relacje pomiędzy trzema grupami narodowościowymi: Polakami, Ukraińcami a Żydami na przedwojennych Kresach, okupacje sowiecką, wkroczenie wojsk niemieckich na Kresy, relacje Polaków z Ukraińcami przed jak i w trakcie wojny, rzezie Ukraińców na Polakach, a także stosunek ukraińskiego duchowieństwa do tych rzezi, migracje na Ziemie Zachodnie, budowę życia codziennego w powojennym Wrocławiu, studia medyczne i pracę lekarza inspekcyjnego.   Zakres chronologiczny: 1927-2010   Miejsca wydarzeń: Koropiec (Ukraina), Wiszniów (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zaleszczyki (Ukraina), Stanisławów (Ukraina), Charków (Ukraina), Siechnice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie)

Sobków Michał

Spiro Gagaczowski - relacja

Relacja uchodźccy z greckiej Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlenia się, nauki i pracy w Polsce. Zakres chronologiczny: 1948-2000. Miejsca wydarzeń: Gdańsk (woj. pomorskie), Duszniki-Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Police (woj. zachodniopomorskie), Durres (Albania), Skopje (Macedonia), Agios Germanos (Grecja), Pieńsk (pow. zgorzelecki, woj. dolnośląskie), Bielawa (pow. dzierżoniowski, woj. dolnośląskie), Lądek Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Międzygórze (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Rabka Zdrój (pow. nowotarski, woj. małopolskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Bolków (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Krościenko (pow. nowotarski, woj. małopolskie), Ustrzyki Dolne (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie)

Gagaczowski Spiro

Tragedia we wsi Osowa: wspomnienie Feliksa Karpowicza

Opis tragedii ze wsi Osowa, gdzie latem 1950 roku doszło do nocnego napadu uzbrojonej bandy na działacza partii komunistycznej i kierownika kołchozu. Do wspomnień jest dołączony wiersz. Zakres chronologiczny: lato 1950 Miejsce wydarzeń: Osowa (powiat stoliński, woj. brzeskie, dziś na Białorusi)

Karpowicz Feliks

Rafał Eysymontt - relacja

Rafał Eysymontt, wrocławski opozycjonista, opisuje działalność we wrocławskich niezaleznych organizacjach studenckich, zagrożenie relegowaniem ze studiów i wysłanie przez dziekana do Francji w celu koontynuowania nauki, powrót do Polski po wprowadzeniu stanu wojennego oraz internowanie, przymusową służbę wojskową i kontakty z działaczami opozycji w latach późniejszych.   Zakres chronologiczny: 1978 - 1990   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Paryż (Francja), Nysa (woj. opolskie)

Eysymontt Rafał

Marian Hawryszczyszyn- relacja

Relacja dotyczy życia Mariana Hawryszczyszyna, opisuje w niej sytuacje Polaków na przedwojennych Kresach, działalność starszego brata w harcerskiej organizacji podziemnej, uniknięcie wywozu całej rodziny na Syberię, wyjazd na nowo przyłączone tereny Polski, życie codzienne w PRL, manifestacje w Centrum Naukowo-Produkcyjnym Podzespołów i Urządzeń Elektronicznych "UNITRA-DOLAM".   Zakres chronologiczny: 1945 - 1983   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Lwów (Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Gliwice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Hawryszczyn Marian

Ewa Hrybacz- relacja

Ewa Hrybacz, opisuje swoją działalność opozycyjną w liceum, Niezależnym Zrzeszeniu Studentów, Ruchu Wolności i Pokoju, akcje protestacyjne przeciwko władzy ludowej, odbiór przesyłek z prasą i książkami z Francji, działalność w czasopiśmie drugoobiegowym pt. "Szaniec", wprowadzenie Stanu Wojennego, wyjazd do Belgii, pierwsze spotkanie z Jackiem Kuroniem, założenie Solidarności nauczycielskiej w 1989r., pracę młodszej siostry- Barbary w Radiu Wolna Europa z siedzibą w Warszawie. Zakres chronologiczny: lata 70-te - 1990 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wlk. (woj. lubuskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lublin (woj. lubelskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Stalowa Wola (woj. podkarpackie), Radom (woj. mazowieckie), Leuven (Belgia)

Hrybacz Ewa

Grażyna Pytlak- relacja

Grażyna Pytlak, działaczka opozycyjna od 1976 r., członek NSZZ "Solidarność" od września 1980 r. Opisuje w relacji środowisko demokratyczne w Gorzowie Wlk. zajmujące się m.in. produkcją czasopism drugoobiegowych (Solidarność Gorzowska, Feniks, Echo). W dalszej części wspomina swój udział w I Krajowym Zjeździe Delegatów NSZZ "Solidarność". Dodatkowo opisuje reakcje społeczeństwa na wybór kard. Karola Wojtyły na papieża, zamach na Jana Pawła II oraz na śmierć prymasa Stefana Wyszyńskiego.   Zakres chronologiczny: 1968-1990   Miejsca wydarzeń: Gorzów Wlk. (woj. lubuskie,), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Puławy (woj. lubelskie), Gołdap (woj. warmińsko-mazurskie), Bolemin (woj. lubuskie)

Pytlak Grażyna

Mieczysław Maćkała- relacja

Mieczysław Maćkała, kresowianin opisuje relacje pomiędzy trzema grupami narodowościowymi (Polakami, Ukraińcami, Żydami) w okresie XX-lecia międzywojennego oraz w trakcie II wojny światowej na terenach wschodnich. Świadek opowiada o okupacji sowieckiej, a następnie o wkroczeniu wojsk niemieckich na Kresy. Wspomina przy tym o grabieżach, wywózkach na Syberie oraz o rzeziach dokonywanych przez Ukraińców na Polakach. Ostatnie minuty relacji skupiają się na czasach powojennych kiedy to rodzina Świadka przyjeżdża na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: 1932- lata 50-te XX w.   Miejsca wydarzeń: Rychcice, Drohobycz (dwa. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Strzelin (woj. dolnośląskie), Lublin (woj. lubelskie), Workuta (Rosja), Bronica (Ukraina), Sambor (Ukraina)

Maćkała Mieczysław

Jan Hutnik- relacja

Jan Hutnik, pochodzący z Wołynia opisuje wydarzenia związane ze zbrodniami (z lat 1943-1945) oddziałów Ukraińskiej Armii Powstańczej przeciwko ludności polskiej, okręgu tarnopolskiego. Najbardziej traumatycznym wspomnieniem z tego okresu dla Świadka była rzeź dokonana w jego rodzinnej miejscowości (Korościatynie) w nocy z 28 na 29 luty 1944 r. Druga część relacji dotyczy czasów powojennych, kiedy to wraz z całą rodziną Świadek zostaje przesiedlony z kresów wschodnich na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: lata 30-te - 50-te XX w.   Miejsca wydarzeń: Korościatyn (obenie Krynica, Ukraina), Strzelin (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Stanisławów (Ukraina)

Hutnik Jan

Dorota Frątczak- relacja

Dorota Frątczak, absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim, opisuje przebieg swojej kariery zawodowej. Na samym początku działalności publikowała w dwutygodniku "Nadodrze", a następnie w "Ziemi Gorzowskiej". Opowiada o codziennej pracy w redakcji oraz o wpływie władz komunistycznych na działalność prasy.   Zakres chronologiczny: 1978-1990   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Gorzów Wlk. (woj. lubuskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Żary (woj. lubuskie)

Frątczak Dorota

Rafał Zapadka- relacja

Rafał Zapadka, absolwent Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, w l. 1974-1979 kierownik działu w Wojewódzkim Domu Kultury w Gorzowie Wlkp., w 1978 r. współinicjator Spotkań Twórców i Wykonawców Piosenki Amatorskiej w Myśliborzu, 1979-1982 kierownik Ośrodka Opiekuna Społecznego w Gorzowie Wlkp. Po 13.12.1981 r. współorganizator akcji pomocy materialnej i prawnej dla rodzin internowanych. Od 1983 r. wstępuje do struktur RKW "Solidarność". Współprowadzący gazety bezdebitowe, m.in. Feniks.   Zakres chronologiczny: 1952-1990   Miejsca wydarzeń: Gorzów Wlkp. (woj. lubuskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Zapadka Rafał

Józefa Mikołajczak- relacja

Józefa Mikołajczak, opisuje wydarzenia związanie z przejściem frontu niemiecko-radzieckiego w 1944 r. przez teren Bieszczad, stosunki polsko-ukraińskie w czasie okupacji niemieckiej, przesiedlenie na tereny Opolszczyzny i relacje z ludnością niemiecką. Zakres chronologiczny: 1939-1946Miejsca wydarzeń: Katynia (woj. lwowski, obecnie Ukraina), Namysłów (woj. opolskie), Jelcz-Laskowice (woj. dolnośląskie), Arłamów (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Dobromil (Ukraina)

Mikołajczak Józefa

Done Gagaczowski - relacja

Relacja uchodźccy z greckiej Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlenia się, nauki i pracy w Polsce. Zakres chronologiczny: 1948-2001. Miejsca wydarzeń: Grecja; Duszniki-Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Police (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Oborniki Śląskie (woj. dolnośląskie), Krościenko (pow. nowotarski, woj. małopolskie), Skopje (Macedonia)

Gagaczowski Done

Wyniki 601 do 700 z 1012